«Όσοι κακοποιούν, κάνουν και τα παιδιά τους έτσι» – Ο Θάνος Ασκητής εξηγεί κοινωνικά και ψυχιατρικά τη δολοφονία της Κυριακής – Ο ρόλος της μάνας, τα λάθη των γυναικών και τα συμπλέγματα των ανδρών
Ποιος ο λόγος; Μα φυσικά η Κυριακή! Μα φυσικά ο ανδρικός, νεοελληνικός πρωταθλητισμός στο «σπορ» της Γυναικοκτονίας. Αν και προτιμώ το «δολοφόνοι γυναικών». Αυτά τα ανατριχιαστικά περιστατικά που μέχρι πρότινος τα βλέπαμε στο σινεμά, μασουλώντας άφθονες ποσότητες ποπ κορν, με έσπρωξαν στο διώροφο ιατρείο του δόκτορος Θάνου Ασκητή.
Με το που μπαίνεις ένα μότο βλέπεις: «Το σεξ είναι ζωή και ο έρωτας δικαίωμα». Ο άνθρωπός μου, σκέφτηκα. Ο Ασκητής είναι ο star τόσο στη σεξοθεραπεία όσο και στην ψυχική ανατομία.
Οταν τον είδα, τον ρώτησα:
Δημήτρης Δανίκας: Λες ότι το σεξ είναι ζωή και ο έρωτας δικαίωμα. Και το σεξ δεν είναι δικαίωμα;
Θάνος Ασκητής: Αυτό το λέω από το 1987. Το σεξ είναι ζωή. Αμα πηδάς, έχεις παιδιά, γεννάς παιδιά, αισθάνεσαι ωραία.
Σκηνή 1η:
Σκοτώνεις γιατί πιστεύεις ότι καλά κάνεις
Θ.Α.: Σκοτώνεις αυτό που φοβάσαι. Ο άνδρας είναι φοβικός, είναι αδύναμος, έχει μεγαλώσει με μια μαμά που τον κρατάει παιδί. Ενώ απελευθερώθηκε η κοινωνία, οι γονεϊκοί ρόλοι δεν δίνουν το δικαίωμα, στο αγόρι κυρίως, να αναπτυχθεί, να αυτονομηθεί. Συν τα συμπαρομαρτούντα: οι κοινωνικές συνθήκες, ο τρόπος ζωής μας, το πώς συμπεριφερόμαστε στα παιδιά μας, πώς τα μεγαλώνουμε. Είναι τα τρία F. Flight, δηλαδή θυμός∙ flight, δηλαδή πέταγμα, φυγή∙ και freeze, δηλαδή παγώνουμε
Δ.Δ.: Μπερδεύτηκα.
Θ.Α.: Οι άνθρωποι σήμερα ζουν σε μια γρήγορη αναπτυξιακή εποχή. Δεν προλαβαίνουν να απορροφήσουν, να κατανοήσουν νοήματα και να λειτουργήσουν με πρωτοβουλιακές συμπεριφορές. Αυτό φέρνει fight (θυμώνω, δεν μπορώ να τα βγάλω πέρα), φέρνει flight (θέλω να φύγω από αυτό το οποίο με καταπιέζει, με ενοχλεί, με απειλεί), ή πάγωμα (freeze). Αυτά είναι κομμάτια του εγκεφάλου μας. Από την παιδική ηλικία βάζουμε το παιδί σε μια επιτάχυνση. Ο επιταχυντής είναι ο χειρότερος νοσογόνος παράγοντας της ανθρώπινης ανάπτυξης.
Δ.Δ.: Επιτάχυνση σε τι πράγμα;
Θ.Α.: Σε όλα. Στον τρόπο που ζούμε, που λειτουργούμε, οι χρόνοι που τρέχουν. Το παιδί μας το βιάζουμε, θέλουμε να το κάνουμε να αναπτυχθεί, να εξελιχθεί, να πετύχει πιο γρήγορα. Εχουμε το άγχος και τον φόβο της αποτυχίας. Δεν βάζουμε όρια. Τα παιδιά μεγαλώνουν χωρίς όρια∙ τι είναι σωστό, τι είναι λάθος, το όχι, το ναι. Η βία συσχετίζεται με αυτά πάρα πολύ άμεσα. Τι είναι η βία; Μια συμπεριφορά όπου η επιθετικότητα, η παρορμητικότητα, η εκρηκτικότητα δημιουργούν το δικαίωμα του δικαίου. Δηλαδή σκοτώνεις γιατί πιστεύεις ότι καλά κάνεις, έχεις δίκιο. Ή σκοτώνεις, βέβαια, γιατί είσαι και ψυχικά άρρωστος. Εχεις διαταραχές συμπεριφοράς, κάνεις χρήση ουσιών – σήμερα έχουμε μεγάλη χρήση ουσιών, σε πάρα πολλά επίπεδα. Εχουμε ενδοοικογενειακή αποσύνδεση, ο γάμος αποτελεί μια δυσφορία για τους ανθρώπους που παντρεύονται.
