Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ακούσει τη μητέρα μας ή τη γιαγιά μας να λέει: «Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ μου αυτό και εγώ θα σου φτιάξω μια Φανουρόπιτα».

Ο νεοφανής Άγιος Φανούριος είναι, στη λαϊκή μας παράδοση, μέγας ευρετής απωλεσθέντων αντικειμένων. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα δημιoύργησε το ιδιότυπο λατρευτικό υπόβαθρο της προσφοράς του εθιμικού γλυκού άρτου, της φανουρόπιτας, η οποία αφού ευλογηθεί από τον ιερέα, μοιράζεται στους παρευρισκομένους.

Ο Φανούριος φανερώνει!

Γι’αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατά στο χέρι αναμμένο κερί και στην πίστη του λαού έχει θέση μάντη.

Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή “Άγιος Φανούριος”. Η εικόνα παρίστανε ένα νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, ο οποίος κρατούσε σταυρό με λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από 12 σκηνές του μαρτυρίου του. Ο Μητροπολίτης καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου Φανουρίου την ημέρα εύρεσης της εικόνας του (27 Αυγούστου).

Από τη Ρόδο η λατρεία του εξαπλώθηκε στα κοντινά νησιά και κυρίως στην Κρήτη, όπου υπάρχουν σήμερα τρία σπουδαία μοναστήρια και δεκάδες ναοί στα οποία τιμάται .

Η παράδοση για την Φανουρόπιτα λέει ότι η Μητέρα του Αγίου Φανουρίου ήταν αμαρτωλή. Ήταν λέγεται σκληρή, άπονη και αυστηρή με τους φτωχούς και τους συμπεριφερόταν σχεδόν απάνθρωπα. Μάλιστα για τον αμετανόητο χαρακτήρα της πήγε στην κόλαση. Προσπάθησε να τη σώσει ο γιος της, αλλά η κακία της δεν τον άφησε. Ο αρχάγγελος Μιχαήλ μαζί με τον άγιο Φανούριο την τράβηξαν με την βοήθεια κρεμμυδόφυλου (που κάποτε είχε δώσει με το ζόρι σε ένα ζητιάνο) και όταν πιάστηκαν τρεις γυναίκες μαζί της. Αυτή η άπονη της έσπρωξε μέσα στην κόλαση. Έτσι είπε ο αρχάγγελος στον Άγιο Φανούριο ή μητέρα σου διέπραξε μεγάλη κακία. Δεν μπορώ να την βοηθήσω.

Ο Άγιος Φανούριος παρακάλεσε με δάκρυα πόνου να μην φτιάχνουν τίποτα γι’αυτόν, αλλά μόνο για την ψυχή της μάνα του και η προσευχή του λέγεται ότι εισακούστηκε στον Θεό.

Αυτός είναι ο λόγος που οι νοικοκυρές φτιάχνουν την ημέρα αυτή φανουρόπιτες και αφού τις πάνε στην εκκλησία και ευλογηθούν τις μοιράζουν στη γειτονιά και στο εκκλησίασμα, με τη σύσταση να ευχηθούν να συχωρεθεί η μάνα του Αγίου «Ο Θεός σχωρέστ’ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου».

Οι πιστοί ζητούν να τους φανερώσει ο Άγιος Φανούριος…

“Τον Άγιο Φανούριο έκανε αρκετά δημοφιλή η παρήχηση του ονόματός του προς το φαίνω, φανερώνω. Είναι ο Άγιος που φανερώνει τα χαμένα ζώα ή πράγματα κ.α. Εννοείται ότι το αίτημα συνοδεύεται και με ορισμένα τάματα. Π.χ. οι άνθρωποι όταν έχουν πράγμα χαμένο τάζουν: Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ μου το… και θα σου κάνω μια Φανουρόπιτα για την ψυχή της μάνα σου! Ύστερα βρίσκουν αυτό που έχασαν . Τότε κάνουν μια Φανουρόπιτα και τη μοιράζουν στον κόσμο λέγοντας: “Πάρτε να σ’χωρέστε” (δηλαδή τη μάνα του Αγίου).

