Όχι, δεν θεσπίστηκε πρόσφατα νέο πρόστιμο για «φαγητό στο αυτοκίνητο» – η ρύθμιση ισχύει εδώ και δεκαετίες

Σε ιστοσελίδες αναφέρθηκε, στα τέλη Σεπτεμβρίου 2022, ότι θεσπίστηκε κάποιο νέο πρόστιμο για «φαγητό στο αυτοκίνητο» που θα επιβάλλεται από εδώ και πέρα. Πρόκειται για αναληθή ισχυρισμό.

Σε αυτά αναφέρονταν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Τέλος το φαγητό στο αυτοκίνητο: Τσουχτερά πρόστιμα και αυστηρές ποινές στους παραβάτες

Η κατανάλωση φαγητού στο αυτοκίνητο θα πληρώνεται ακριβά από εδώ και πέρα, αφού θα επιβάλλεται τσουχτερό πρόστιμο και παράλληλα θα αφαιρείται η άδεια και το δίπλωμα οδήγησης.

Τα άρθρα αυτά συγκέντρωσαν εκατοντάδες αλληλεπιδράσεις στο Facebook, όπως προκύπτει από τα παρακάτω ενδεικτικά στιγμιότυπα οθόνης που ελήφθησαν στις 01/10/2022 από αναρτήσεις σελίδων Facebook:

Επίσης, κυκλοφόρησαν και παραπλανητικά δημοσιεύματα με τίτλους όπως «Τρως στο αυτοκίνητο; Θα το πληρώσεις ακριβά – Έρχονται αυστηρές ποινές» (newsbomb.gr) και «Τέλος και το φαγητό στο αυτοκίνητο – Έρχονται αυστηρές ποινές» (sdna.gr) , «Τέλος το φαγητό στο αυτοκίνητο – Έρχονται πρόστιμα» (radiolasithi.gr), που έμμεσα παρουσιάζουν το θέμα ως νέα ή αναμενόμενη στο άμεσο μέλλον ρύθμιση του ΚΟΚ.

Τι ισχύει

Ο ισχυρισμός πιθανώς προέκυψε από σχετικής θεματολογίας ανώνυμα και πανομοιότυπα άρθρα που δημοσιεύθηκαν την 28/09/2022 σε ιστοτόπους όπως carandmotor.gr, iefimerida.gr, pronews.gr με τον παραπλανητικό τίτλο «Τέλος το φαγητό στο αυτοκίνητο», όπου περιγράφονταν, εντός του κειμένου, οι ήδη ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ).

Όπως σωστά αναφέρουν τα άρθρα, ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας δεν περιέχει διάταξη που να απαγορεύει με γραμματικά ρητό τρόπο την «κατανάλωση φαγητού από τον οδηγό την ώρα που αυτός βρίσκεται πίσω από το τιμόνι».

Ωστόσο, μια τέτοια συμπεριφορά έρχεται σε αντίθεση με την υποχρέωση ο οδηγός, «κατά το χρόνο της οδήγησης, να είναι σε θέση να ελέγχει το όχημά του» και «να έχει πλήρη ελευθερία των κινήσεων του, για να ενεργεί ελεύθερα τους αναγκαίους χειρισμούς» ή, ειδικά περί οδηγού ποδηλάτου, μοτοσικλέτας κλπ «να κρατά το τιμόνι (εφόσον υπάρχει) και με τα δύο του χέρια, εκτός αν δίνει σήμα».

Αυτά προβλέπονται με βάση τον ισχύοντα σήμερα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (άρθρο 13 παρ. 2 και άρθρο 40 παρ. 2 του Ν.2696/1999), ήδη από την αρχική εκδοχή του, που τέθηκε σε ισχύ το 1999 (πριν 23 έτη), και πριν την τροποποίηση των διατάξεων αυτών με τον Ν.3542/2007.