Δ.Δ.: Δυσφορία; Από τι;
Θ.Α.: Μεταξύ τους δεν επικοινωνούν, υπάρχει κατάθλιψη. Υπάρχει μια φοβική συμπεριφορά των ανθρώπων που όλο και πιο πολύ μπαίνουν στη σιωπή. Υπάρχει ένα Διαδίκτυο που έκλεψε τη ζωή μας – στην κυριολεξία την έκλεψε. Ολοι οι άνθρωποι είναι βουτηγμένοι σε ένα smartphone. Και μέσα από κει βλέπουν αυτά που δεν μπορούν να πουν, που δεν μπορούν να εκφράσουν, που δεν θέλουν να επικοινωνήσουν και βυθίζονται σε ένα παραμύθι. Σαν ναρκωτικό είναι κι αυτό. Το οποίο ουσιαστικά σε ταξιδεύει σε μια μη ρεαλιστική εικόνα ζωής. Αυτά, αν τα συνδέσεις, βλέπεις μια επιφανειακή ανθρώπινη ρηχότητα. Βλέπεις το έλλειμμα της προληπτικής αγωγής. Η λέξη «αγωγή» είναι ταυτισμένη με τη συμπεριφορά. Η αγωγή μας δεν είναι καλή. Θέλουμε να αναπτύξουμε περισσότερο την κοινωνική αγωγή, την ενσυναίσθηση της αγωγής, τα όρια της ανθρώπινης αξίας, το αξιακό μας σύστημα. Να προλαβαίνουμε το κακό.
Σκηνή 2η:
Το προφίλ των δραστών
Δ.Δ.: Αυτή είναι η πραγματικότητα;
Θ.Α.: Αυτή είναι. Και σε αυτή την πραγματικότητα, θέλουμε δεν θέλουμε, πρέπει να ενταχθούμε. Το παιδί το εγκλωβίζει η υπερπροστασία. Μετά, στην ζωή έξω βλέπει τη δική του αδυναμία. Οτι οι άνθρωποι έξω δεν είναι ο πατέρας του και η μητέρα του που θα τον συγχωρέσουν, θα του πουν δεν πειράζει, έκανες λάθος, προχώρα παρακάτω. Εξω θα πληρώνει το λάθος του. Εχουμε δει πολλές προσωπικότητες τα τελευταία χρόνια να αναπτύσσουν ακραίες συμπεριφορές: αντικοινωνικότητα, ναρκισσισμό, χρήση τοξικών ουσιών, απομόνωση, κατάθλιψη. Δηλαδή φαινόμενα κοινωνικής παθολογίας, όχι ψυχιατρικής διαταραχής, όπως είναι η σχιζοφρένεια, η χρόνια κατάθλιψη, οι φοβίες.
Δ.Δ.: Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την οικογένεια. Η μάνα έχει μεγάλη ευθύνη για το παιδί, αυτό δεν είπες;
Θ.Α.: Δεν έχει ευθύνη με την έννοια ότι το κάνει επίτηδες. Σηκώνει πολύ ψηλά τις φτερούγες της, το υπερπροστατεύει. Και φοβάται ότι το παιδί της θα κάνει λάθος. Αρα δεν το εμπιστεύεται στην πραγματικότητα.
Δ.Δ.: Μια τέτοια μάνα μεγάλωσε αυτόν που μαχαίρωσε την Κυριακή;
Θ.Α.: Δεν ξέρω με τι μάνα μεγάλωσε. Σίγουρα όμως όλη η συμπεριφορά του και όλη του η εικόνα δείχνουν έναν άνθρωπο που δεν ήταν φυσιολογικά τοποθετημένος στη ζωή του. Δεν είχε δηλαδή φυσιολογική, ισόρροπη ζωή. Ενας άνθρωπος που ασκεί βία δεν είναι ψυχικά καλά. Γιατί η βία δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα. Ποιος σκοτώνει; Ο αδύναμος, ο εξαρτημένος, αυτός ο οποίος είναι θυμωμένος, έχει την επιθετικότητα ως όπλο, αισθάνεται ότι η δικαιοσύνη προέρχεται από εκεί, έχει λάθος μηνύματα, δεν ξέρει να δεχτεί το όχι. Το πρώτο κεφάλαιο στην παιδική ηλικία είναι το παιδί να μάθει ότι υπάρχει το όχι και το ναι. Αυτά είναι χαρακτηριστικά στοιχεία της ζωής.
