Aνάλυση των κοινοποιήσεων RASFF της ΕΕ από το 2002 έως το 2022.

Το μέλι θεωρείται φυσικό και υγιεινό και πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι είναι ευεργετικό για την υγεία, με τις τελευταίες να υποστηρίζουν πως μπορεί να αποτρέψει το διαβήτη τύπου 2 όπως και την παχυσαρκία. Λόγω των πολλών κρουσμάτων νοθείας που έχουν καταγραφεί πρόσφατα η ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία ότι το μέλι πρέπει να έχει σαφώς καταγεγραμμένη στην ετικέτα της συσκευασίας του τη χώρα προέλευσής του. Ωστόσο εκτός από τη νοθεία, μια ποικιλία μολυσματικών ουσιών θα μπορούσε να είναι παρούσα στους χώρους παραγωγής μελιού.  Η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής μελιού στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 20% της συνολικής παγκόσμιας κατανάλωσης.

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο  Journal of Consumer Protection and Food Safety, είχε στόχο να εντοπίσει τις κορυφαίες κατηγορίες κινδύνου στις ειδοποιήσεις για το μέλι, από το Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές (RASFF) από το 2002 έως το 2022, λαμβάνοντας υπόψη το έτος και τον τύπο κοινοποίησης, τη χώρα προέλευσης, τη χώρα κοινοποίησης, την απόφαση κινδύνου και τις ενέργειες που έγιναν. Υπενθυμίζεται ότι το RASFF, ιδρύθηκε το 1979 για να διευκολύνει τη μετάδοση πληροφοριών που σχετίζονται με ανησυχίες για την ανθρώπινη υγεία και να υποστηρίξει την εποπτεία και την ασφάλεια των τροφίμων στην ευρωπαϊκή αγορά.

Από τις 388 ειδοποιήσεις για μέλι κατά τη διάρκεια των 21 ετών, οι 309 (79,64%) αφορούσαν την κατηγορία κινδύνου μη εγκεκριμένων υπολειμμάτων κτηνιατρικών φαρμάκων, ακολουθούμενη από νοθεία/απάτη (5,15%), ξένα σώματα (2,83%), υπολείμματα φυτοφαρμάκων (2,58%) και ανεπαρκείς ελέγχους (2,58%).

Η Κίνα ήταν η χώρα προέλευσης με τις περισσότερες ειδοποιήσεις για ακατάλληλο προς κατανάλωση μέλι (25,77%), ακολουθούμενη από την Τουρκία (6,44%), την Ουκρανία (6,19%), την Αργεντινή (6,19%) και τη Βουλγαρία (5,67%).

Η Γερμανία ήταν η χώρα με τις περισσότερες αναλύσεις που μετατράπηκαν σε ειδοποιήσεις προς τις υπόλοιπες χώρες (16,49%), ακολουθούμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο (16,24%), την Ισπανία (13,40%), την Ιταλία (10,82%) και το Βέλγιο (7,99%).

 Οι λόγοι για ειδοποιήσεις για το μέλι ήταν:

1. Τετραϋδροκανναβινόλη και μη εγκεκριμένο νέο συστατικό τροφίμων κανναβιδιόλη (CBD) βρέθηκαν σε μέλι CBD από την Ισπανία.

2. Μεταλλικά θραύσματα (συνδετήρες) βρέθηκαν σε μέλι χτένας από την Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο.

3. Θραύσματα γυαλιού βρέθηκαν σε μέλι από τη Γαλλία.

4. Τα αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης βρέθηκαν στο μέλι από την Ισπανία και το Μεξικό.

5. Υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων συμπεριλαμβανομένης της σουλφαδιμεθοξίνης, του νιτροφουράνιου (μεταβολίτη) νιτροφουραζόνη, σουλφαθειαζόλη, σουλφαδιμιδίνη, στρεπτομυκίνη, χλωραμφενικόλη, τυλοσίνη, σουλφαμεθαζίνη, μετρονιδαζόλη, ενροφλοξασίνη, Χικυκλίνη, βρέθηκαν στην Αυστραλία, Ουγγαρία, Ινδία, Ισραήλ, Ιταλία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ισπανία, Τουρκία και Ουκρανία·

6. Τμήματα κηρήθρας μελιού βρέθηκαν σε μέλι από την Τουρκία.

7. Ακαθαρσίες (προνύμφες γόνου) από τη Γερμανία.

8. Νοθεία με φρουκτόζη ανάμεικτου μελιού ανθέων με τμήματα κηρήθρας εντοπίστηκε σε μέλι από την Τουρκία.

9. Υψηλά επίπεδα υδροξυλομεθυλφουρφουράλης βρέθηκαν στο μέλι από την Ουγγαρία.

10. Υπολείμματα φαρμακολογικά δραστικών ουσιών (κουμάφος, ακριναθρίνη και t-fluvalinate) βρέθηκαν πάνω από το ΑΟΚ σε μέλι κηρήθρας από την Ουγγαρία.