“Για τον Άγιο Φανούριο ο λαός μας λέει πολλά. “Είναι ο Άγιος”, λένε “που φανερώνει τα κλεμμένα ζα και τα χαμένα πράγματα”. Σε άλλους τους φανερώνει τον καλό δρόμο. “Του φέγγει”, λέει ο λαός για κάποιον που πάει καλά στην ζωή του. “Του φέγγει ο Άγιος Φανούριος”. Γι’αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατάει στο χέρι κερί αναμμένο και να φωτίζει. ” (Βασίλη Λαμνάτου, “Οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας”)

“Στην Κύπρο, στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές, ο Άγιος μπορεί να φανερώσει στην κάθε ανύπαντρη κοπέλα το μέλλοντα σύζυγό της! “Οι ανύπαντρες κοπέλες που θέλουν να παντρευτούν ετοιμάζουν φανουρόπιτα για να φανερωθεί ο υποψήφιος γαμπρός”.

Στη Σκιάθο “πίτα στον Άγιο τάζουν και οι γυναίκες που τον παρακάλεσαν να τους φανερώσει το γαμπρό που θα κάμουν στην κόρη τους”.

Στη Φλώρινα, η φανουρόπιτα (που την πάνε οι ελεύθερες κοπέλες στην εκκλησιά) χρησιμοποιείται ως μέσον με ένα κομμάτι που βάζουν κάτω απ’το προσκέφαλο για να τις φανερώσει ο Άγιος στον ύπνο τους το μέλλοντα σύζυγο.

Το να ξυπνάτε μέσα στη νύχτα μπορεί να είναι εξαιρετικά εκνευριστικό. Αν δυσκολεύεστε να ξανακοιμηθείτε αφού ξυπνήσετε, δεν είστε μόνοι.

Έρευνα του Sleep Medicine αποκάλυψε ότι περίπου το ένα τρίτο των ενηλίκων αντιμετωπίζουν αυτό το φαινόμενο τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα, με πολλούς να πάσχουν από τη λεγόμενη «αϋπνία συντήρησης ύπνου».

Η κατανόηση των αιτιών είναι το πρώτο βήμα για να βρείτε τη λύση. Δείτε παρακάτω οκτώ συχνούς λόγους και τι μπορείτε να κάνετε για να απολαμβάνετε έναν ήρεμο, αδιάκοπο ύπνο.

1. Το δωμάτιό σας είναι πολύ ζεστό, πολύ κρύο, θορυβώδες ή φωτεινό

Η σωστή ατμόσφαιρα είναι καθοριστική για ποιοτικό ύπνο. Η ειδικός ύπνου Δρ. Rita Aouad εξηγεί ότι η θερμοκρασία, ο θόρυβος και το φως μπορούν εύκολα να διαταράξουν τον κύκλο του ύπνου. Αν ξυπνάτε λόγω δυσφορίας, δοκιμάστε ανεμιστήρα, κουρτίνες συσκότισης ή ωτοασπίδες για να διατηρήσετε ένα ήσυχο, δροσερό και σκοτεινό περιβάλλον.

2. Το άγχος δεν σας αφήνει να ησυχάσετε

Το άγχος είναι από τους πιο συχνούς «εχθρούς» του ύπνου. Η Δρ. Nesochi Okeke-Igbokwe επισημαίνει ότι το στρες μπορεί να προκαλέσει νυχτερινές κρίσεις πανικού ή ταχυκαρδία, που σας ξυπνούν απότομα. Αν σας συμβαίνει αυτό, καλό είναι να ζητήσετε βοήθεια από ειδικό. Ψυχοθεραπεία, αγχολυτικά φάρμακα ή τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός μπορούν να μειώσουν τα νυχτερινά ξυπνήματα.

3. Συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα

Αν ξυπνάτε συχνά για να πάτε στην τουαλέτα, μπορεί να πάσχετε από νυκτουρία. Συνήθως οφείλεται στην αυξημένη κατανάλωση υγρών πριν τον ύπνο, αλλά μπορεί να σχετίζεται και με διαβήτη ή παθήσεις της ουροδόχου κύστης. Περιορίστε τα υγρά το βράδυ και αν το πρόβλημα επιμένει, συμβουλευτείτε γιατρό.

4. Κατανάλωση αλκοόλ ή καφέ πριν τον ύπνο

Αν και το αλκοόλ μπορεί να σας βοηθήσει να αποκοιμηθείτε πιο εύκολα, στην πραγματικότητα υποβαθμίζει την ποιότητα του ύπνου. Προκαλεί ελαφρύτερο ύπνο (στάδιο 1) και αυξάνει τις πιθανότητες να ξυπνήσετε μέσα στη νύχτα. Αποφύγετε να πίνετε τουλάχιστον τρεις ώρες πριν τον ύπνο και φροντίστε να ενυδατώνεστε σωστά.

Η καφεΐνη είναι από τους πιο ύπουλους «εχθρούς» του ύπνου. Ακόμα κι αν πίνετε καφέ νωρίς το απόγευμα, η επίδρασή του μπορεί να διαρκέσει έως και 6–8 ώρες, διαταράσσοντας τον κύκλο του ύπνου και προκαλώντας ελαφρύτερο ή διακεκομμένο ύπνο.

Η καφεΐνη δεν υπάρχει μόνο στον καφέ, αλλά και σε τσάγια, αναψυκτικά τύπου cola, ενεργειακά ποτά και σοκολάτα. Αν ξυπνάτε συχνά μέσα στη νύχτα ή δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε βαθιά, προσπαθήστε να αποφύγετε την καφεΐνη μετά τις 3–4 το μεσημέρι.

5. Ίσως φταίει η υπνική άπνοια

Η υπνική άπνοια, δηλαδή οι επαναλαμβανόμενες παύσεις της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, είναι μια συχνή αιτία διακοπών. Αν ξυπνάτε λαχανιασμένοι ή με την αίσθηση ότι πνίγεστε, μιλήστε άμεσα με γιατρό. Η διάγνωση γίνεται με μελέτη ύπνου και μπορεί να αντιμετωπιστεί με συσκευή CPAP ή άλλες θεραπείες.

6. Υπερδραστήριος θυρεοειδής

Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία και νυχτερινές εφιδρώσεις, που διαταράσσουν τον ύπνο. Με μια απλή αιματολογική εξέταση θα δείτε τα επίπεδα των ορμονών σας και ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει κατάλληλη αγωγή για να ρυθμιστεί ο θυρεοειδής.

7. Τρώτε πολύ αργά ή παραλείπετε γεύματα

Οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν άμεσα τον ύπνο. Τα βαριά γεύματα πριν τον ύπνο μπορεί να προκαλέσουν παλινδρόμηση, ενώ η παράλειψη γευμάτων μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλό σάκχαρο και νυχτερινά ξυπνήματα. Φροντίστε να τρώτε ελαφρά και ισορροπημένα και να αφήνετε τουλάχιστον 2–3 ώρες πριν ξαπλώσετε.

8. Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών 

Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών προκαλεί δυσάρεστες αισθήσεις στα πόδια και έντονη ανάγκη για κίνηση, κυρίως τη νύχτα. Αν αυτό σας ξυπνά συχνά, συμβουλευτείτε γιατρό. Η αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει συμπληρώματα σιδήρου ή φαρμακευτική αγωγή που βελτιώνει τη λειτουργία των μυών.

Τελική σκέψη

Ο καλός ύπνος δεν είναι πολυτέλεια — είναι βασική ανάγκη για την υγεία και την ισορροπία του οργανισμού. Με λίγες αλλαγές στις συνήθειες και τη σωστή καθοδήγηση, μπορείτε να ξαναβρείτε τον βαθύ, αναζωογονητικό ύπνο που σας αξίζει.

Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι τη στιγμή που ακούτε το νερό να τρέχει ξαφνικά νιώθετε μια έντονη ανάγκη να ουρήσετε;

Μπορεί τη μία στιγμή να είστε απολύτως καλά και την επόμενη να τρέχετε στην τουαλέτα. Αυτή η εμπειρία είναι εξαιρετικά συχνή και δεν είναι απλώς «στο μυαλό μας». Υπάρχουν πραγματικοί φυσιολογικοί και ψυχολογικοί λόγοι πίσω από αυτό.

Η σύνδεση εγκεφάλου – ουροδόχου κύστης

Η ουροδόχος κύστη δεν λειτουργεί μόνη της. Ελέγχεται στενά από τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Καθώς η κύστη γεμίζει, τα νεύρα στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο για το πόσο γεμάτη είναι. Στη συνέχεια, ο εγκέφαλος αποφασίζει αν είναι κατάλληλη στιγμή για ούρηση.

Όταν όλα λειτουργούν σωστά, το νευρικό σύστημα προσαρμόζεται εύκολα. Μπορούμε να κρατηθούμε όταν χρειάζεται και να ουρήσουμε όταν μας βολεύει. Ωστόσο, ορισμένα ερεθίσματα μπορούν να διαταράξουν αυτή την ισορροπία — και το τρεχούμενο νερό είναι από τα πιο ισχυρά.

Κλασική εξάρτηση: Ένα αντανακλαστικό που το έχουμε μάθει

Ένας από τους βασικούς λόγους που το τρεχούμενο νερό μας κάνει να θέλουμε να ουρήσουμε είναι η κλασική εξάρτηση, η ίδια ψυχολογική διαδικασία που έγινε γνωστή από τα πειράματα του Παβλόφ (Ο εγκέφαλος μαθαίνει να αντιδρά αυτόματα σε ένα ερέθισμα.).

Σκεφτείτε το: Πολλοί από εμάς πηγαίνουμε στην τουαλέτα ενώ πλένουμε τα χέρια μας, κάνουμε ντους ή βουρτσίζουμε τα δόντια μας. Ο ήχος του νερού συχνά προηγείται ή συνοδεύει την ούρηση. Με τον καιρό, ο εγκέφαλος συνδέει αυτόν τον ήχο με την πράξη της ούρησης. Έτσι, ακόμη κι αν η κύστη δεν είναι εντελώς γεμάτη, ο εγκέφαλος στέλνει το σήμα «πήγαινε τώρα».

Με απλά λόγια, το σώμα μας έχει εκπαιδευτεί να αντιδρά αυτόματα.

Ο ρόλος της χαλάρωσης

Το τρεχούμενο νερό είναι επίσης χαλαρωτικό. Ο ήχος του μπορεί να μειώσει το στρες και να προκαλέσει χαλάρωση των μυών — συμπεριλαμβανομένων των μυών του πυελικού εδάφους και του ουροποιητικού σφιγκτήρα, που φυσιολογικά μας βοηθούν να συγκρατούμε τα ούρα.

Όταν αυτοί οι μύες χαλαρώνουν, γίνεται πιο δύσκολο να κατασταλεί η ανάγκη για ούρηση. Αυτό είναι πιο έντονο όταν έχουμε ήδη μια ελαφριά επίγνωση της κύστης μας, ακόμη κι αν δεν είναι πολύ γεμάτη.

Αισθητηριακά ερεθίσματα και νευρικό σύστημα

Ο ήχος του νερού ενεργοποιεί τμήματα του νευρικού συστήματος που σχετίζονται με τα αντανακλαστικά και τις αυτόματες σωματικές λειτουργίες. Αυτή η διέγερση μπορεί να αυξήσει την επίγνωση της κύστης, κάνοντας τα σήματα να φαίνονται πιο έντονα και πιο επείγοντα απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα.

Σε άτομα με ευαίσθητη κύστη, αυτό το φαινόμενο είναι ακόμη πιο έντονο. Ένα ήπιο σήμα μπορεί ξαφνικά να μοιάζει με «επείγον περιστατικό».

