Τι είναι η φλεβική φρόμβωση (θρομβοεμβολική νόσος);
Η φλεβική θρόμβωση ή θρομβοεμβολική νόσος, όπως είναι ο ευρύτερος όρος, που περιλαμβάνει και τη σημαντικότερη και πιο επικίνδυνη επιπλοκή της, την πνευμονική εμβολή, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αιτίες θνησιμότητας και νοσηρότητας παγκοσμίως. Υπολογίζεται ότι περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι διαγιγνώσκονται με θρομβοεμβολική νόσο στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ ετησίως ενώ εκτιμάται ότι 500 χιλιάδες άνθρωποι στην Ευρώπη, πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της.
Για να γίνει καλύτερα κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος, αυτός ο αριθμός είναι υπερδιπλάσιος του ετησίου αριθμού θανάτων που προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού και του προστάτη, τα τροχαία ατυχήματα και το AIDS!
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ) συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αίματος σχηματίζει σε μία ή περισσότερες από τις εν τω βάθει φλέβες του σώματός σας, συνήθως στα πόδια σας. Η ΕΒΦΘ μπορεί να προκαλέσει πόνο στα κάτω άκρα ή πρήξιμο, αλλά μπορεί να εξελιχθεί και χωρίς συμπτώματα.
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να αναπτυχθεί αν έχετε ορισμένες ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο πήζει το αίμα σας. Μπορεί επίσης να σας συμβεί από παρατεταμένη ακινησία, όπως μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση, μετά από ένα ατύχημα, ή όταν είστε καθηλωμένοι σε ένα κρεβάτι για αρκετό καιρό.
Η ΕΒΦΘ είναι μια σοβαρή κατάσταση, επειδή θρόμβοι αίματος στις φλέβες σας μπορεί να αποσπαστούν από το σημείο που σχηματίστηκαν, να “ταξιδέψουν” στο κυκλοφορικό σας σύστημα και να φτάσουν στους πνεύμονές σας, εμποδίζοντας τη ροή του αίματος προς αυτούς (πνευμονική εμβολή).
Φλεβική θρόμβωση: Συμπτώματα
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να εκδηλωθεί με τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Πρήξιμο στο ένα πόδι. Σπάνια, μπορεί να υπάρχει πρήξιμο και στα δύο πόδια.
- Πόνος στο πόδι. Ο πόνος συχνά ξεκινά στην κνήμη και θα τον αισθανθείτε σαν να είναι κράμπα ή γενικευμένος πόνος.
Υπάρχει, ωστόσο, μεγάλη πιθανότητα η ΕΒΦΘ να συμβεί χωρίς εμφανή συμπτώματα.
Τα προειδοποιητικά συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής από εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση περιλαμβάνουν:
- Ανεξήγητη και ξαφνική δύσπνοια
- Πόνος στο στήθος ή δυσφορία που χειροτερεύει όταν παίρνετε μια βαθιά αναπνοή, ή όταν βήχετε
- Αίσθημα ζαλάδας ή λιποθυμία
- Ταχυπαλμία
- Βήχας με αίμα
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση
Πολλοί παράγοντες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της ΕΒΦΘ, και όσο περισσότερους από αυτούς που ακολουθούν έχετε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος που διατρέχετε.
Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
Κληρονομική διαταραχή της πήξης του αίματος
Μερικοί άνθρωποι κληρονομούν μια διαταραχή που κάνει το αίμα τους να δημιουργεί θρόμβους πιο εύκολα.
Παρατεταμένη κατάκλιση, όπως κατά τη διάρκεια μιας μακράς παραμονής στο νοσοκομείο
Όταν τα πόδια σας παραμένουν ακίνητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οι μύες σας δεν συστέλλονται για να βοηθήσουν στην κυκλοφορία του αίματος, και αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος.
Τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση
Ένας τραυματισμός στις φλέβες ή μια χειρουργική επέμβαση μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος.
Εγκυμοσύνη
Η εγκυμοσύνη αυξάνει την πίεση στις φλέβες στην πύελο και τα πόδια σας. Οι γυναίκες με κληρονομική διαταραχή της πήξης του αίματος έχουν αυξημένο κίνδυνο. Ο κίνδυνος θρόμβων στο αίμα από την εγκυμοσύνη μπορεί να συνεχιστεί για μέχρι και έξι εβδομάδες αφότου γεννήσετε.
Αντισυλληπτικά χάπια ή θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης
Τα αντισυλληπτικά χάπια και η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης και μπορεί να αυξήσουν την ικανότητα του αίματος σας να πήζει.
Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι
Το υπερβολικό βάρος αυξάνει την πίεση στις φλέβες στην πύελο και τα πόδια σας.
Κάπνισμα
Το κάπνισμα επηρεάζει την πήξη του αίματος και την κυκλοφορία, η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της ΕΒΦΘ.
Καρκίνος
Ορισμένες μορφές καρκίνου αυξάνουν την ποσότητα των ουσιών στο αίμα σας που το κάνουν να πήζει. Ορισμένες μορφές θεραπείας του καρκίνου αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος.
Καρδιακή ανεπάρκεια
Τα άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ΕΒΦΘ και της πνευμονικής εμβολής. Επειδή οι άνθρωποι με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν ήδη περιορισμένη λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων, τα συμπτώματα που προκαλούνται από ακόμη και μια μικρή πνευμονική εμβολή είναι πιο επικίνδυνα.
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
Ασθένειες του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn (κοιλιοκάκη), ή η ελκώδης κολίτιδα, αυξάνουν τον κίνδυνο της ΕΒΦΘ.
Κληρονομικότητα
Αν κάποιος στην οικογένειά σας είχε ΕΒΦΘ ή είχε υποστεί πνευμονική εμβολή παλιότερα, τότε έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε και εσείς ΕΒΦΘ.
Ηλικία
Όσοι είναι άνω των 60 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο ΕΒΦΘ, αν και ουσιαστικά πρόκειται για μία πάθηση που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Αν κάθεστε για μεγάλες χρονικές περιόδους, όπως σε μεγάλα ταξίδια με το αυτοκίνητο ή το αεροπλάνο
Όταν τα πόδια σας παραμένουν ακίνητα για πολλές ώρες, οι μύες σας δεν συστέλλονται και αυτό οδηγεί κακή κυκλοφορία του αίματος. Θρόμβοι αίματος μπορούν να σχηματιστούν στις γάμπες των ποδιών σας, αν οι μύες της γάμπας σας δεν κινούνται για μεγάλες χρονικές περιόδους.