Δ.Δ.: Ναι, εγώ έτσι μεγάλωσα.
Θ.Α.: Οταν λοιπόν δεν μάθεις το όχι, δεν ξέρεις και το ναι. Αρα τι αισθάνεσαι; Οτι είσαι κυριαρχικός. Αυτό δημιουργεί μια κτητική, απόλυτη σχέση με το υποκείμενο. «Η Κυριακή είναι δική μου, αποκλειστική μου περιουσία, κανείς δεν μπορεί να μου την πάρει». Αρα, αυτό του δημιουργούσε και μια ζηλοτυπική σχέση.
Δ.Δ.: Ναι, αλλά πολλοί άντρες το πιστεύουν αυτό, ότι η γυναίκα τους είναι δική τους. Δεν βγάζουν μαχαίρι να τη σκοτώσουν.
Θ.Α.: Ακριβώς, γι’ αυτό λέμε ότι η ακραία συμπεριφορά δείχνει και τη δική του ψυχοπαθητική στάση. Εκανε μια κίνηση για να πάρει τη ζωή της γυναίκας που ουσιαστικά του είπε «δεν σε θέλω άλλο». Που τον αμφισβήτησε, που τον απέρριψε. Η απόρριψη, να ξέρεις, είναι το μεγαλύτερο πλήγμα της ζωής, όχι η υποτίμηση.
Σκηνή 3η:
Ο παράγοντας «απόρριψη»
Δ.Δ.: Ολοι έχουμε πληγωθεί από την απόρριψη. Κι εσένα πόσες γυναίκες σε έχουν απορρίψει;
Θ.Α.: Πάνω από τριάντα.
Δ.Δ.: Τόσες πολλές;
Θ.Α.: Ναι, διότι αυτό το στοιχείο της ζωής είναι η βασική συναλλαγή της ύπαρξής μας. Οταν διεκδικείς στη ζωή σου, θα πρέπει να ξέρεις ότι η απόρριψη είναι μέσα στο παιχνίδι. Ο κανόνας είναι ότι θα κερδίζω πάντα. Θέλεις να κερδίσεις, προσδοκάς, έχεις την επιθυμία, αλλά θα πρέπει να κρατάς και την πιθανή σου απόρριψη.
Δ.Δ.: Για να σε απορρίψει μια γυναίκα σε μια σχέση πάει να πει ότι κάτι έχεις κάνει.
Θ.Α.: Εκεί υπάρχουν λάθη και από τις δύο πλευρές. Η απόρριψη, για να γίνει ξαφνικά, θα πει ότι υπήρχε ένα κενό το οποίο δεν είχαμε καταλάβει, δεν θέλαμε να το δούμε. Και κάποιος άλλος έρχεται να καλύψει αυτό το κενό.
Δ.Δ.: «Ηρθε ο άλλος και μου πήρε τη γυναίκα». Και βγάζεις το μαχαίρι και σκοτώνεις.
Θ.Α.: Και σκοτώνεις. Γιατί θεωρείς δεδομένο ότι αυτή η γυναίκα σού ανήκει. Φαίνεται ότι είσαι όμως κι εσύ ετερόφωτος, δεν πιστεύεις στον εαυτό σου. Γιατί, ξέρεις, η έννοια της βίας έχει και μεγάλο ποσοστό αυτοκαταστροφής. Οι περισσότεροι που έχουν σκοτώσει έχουν προσπαθήσει μετά να αυτοκτονήσουν.
Σκηνή 4η:
Μένουν γιατί πιστεύουν ότι θα αλλάξει
Δ.Δ.: Γιατί η Κυριακή έμεινε μαζί του τρία χρόνια; Γιατί αυτές οι γυναίκες εξακολουθούν να παραμένουν εκεί;
Θ.Α.: Γιατί πάντα πιστεύεις ότι μπορεί να γίνει η διόρθωση.