Γιατί είναι πιο συχνό σε ορισμένους ανθρώπους

Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται πιο έντονα σε:

• άτομα με υπερδραστήρια κύστη

• γυναίκες με αδυναμία του πυελικού εδάφους

• ηλικιωμένους

• άτομα που ουρούν συχνά «για καλό και για κακό»

• όσους ουρούν τακτικά στο ντους

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η κύστη μπορεί να έχει εκπαιδευτεί να αδειάζει σε μικρότερους όγκους, με αποτέλεσμα ερεθίσματα όπως ο ήχος του νερού να παίρνουν εύκολα τον έλεγχο.

Είναι πρόβλημα αυτό;

Το να μας έρχεται περιστασιακά η ανάγκη για ούρηση όταν ακούμε τρεχούμενο νερό είναι φυσιολογικό και όχι επικίνδυνο. Ωστόσο, αν συμβαίνει κάθε φορά και αρχίζει να επηρεάζει την καθημερινότητά μας, μπορεί να υποδηλώνει μια συνήθεια της κύστης και όχι μια πραγματική σωματική ανάγκη.

Με τον καιρό, η άμεση ανταπόκριση σε κάθε ερέθισμα μπορεί να μειώσει τη χωρητικότητα της κύστης και να αυξήσει τη συχνότητα ούρησης, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.

Πώς μπορούμε να μειώσουμε το αντανακλαστικό

Η εκπαίδευση της κύστης μπορεί να βοηθήσει. Όταν ακούμε τρεχούμενο νερό και νιώθουμε μια ήπια ανάγκη για ούρηση, μπορούμε να κάνουμε μια μικρή παύση και να αναρωτηθούμε αν η ανάγκη είναι πραγματικά έντονη ή απλώς αυτόματη. Ακόμη και λίγα λεπτά αναμονής μπορούν να βοηθήσουν τον εγκέφαλο να επανεκπαιδευτεί.

Άλλες χρήσιμες συνήθειες περιλαμβάνουν:

• αποφυγή άσκοπων επισκέψεων στην τουαλέτα

• ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους

• σταθερή ενυδάτωση μέσα στη μέρα (όχι όλη μαζί)

• μείωση της καφεΐνης και άλλων ερεθιστικών για την κύστη ουσιών

Πολλοί έχουμε νιώσει εκείνο το ξαφνικό «τίναγμα» ή μικρό ηλεκτρικό σοκ όταν αγγίζουμε κάποιον ή ένα μεταλλικό αντικείμενο.

Αν και συχνά μας ξαφνιάζει ή μας κάνει να γελάμε, πίσω από αυτό το φαινόμενο κρύβεται μια απλή αλλά εντυπωσιακή επιστημονική εξήγηση: ο στατικός ηλεκτρισμός.

1. Μια δημοφιλής αλλά απρόσμενη αίσθηση

Αυτό το μικρό ηλεκτρικό «τινάγμα» που νιώθουμε καμιά φορά όταν αγγίζουμε κάποιον ή ακουμπάμε το δέρμα του, έχει στην πραγματικότητα επιστημονική εξήγηση. Αν και μπορεί να φαίνεται τυχαίο ή ενοχλητικό, το φαινόμενο αυτό —γνωστό ως στατικός ηλεκτρισμός— μόνο τυχαίο δεν είναι.

2. Καθημερινές στιγμές όπου συμβαίνει

Μπορεί να το παρατηρήσετε όταν δίνετε χειραψία, βγάζετε ένα πουλόβερ, ή αγγίζετε ένα πόμολο ή μια μεταλλική κουπαστή. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, αυτό που συμβαίνει είναι μια φυσική διαδικασία εξισορρόπησης ηλεκτρικών φορτίων, καθώς οι συσσωρευμένες φορτίσεις στο σώμα μας προσπαθούν να εξισωθούν.