Παράδειγμα: η διάταξη του άρθρου 13 παρ. 2, όπως ίσχυε αρχικά το 1999. [πηγή, σελ. 16]

Συγκεκριμένα, σήμερα ισχύουν τα εξής:

Άρθρο 13
1. (…)
2.  Ο οδηγός επιβάλλεται να έχει την, κατά τις σχετικές διατάξεις, προβλεπόμενη άδεια οδήγησης και την αναγκαία σωματική και διανοητική ικανότητα και να βρίσκεται σε κατάλληλη κατάσταση για να οδηγεί, οφείλει δε κατά το χρόνο της οδήγησης να είναι σε θέση να ελέγχει το όχημά του ή τα ζώα του. Ο οδηγός κάθε οχήματος υποχρεούται να έχει πλήρη ελευθερία των κινήσεών του, για να ενεργεί ελεύθερα τους αναγκαίους χειρισμούς. (…)

«6. Αυτός που παραβαίνει τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 3 του άρθρου αυτού
τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο εκατό (100,00) ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας
ικανότητας οδηγού για τριάντα (30) ημέρες. (…)

—-

Άρθρο 40
1. (…)
2. Οι οδηγοί ποδηλάτων, μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών, τρίτροχων οχημάτων και Ε.Π.Η.Ο.
υποχρεούνται, όταν οδηγούν, να κρατούν το τιμόνι (εφόσον υπάρχει) και με τα δύο τους χέρια, εκτός
αν δίνουν σήμα σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα.
(…)
12. Όποιος παραβαίνει τις διατάξεις του άρθρου αυτού τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο
ογδόντα (80) ευρώ. (…)

Μέχρι σήμερα, δεν έχει συντελεστεί ή εκδηλωθεί δημοσίως πρόθεση για νέα αλλαγή των συγκεκριμένων διατάξεων ή εισαγωγή ειδικής σχετικής ρύθμισης.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, τα Ellinika Hoaxes απευθύνθηκαν και τηλεφωνικά την 03/10/2022 προς το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, και έλαβαν από το Γραφείο Τύπου του αρμοδίου επί των Μεταφορών Υφυπουργού, Μιχάλη Παπαδόπουλου, πρόσθετη διευκρίνιση ότι δεν έχει σχεδιαστεί κάποιο νέο πρόστιμο, και η ανωτέρω διαπίστωση ότι νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει ήδη στον ΚΟΚ ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα.

Μάλιστα, η υποχρέωση του οδηγού να είναι σε θέση να ελέγχει το όχημά του και να έχει πλήρη ελευθερία των κινήσεών του ισχύει ήδη εδώ και αρκετές δεκαετίες, και επί των προηγούμενων ΚΟΚ. Χαρακτηριστικά, στον ΚΟΚ του 1977 (Ν.614/1977), δηλαδή πριν 45 χρόνια, προβλέπονταν τα εξής ανάλογα στο άρθρο 13:

Επισημαίνεται ότι πρόσφατα είχε κυκλοφορήσει και παρεμφερής ψευδής είδηση περί νέου προστίμου για μούντζα, που, όπως αναλύσαμε, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, και σχετικές διατάξεις για αγενή συμπεριφορά οδηγού ισχύουν επίσης εδώ και δεκαετίες.

Συμπέρασμα

Παρ’ όλο που κυκλοφόρησαν δημοσιεύματα το Σεπτέμβριο του 2022 που διακήρυσσαν «τέλος στο φαγητό στο αυτοκίνητο» και «έρχονται ποινές» που θα ισχύουν «από εδώ και πέρα», η αλήθεια είναι ότι δεν συνέβη, ούτε αναμένεται να έρθει, νέα αλλαγή στον ΚΟΚ για το θέμα αυτό. Οι διατάξεις περί υποχρέωσης του οδηγού οχήματος να είναι σε θέση να ελέγχει το όχημά του και να έχει πλήρη ελευθερία των κινήσεών του, όταν οδηγεί, ισχύουν εδώ και δεκαετίες.