Δ.Δ.: Γι’ αυτό ή γιατί η ίδια είχε συνηθίσει να είναι «υπό»; Μήπως η γυναίκα στην Ελλάδα πιστεύει ότι πρέπει να είναι «υπό»; Μπας κι έχουν εξοικειωθεί με αυτό τον ρόλο, ότι είναι δεύτερης κατηγορίας;
Θ.Α.: Κοίταξε, κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς σκέφτεται ένας άνθρωπος όταν υπομένει έναν βασανισμό. Από την εμπειρία μου, οι πιο πολλές πιστεύουν ότι θα γίνει διόρθωση. Οτι θα πείσουν τον άλλον να δει το λάθος του και να το αλλάξει.
Δ.Δ.: Οταν σου λένε από το υπουργείο ότι έχουν καταγραφεί 14.000 περιστατικά σε έναν χρόνο, ε αυτό είναι θέμα τρομερό. Τα ανεπίσημα, δε, θα είναι πολύ περισσότερα. Πολλές δεν το λένε. Πώς μένουν αυτές οι γυναίκες;
Θ.Α.: Οπως σου είπα, μένουν γιατί πιστεύουν ότι αυτή η εικόνα θα αλλάξει. Εχουν μια ψευδαίσθηση λειτουργική με τον εαυτό τους, ότι αν πραγματικά μ’ αγαπάει αυτός ο άνθρωπος θα τον επηρεάσω προς το καλό. Ο άνθρωπος πάντα, όταν βλέπει το κακό, αισθάνεται ότι υπάρχει και το καλό. Είναι αδυναμία; Ναι, είναι. Γιατί θα έπρεπε να είχε φύγει καιρό. Αρα και η ίδια πιθανώς να μην πίστευε στον εαυτό της, να μην είχε τόσο πολύ ισχυρή δομή με τον εαυτό της γνωσιακά. Και να θεωρούσε ότι αυτή η στάση της θα τον αλλάξει, θα τον επηρεάσει. Αυτό εσύ το λες υποταγή, εγώ δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτές τις λέξεις.
Δ.Δ.: Μου είπες ότι η μάνα φταίει για το αγόρι. Η δε σύζυγος ή ερωμένη ή αγαπημένη, με την υποταγή της, δεν βοηθάει την κατάσταση, δεν τον βελτιώνει τον άλλον. Αρα η γυναίκα φταίει, μπορεί να είναι θύμα, αλλά ταυτόχρονα είναι και ένοχος αυτής της αναπαραγωγής.
Θ.Α.: Οχι, δεν φταίει η γυναίκα. Είναι βαριές λέξεις αυτές.
Σκηνή 5η:
Σήκω φύγε
Δ.Δ.: Περιστατικά τέτοια έχεις από γυναίκες ταλαιπωρημένες, κακοποιημένες;
Θ.Α.: Ναι.
Δ.Δ.: Τι σου λένε;
Θ.Α.: Η ενοχή αυτών των γυναικών έχει το νόημα ότι «μήπως γίνει καλύτερος». Ο κακοποιητής έχει πάντα τον χειρισμό. Δηλαδή, «με συγχωρείς, πάνω στα νεύρα μου σου ’δωσα μια γροθιά, σε χαστούκισα, ήταν κακιά στιγμή, δεν θα ξαναγίνει, εγώ σε αγαπάω, εγώ σε θέλω». Αυτό θέλει να το ακούσει εκείνη. Οπότε δίνει μέσα της μια αναγνώριση, ψευδαίσθηση, πες το όπως θέλεις, ότι αυτός θα αλλάξει. Αυτός όμως αρχίζει και επαναλαμβάνει τη συμπεριφορά.
Δ.Δ.: Κι εσύ τι τους λες ακριβώς;
Θ.Α.: Προφανώς είμαι υπέρ του να φύγει. Εγώ με τη βία ποτέ δεν συμβιβάστηκα θεραπευτικά. Εχω πολλά περιστατικά βίας, και υπάρχουν πολύ περισσότερα που δεν έρχονται. Ξέρεις, η γυναίκα είναι η πιο λογική, στο σύστημα. Ο άντρας είναι πιο εκρηκτικός στον θυμό του. Η γυναίκα, για να γκρεμίσει το σπίτι της, πρέπει να δουλέψει πολύ. Αλλά αν το γκρεμίσει, τελείωσε. Ο άντρας κάθε μέρα το γκρεμίζει και το βράδυ είναι εκεί.
Δ.Δ.: Τι είπες τώρα!