11. Ανιχνεύθηκε 1,4-διχλωροβενζόλιο σε μέλι από την Ελλάδα.

12. ίχνη γάλακτος βρέθηκαν σε μέλι ακακίας από την Κίνα.

Οι ειδοποιήσεις απόρριψης συνόρων του μελιού έγιναν για τους ακόλουθους λόγους:

1. Βιολογικό μέλι αποθηκευμένο σε βαρέλια που δεν ήταν κατάλληλα για να περιέχουν τρόφιμα (σκουριασμένα) από την Αργεντινή, την Αιθιοπία και την Ουκρανία.

2. Απουσίαζαν πιστοποιητικά υγείας για μέλι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μολδαβία και την Αυστραλία.

3. κακή κατάσταση διατήρησης, κακή κατάσταση υγιεινής και νεκρά έντομα βρέθηκαν στο μέλι από την Ουκρανία.

4. Η ζύμωση του μελιού με πολλά άνθη από την Ουρουγουάη έγινε λόγω ελαττωματικής συσκευασίας.

5. Οι προνύμφες Paenibacillus βρέθηκαν σε μέλι από τη Γερμανία.

6. Υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης της μη εγκεκριμένης ερυθρομυκίνης, της μη εγκεκριμένης στρεπτομυκίνης και της μη εγκεκριμένης σιπροφλοξασίνης σε μέλια από την Κίνα, καθώς και μη εγκεκριμένης οξυτετρακυκλίνης σε φυσικό μέλι από την Αργεντινή.

7. Παρουσία υπολειμμάτων φαρμακολογικά δραστικών ουσιών πάνω από το ΑΟΚ (κουμάφος και οξυματρίνη σε βιολογικό μέλι ακακίας) από την Κίνα, μη εγκεκριμένη οξυτετρακυκλίνη σε μέλι από το Ισραήλ, λινκομυκίνη και μη εγκεκριμένη ερυθρομυκίνη σε μέλι από την Κίνα, μη εγκεκριμένη sulfambunautzine από Τουρκία σουλφαδιμιδίνη σε μέλι κηρήθρας από την Τουρκία, μη εγκεκριμένη ουσία matrine σε μέλι ακακίας από την Κίνα, (Oxy)matrine σε μέλι από την Κίνα, τετρακυκλίνες σε μέλι από την Τουρκία, διυδροστρεπτομυκίνη σε μέλι ακακίας και ακριναθρίνη και t-fluvalinate σε μέλι από την Ουγγαρία.

8. Υποψία απάτης (εισαγόμενη ως 100% αγνό πολυανθόμελο) και ακατάλληλο πιστοποιητικό(α) υγείας για σιρόπι φρουκτόζης ρυζιού από την Κίνα.

9. Μέλι από την Αιθιοπία που περιέχει υπολείμματα από ακατάλληλα σφραγισμένα βαρέλια από χάλυβα, επιπλέον από πλαστικά και θραύσματα καουτσούκ σε φυσικό μέλι από το Καμερούν.

10. Τροποποιημένα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του μελιού από τη Χιλή.

11. Ακατάλληλες συνθήκες μεταφοράς (σκουριασμένα και φθαρμένα βαρέλια) για μέλι από τη Μολδαβία.

12. Απουσία επισήμανσης και ακατάλληλο πιστοποιητικό(α) υγείας για μέλι από την Κροατία.

Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως με την κατάλληλη εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των μελισσοκόμων, είναι δυνατό να επιλυθούν οι αρνητικές επιπτώσεις των κακών πρακτικών διαχείρισης της μελισσοκομίας στην υγεία των μελισσών που παράγουν μέλι. Είναι απαραίτητο να παρακολουθούνται συνεχώς και να ενημερώνονται αυτά τα δεδομένα για τον εντοπισμό νέων τάσεων και αναδυόμενων κινδύνων στη βιομηχανία μελιού. Θα πρέπει να διενεργούνται τακτικά ολοκληρωμένες μελέτες επιτήρησης για την εμφάνιση υπολειμμάτων κτηνιατρικών φαρμάκων και φυτοφαρμάκων στο μέλι εντός των τοπικών αγορών για να διαπιστώνεται η προέλευσή τους και να λαμβάνονται διορθωτικά και προληπτικά μέτρα, εκτός από την προστασία της ανθρώπινης υγείας σε περίπτωση παρουσίας μη συμμορφούμενων επιπέδων.

Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.

Αναφορά: Έισσα, Φ., Τάχα, Ε.Κ.Α. Μολύνσεις στο μέλι: ανάλυση των κοινοποιήσεων RASFF της ΕΕ από το 2002 έως το 2022. J Consum Prot Food Saf 18 , 393–402 (2023). https://doi.org/10.1007/s00003-023-01460-x

cibum