3. Πώς λειτουργεί ο στατικός ηλεκτρισμός

Ο στατικός ηλεκτρισμός εμφανίζεται όταν δύο επιφάνειες με διαφορετικά ηλεκτρικά φορτία έρχονται σε επαφή. Αν ένα άτομο έχει περίσσεια ηλεκτρονίων και αγγίξει κάποιον που είναι ουδέτερος ή έχει αντίθετο φορτίο, τα ηλεκτρόνια μετακινούνται γρήγορα για να αποκαταστήσουν την ισορροπία. Αυτή η ταχεία κίνηση ενέργειας είναι που προκαλεί τον σπινθήρα ή το μικρό «ηλεκτρικό σοκ» που νιώθουμε.

4. Παράγοντες που αυξάνουν τη συσσώρευση στατικού φορτίου

Η ένταση του σοκ μπορεί να διαφέρει ανάλογα με διάφορους παράγοντες. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας της Ισπανίας, ορισμένες συνθήκες κάνουν το σώμα μας πιο επιρρεπές στη συσσώρευση ηλεκτρικού φορτίου:

• Κίνηση και τριβή: Η συνεχής κίνηση, όπως τα ρούχα που τρίβονται στο δέρμα ή τα παπούτσια στο πάτωμα, αυξάνει τη συσσώρευση φορτίου.

• Συνθήκες του σώματος: Ο ιδρώτας μπορεί να αλλάξει το πόσο εύκολα το σώμα συγκρατεί ή αποβάλλει το ηλεκτρικό φορτίο.

• Είδη υλικών: Τα πλαστικά, τα μέταλλα και τα συνθετικά υφάσματα κρατούν ηλεκτρισμό περισσότερο από τις φυσικές ίνες.

5. Επιρροή του περιβάλλοντος

Το περιβάλλον παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο. Σε ξηρά ή χαμηλής υγρασίας μέρη —όπως δωμάτια με θέρμανση ή ξηρά κλίματα— ο στατικός ηλεκτρισμός συσσωρεύεται πιο εύκολα. Αντίθετα, σε συνθήκες υγρασίας διαχέεται πιο γρήγορα. Ακόμη και το πάτωμα έχει σημασία: οι μοκέτες και τα χαλιά ενισχύουν τη φόρτιση, ενώ οι λείες επιφάνειες βοηθούν στη διάχυσή της.

6. Είναι επικίνδυνο;

Για τους περισσότερους ανθρώπους, τα στατικά «σοκ» είναι απολύτως ακίνδυνα και διαρκούν μόλις ένα κλάσμα του δευτερολέπτου. Δεν αποτελούν πραγματικό κίνδυνο για την υγεία. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι άτομα με βηματοδότες ή εμφυτευμένες ιατρικές συσκευές πρέπει να είναι προσεκτικά, καθώς οι μικρές εκκενώσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη λειτουργία τους.

7. Πρακτικές εφαρμογές του στατικού ηλεκτρισμού

Πέρα από την καθημερινότητά μας, ο στατικός ηλεκτρισμός έχει πολύτιμες εφαρμογές στην επιστήμη και την τεχνολογία. Η ίδια αρχή που προκαλεί τον σπινθήρα χρησιμοποιείται:

• Στη βιομηχανία υφαντουργίας, για να βοηθήσει τις ίνες να συνδεθούν ή να ευθυγραμμιστούν.

• Στους εκτυπωτές λέιζερ, όπου τα ηλεκτρικά φορτία βοηθούν να μεταφερθεί το μελάνι στο χαρτί.

8. Ένα φυσικό και ακίνδυνο φαινόμενο

Συνοψίζοντας, αυτός ο μικρός σπινθήρας που νιώθετε δεν είναι ούτε επικίνδυνος ούτε μυστηριώδης· είναι απλώς η φυσική σε δράση. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες, τα ρούχα και τα υλικά επηρεάζουν την έντασή του.

Την επόμενη φορά λοιπόν που θα νιώσετε ένα μικρό ηλεκτρικό «τινάγμα» όταν χαιρετάτε κάποιον ή αγγίζετε μέταλλο, θυμηθείτε: είναι μια ακίνδυνη υπενθύμιση του πώς ο ηλεκτρισμός επηρεάζει διακριτικά την καθημερινή μας ζωή — ακόμη και στις πιο μικρές κινήσεις.