Θ.Α.: Αυτή είναι η διαφορά των δύο φύλων. Ο παρορμητισμός του, η εκρηκτικότητά του, τον κάνει το πρωί να χωρίζει και το βράδυ να της λέει: «Εφτιαξες τα μπιφτέκια που θέλω;». Ή: «Σε λατρεύω!». Ή θα κάνει σεξ. Γιατί ο άντρας πάντα πιστεύει ότι το σεξ τα σβήνει όλα, ενώ δεν σβήνει τίποτα, να ξέρεις. Η επικοινωνία είναι αυτή που κρατάει το ζευγάρι. Το σεξ είναι μια παρόρμηση πολύ ωραία, έχει ηδονή, έχει χάρη, έχει αίσθηση, έχει οργασμό, αλλά εκεί τελειώνει αυτό. Οι κακοποιητές θα βγάλουν και παιδί κακοποιημένο. Θα γίνει κακοποιητής πιθανότατα το παιδί αύριο.
Σκηνή 6η:
Καμένοι εγκέφαλοι
Δ.Δ.: Τα παιδιά που σήμερα εγκληματούν προέρχονται από τέτοιες οικογένειες;
Θ.Α.: Πιθανώς. Δεν είναι μόνο μια ταμπέλα, είναι πολλοί παράγοντες. Σήμερα τα παιδιά μας έχουν χάσει λίγο το νόημα των ορίων. Δηλαδή, είμαστε περισσότερο μια κοινωνία παιδοκεντρική παρά γονεοκεντρική. Εγώ έχω δουλέψει στο υπουργείο Παιδείας, στο υπουργείο Υγείας παλιά, και είχαμε κάνει πολλά βήματα σχετικά με σχολές γονέων. Σήμερα οι γονείς πολλές φορές κολυμπάνε στο πουθενά, ψάχνουν να βγάλουν λεφτά, να κάνουν τη ζωή τους καλύτερη, εννοώντας στην ευμάρεια, στην ύλη, αλλά έχουν χάσει τη συναισθηματική επικοινωνία. Δεν μιλάνε, μπαίνουν στο σπίτι μέσα και υπάρχει θυμός. Μια σιωπή περίεργη, ένας ήχος που δεν εκφράζεται, μια διαμαρτυρία που δεν εκδηλώνεται.
Δ.Δ.: Και το παιδί;
Θ.Α.: Μετά κάνουν παιδί, και το υπηρετούν. Αλλά το υπηρετούν παθολογικά, υπερπροστατευτικά, του φουσκώνουν τα μυαλά. Ξέρεις ότι υπάρχουν γονείς οι οποίοι στερούνται, για να βγει ο έφηβος και να χαλάσει το βράδυ 50 ευρώ; Σήμερα οι νέοι παίρνουν πολλά ναρκωτικά. Γιατί ο τρόπος της ζωής τους δεν έχει οραματισμό. Η φτώχεια τη δεκαετία του ’50, του ’60, έφτιαξε έναν οραματισμό από τα χαλάσματα. Ηταν μια Ελλάδα μες στα χαλάσματά της. Σήμερα ζούμε σε μια εποχή που έχουμε πολλά αγαθά, έχουμε πολλή ελευθερία, έχουμε πολλή κοινωνικότητα, στην πραγματικότητα όμως έχουμε κενό μέσα στους ρόλους τους εξελικτικούς. Εχουμε αντικοινωνικότητα, παθητικότητα, έχουμε ένα ψηφιακό δίκτυο που μας καίει τον εγκέφαλο.
Δ.Δ.: Τόσο πολύ;
Θ.Α.: Γιατί στεγνώνει τον εγκέφαλο το κινητό. Παίρνει μια πληροφορία τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να τη διαχειριστεί, δεν προλαβαίνει να την απορροφήσει. Η οποία πληροφορία δεν είναι συμβατή με την ηλικία του παιδιού. Η μεγάλη δεκαετία του παιδιού είναι 6 με 16, εκεί χτίζεις το παιδί σου. Αμα εκεί δεν το χτίσεις το παιδί σου, έχεις πρόβλημα. Και το πρόβλημα αυτό μεταφέρεται στη ζωή του – και στη ζωή άλλων.
Δ.Δ.: Χτυπώντας τον άλλον;
Θ.Α.: Ναι. Η βία ήταν πάντα μέσα στην ανθρώπινη ζωή, διαχρονικά τοποθετημένη. Το παιδί εκδηλώνεται με τη βία. Εγώ θυμάμαι ως παιδί να παίζω ξύλο με άλλα παιδιά. Αλλά δεν είχαμε σουγιάδες, δεν είχαμε μαχαίρια, δεν είχαμε πιστόλια, δεν σκοτώναμε. Δεν είχαμε συμμορίες, δεν κλέβαμε, δεν μπαίναμε στην παραβατικότητα. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναπτύσσει τη βία ως μορφή αυτοσυντήρησης. Οπως στο ζώο. Το ζώο έχει βία, γιατί θέλει να ζήσει, να επιβιώσει. Οταν λέμε βία, μη φαντάζεσαι μόνο αυτόν που σκοτώνει και σου παίρνει τη ζωή. Η βία έχει πολλές μορφές. Από την αντίδραση του παιδιού που γκρινιάζει, που φωνάζει, που πετάει το ποτήρι κάτω, που δεν ακούει τη μάνα του, που δεν διαβάζει στο σχολείο – κι αυτό μια βία είναι. Απλώς η εξελικτική μορφή της βίας έχει πάρει πλέον διαστάσεις επικίνδυνες. Οι άνθρωποι επιτίθενται σε ένα σύστημα.
Δ.Δ.: Σε ποιο σύστημα;
Θ.Α.: Δυστυχώς καλλιεργήθηκε στα νεότερα χρόνια της Ελληνικής Ιστορίας ότι η κοινωνία φταίει. Ο Ελληνας πάντα αισθάνεται ότι φταίει ο άλλος, δεν έχει δει ποτέ τον εαυτό του. Δεν έχει αναρωτηθεί ο ίδιος ως γονιός ποιος είναι, πώς είναι. Η σημερινή πολιτεία είναι ευαίσθητη στα θέματα αυτά. Βάλαμε σχολικούς ψυχολόγους, εγώ είμαι αντιπεριφερειάρχης Ψυχικής Υγείας. Στο κομμάτι αυτό προσπαθούμε να κάνουμε δουλειά. Δουλειά τέτοια ώστε να έρθει η πρόληψη. Μια γυναίκα που τη δέρνει ο άντρας της δεν έχει νόημα να πάει στο Αστυνομικό Τμήμα. Πρέπει να πάει να το ζητήσει από έναν χώρο που είναι ο Δήμος, που είναι οι Δομές Υπηρεσίας.
Δ.Δ.: Δηλαδή αυτές οι γυναίκες πού μπορούν να πάνε; Σε ειδικά κέντρα;
Θ.Α.: Ναι, σε ειδικά κέντρα φιλοξενίας, υποστήριξης, υποδομής. Ηδη η πολιτεία προσπαθεί να φτιάξει περισσότερες τέτοιες δομές, γιατί ξέρει ότι όταν μια γυναίκα πάει πίσω στον άνθρωπο που τη δέρνει και του πει «εγώ πήγα στην Αστυνομία και σε κατήγγειλα», το λέει για να τον φοβερίσει, θα τη σκοτώσει ο άλλος. Η Αστυνομία πρέπει να αποκτήσει πιο δυναμικό ρόλο, να διαχειριστεί πιο εύκολα αυτά τα ζητήματα.
Σκηνή 7η:
Η βία θα είναι αυξανόμενη
Θ.Α.: Εγώ τι κρίνω; Οτι πρέπει να εκπαιδευτούμε περισσότερο, ότι πρέπει τα σπίτια μας να τα φωτίσουμε περισσότερο. Εγώ κατέβηκα με το σύνθημα «Να φέρω την υγεία στο σπίτι σου». Δηλαδή να μπούμε στα σπίτια, να δούμε τους ανθρώπους που ζουν εκεί, να δούμε τα προβλήματά τους, πώς είναι με τα παιδιά τους, ποια είναι η σχέση με τη ζωή τους, ποιες είναι οι ανάγκες τους, ποιες είναι οι επιθυμίες, οι φόβοι τους. Σήμερα οι πιο πολλοί άνθρωποι είναι φοβικοί.
Δ.Δ.: Τι φοβούνται δηλαδή;
Θ.Α.: Φοβούνται τη ζωή την ίδια. Είναι αρνητές, δεν θέλουν να ακούσουν το αρνητικό μήνυμα. Ανοίγουν την τηλεόραση και λένε οι ειδήσεις «την έσφαξε έξω από το σπίτι», «της έριξε πέντε σφαίρες στο κεφάλι». Ολα αυτά τα μηνύματα μας εξοικειώνουν με τη βία. Oι σύγχρονες γενιές έχουν εξοικειωθεί πάρα πολύ με τη βία. Οι ταινίες οι βίαιες…
Δ.Δ.: Δηλαδή φταίει το σινεμά γι’ αυτό το πράμα;
Θ.Α.: Δεν φταίει το σινεμά. Το σινεμά δείχνει την πραγματικότητα της ζωής. Αυτό όμως πουλάει. Δηλαδή όταν σήμερα το παιδί μου παίρνει μια παιχνιδομηχανή που του λέει «γίνει καλός πυροβολητής και σκότωνε ανθρώπους», μετά δεν πρέπει να εκπλαγείς αν ο γιος σου γίνει δολοφόνος. Και δεν είναι μόνο στην Ελλάδα. Η βία υπάρχει παντού στις αστικές κοινωνίες. Η αστική κοινωνία πέτυχε την απρόσωπη ζωή. Ολοι είμαστε απρόσωποι. Δεν μιλάμε με τους ανθρώπους δίπλα μας, δεν χαιρετιόμαστε, δεν λέμε καλημέρα, ζούμε σε μια πολυκατοικία και δεν ξέρουμε ο ένας τον άλλο. Αυτές οι σχέσεις των ανθρώπων έχουν αποσυνδεθεί. Οι άνθρωποι είναι καταθλιπτικοί, είναι φοβικοί.
Σκηνή 8η:
Η γυναικεία ευφυΐα
Δ.Δ.: Υπάρχει το ενδεχόμενο ο άντρας να μισεί τη γυναίκα και να θέλει να έχει σχέση ομοφυλοφιλική με έναν άντρα;
Θ.Α.: Τώρα με πας σε ιδιαίτερα κεφάλαια της Ψυχοπαθολογίας. Ολα παίζουν. Δεν αφαιρώ τίποτε απ’ όλα αυτά που λες, αλλά προσθέτω το κλασικό, ότι οι πιο πολλοί βίαιοι άνθρωποι μπορεί να είναι καθημερινοί άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Μπορεί να είναι άνθρωποι που έχουν ένα κύρος κοινωνικό, που έχουν μια ζωή που φαίνεται προς τα έξω πολύ ωραία, πολύ φυσιολογική. Οταν αρχίσει η διαδικασία της σχέσης να προκαλεί συγκρούσεις.
Δ.Δ.: Εξήγησέ το αυτό.
Θ.Α.: Στο παιδί πρέπει να πεις ότι υπάρχει η ήττα, ότι μπορεί να χάσεις, ότι αν ο άλλος δεν σε θέλει, τελείωσε, βάζεις τελεία εκεί. Αυτό δεν το μαθαίνει στα 25 του χρόνια, το μαθαίνει στα 10. Αυτό είναι μια διαπραγμάτευση. Η ανθρώπινη ζωή στηρίζεται στη διαπραγμάτευση και τη διαχείριση. Οι πιο πολλοί άνθρωποι που σκοτώνουν έχουν μηδενική ανοχή, δεν ανέχονται την απόρριψη, δεν δέχονται ότι δεν τους θέλουν άλλο, δεν κατανοούν, δεν έχουν ενσυναίσθηση ότι έχει ο άλλος το δικαίωμα να τους πει ότι δεν τους θέλει στη ζωή του. Και του λέει «όχι, εγώ θα είμαι στη ζωή σου, θες δεν θες, θα σου το επιβάλλω με τη βία, με το ξύλο, με τον θάνατο».
Δ.Δ.: Ναι, αλλά αυτό συμβαίνει από τη μεριά των αντρών προς τις γυναίκες. Οι άντρες σκοτώνουν γυναίκες.
Θ.Α.: Και οι γυναίκες σκοτώνουν άντρες.
Δ.Δ.: Υπάρχει ανισότητα στα φύλα, αυτό εννοώ κι εγώ.
Σκηνή 9η:
Θα σε σφάξω!
Δ.Δ.: Ποιο το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του άντρα;
Θ.Α.: Ο ναρκισσισμός. Η ναρκισσιστική διαταραχή πάει πιο πολύ στον άντρα και λιγότερο στη γυναίκα. Η γυναίκα έχει πιο πολύ την εκδραμάτιση. Παίζει πιο πολύ το θεατρικό της, για να επηρεάσει τον άντρα της. Ο άντρας είναι πιο πολύ ναρκισσιστικός. Θέλει να του λες ότι είναι δυνατός, ότι αξίζει, γι’ αυτό και δεν ανέχεται την κριτική εύκολα. Επειδή, όπως λες, έχει ένα υπερεγώ, που του έχουν δημιουργήσει και οι κοινωνικές συνθήκες και το οικογενειακό του περιβάλλον, όταν η γυναίκα τού λέει «ξέρεις κάτι, δεν είσαι και τόσο δυνατός όσο πιστεύεις», αυτό τον θυμώνει και τον γκρεμίζει. Ή θα κλειστεί λοιπόν στον εαυτό του και δεν θα μιλάει από φόβο, ή θα πάρει ένα μαχαίρι και κάποια στιγμή θα πει «θα σε σφάξω». Ο άντρας θέλει να τιμωρήσει τη γυναίκα που τον αμφισβητεί και τον απορρίπτει.
Δ.Δ.: Το μήνυμα λοιπόν προς τις γυναίκες ποιο είναι; Οτι πρέπει να φύγουν από αυτή τη σχέση.
Θ.Α.: Αμέσως. Με το πρώτο χαστούκι που θα φάει, η γυναίκα πρέπει να καταλάβει ότι θα έρθει και το δεύτερο και το τρίτο, και πιο δυνατό, και πιο βίαιο. Και πρέπει να φύγει.
Δ.Δ.: Το δεύτερο μήνυμα αφορά τις μητέρες και τα αγόρια τους.
Θ.Α.: Το είπε και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αυτό. Οτι πρέπει η μάνα να αναθεωρήσει τη σχέση με τον γιο της, να μην τον υπερπροστατεύει τόσο πολύ.
Δ.Δ.: Εχεις υπόψη σου ότι αν πουν κάτι οι καθηγήτριες, έρχεται η μητέρα, ο πατέρας και τις βρίζουν και απειλούν ότι θα πάνε στα κανάλια;
Θ.Α.: Αυτό που λες το ζω κάθε μέρα. Οτι «η καθηγήτρια προσέβαλε την προσωπικότητα του γιου μου», 15 χρόνων, γιατί του ’πε να κουρευτεί ή να μην ξανάρθει με τέτοιο ρούχο ή να κλείσει το κινητό του. Εκεί είναι το πρόβλημα. Οτι πρέπει να εκπαιδεύσεις τους γονείς. Αν με ρωτήσεις, απ’ όλη τη συζήτησή μας, πού είναι το πρόβλημα, πού είναι η ρίζα του κακού… Στο σπίτι μας είναι. Στους γονείς…
Δ.Δ.: Ε, πού είναι;
Θ.Α.: Στο σπίτι μας είναι. Στους γονείς είναι το πρόβλημα. Πρέπει να κάνουμε σχολές γονέων, να αναπτύξουμε περισσότερο την ενσυναίσθηση ενός ανθρώπου που θέλει να κάνει ένα παιδί, αλλά πρέπει να ξέρει να το μεγαλώσει, να του δώσει την αλήθεια, ρεαλισμό, πραγματικότητα.
Επίλογος: Οταν ζεις με τους γονείς σου, είσαι πάντα παιδί
Επίλογος:
Το ορόσημο των 30
Δ.Δ.: Ναι, αλλά πώς θα κάνει το δικό του σπίτι με φραγκοδίφραγκα;
Θ.Α.: Οταν σήμερα εγώ έχω ένα μεγάλο σπίτι και πω στο παιδί μου «μείνε μαζί μας», ουσιαστικά το καταδικάζω αυτό το παιδί. Είναι αναπόφευκτη η σύγκρουση ενός 30χρονου παιδιού με τους γονείς του, υπό πλήρεις, ομαλές συνθήκες. Στα 17-18 σήμερα δεν μπορεί να γίνει, ακριβώς λόγω των οικονομικών συνθηκών που είπες. Πρέπει το παιδί κάποια στιγμή, μετά τη στρατιωτική του θητεία, εκεί είναι το ορόσημο, εγώ το λέω 30…
Φεύγοντας, μετάνιωσα. Ο Ασκητής είναι χειρουργός της ψυχής. Κοντά του μαθαίνεις τόσα μα τόσα πολλά. Οχι, δεν είναι ζωντανή εγκυκλοπαίδεια, απλώς σκαλίζει εσωτερικά όπως οι μεγάλες πολυεθνικές με τις εξορύξεις για τον μαύρο χρυσό. Εκείνες με την ύλη, ο Ασκητής με τον Ανθρωπο!
