Γιατί νιώθουμε ότι πέφτουμε όταν μας παίρνει ο ύπνος;

Πόσα γνωρίζετε για το παράξενο φαινόμενο του ύπνου που ονομάζεται υπναγωγικός σπασμός;

Με τον όρο αυτόν περιγράφεται το αίσθημα ότι πέφτουμε από ψηλά τη στιγμή που περνάμε από τη φάση της συνειδητότητας στο πρώτο στάδιο του ύπνου, το οποίο συνήθως συνοδεύεται και από ακούσιους μυϊκούς σπασμούς στα χέρια, στα πόδια ή και σε ολόκληρο το σώμα.

Συμβαίνει κατά καιρούς σε ποσοστό περίπου 70% των ανθρώπων, χωρίς να είναι βέβαιο τι τον προκαλεί.

Έχουν αναγνωριστεί βέβαια ορισμένοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλουν στον υπναγωγικό σπασμό και επομένως να δυσκολέψουν τον ύπνο. Οι κυριότεροι είναι: η υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης, το έντονο στρες, η έλλειψη ύπνου και η έντονη σωματική άσκηση σε διάστημα λίγων ωρών πριν τον ύπνο. Υπάρχουν επίσης ερευνητικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι ο υπναγωγικός σπασμός είναι πιο πιθανός στα άτομα που λαμβάνουν εσκιταλοπράμη, η οποία χορηγείται για την αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης.

Όσο για τους βαθύτερους μηχανισμούς που καθοδηγούν το φαινόμενο, μόνο θεωρίες υπάρχουν επί του παρόντος. Σύμφωνα με μία από αυτές, ο εγκέφαλος «παρερμηνεύει» τη χαλάρωση των μυών πριν τον ύπνο και την αντιλαμβάνεται ως κίνδυνο επικείμενης πτώσης, δίνοντας εντολή στους μυς να σφίξουν απότομα ώστε να προστατευτούμε από τον τραυματισμό. Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι ενώ το νευρικό σύστημα περνά σε κατάσταση ύπνου οι σπασμοί είναι απαραίτητοι για τη μετάβαση από ενεργή σε ανενεργή λειτουργία.

Οι σπασμοί δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας, εκτός κι αν αποτελούν σοβαρό εμπόδιο στον ύπνο και επομένως συνοδεύονται από ένα αίσθημα κούρασης, νευρικότητα και έλλειψη συγκέντρωσης την επόμενη ημέρα.

Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα στους γάμους είναι το πέταγμα του ρυζιού. Αν και τα τελευταία χρόνια επιτρέπεται να πετάμε ρύζι μόνο στον εξωτερικό χώρο του ναού, αυτό δε φαίνεται να επηρεάζει καθόλου τον σκοπό του εθίμου, συνεπώς δε χρειάζεται να υπάρχουν και αντιδράσεις.

Την απάντηση στο ερώτημα για ποιο λόγο πετάμε ρύζι στους γάμους μας τη δίνει ο αείμνηστος καθηγητής και δάσκαλος της Λειτουργικής κ. Ιω. Φουντούλης.

«Το να ραίνουν οι παριστάμενοι κατά την ακολουθίαν του γάμου τους νεόνυμφους με άνθη, ρύζι, κουφέτα, ακόμη και με νομίσματα, είναι αρκετά παλαιό έθιμο και ίσως και προχριστιανικό. Υπάρχουν μαρτυρίες, ότι και κατά την βυζαντινή εποχή έραιναν το ζεύγος κατά τον ιερό χορό της ακολουθίας του γάμου με «σήσαμον και κριθάς οιωνιζόμενοι, επεί πολύγονα είσι». Ακριβώς δε η έννοια του εθίμου αυτού δηλώνεται στην ανωτέρω φράση. Είναι δηλαδή ένα είδος ευχής για το «ρίζωμα» των νεόνυμφων, για πολυγονία και ευγονία και αύξηση των υλικών αγαθών, ακόμη και μια εκδήλωσις χαράς.

Δεν νομίζω πως είναι δυνατόν να επιτύχει κανείς την εκρίζωση του εθίμου αυτού απαγορεύοντας το. Μπορεί όμως και πρέπει να γίνεται με περισσότερη ευπρέπεια, χωρίς να ρίχνονται, και μάλιστα κατά ανάρμοστο τρόπο, κουφέτα και νομίσματα. Και αυτό ήδη γίνεται, όταν οι παριστάμενοι στον γάμο έχουν συναίσθηση της ιερότητος του μυστηρίου και του χώρου του ναού, στον οποίον τελείται. Προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να στρέφεται η προσπάθεια των ιερέων μας.

Για την ιστορία του πράγματος σημειώνω, ότι ο Μητροπολίτης πρ. Καισαρείας Αμβρόσιος (Σταυρινός) σε μια σχετική μελέτη του («Η Ιερολογία του γάμου», εν Κων/πόλει 1923, σ. 159), προτείνει την κατάργηση του ιερού χορού, επειδή ακριβώς «η κατά τούτον εθισθείσα επίρρανσις των χορευόντων ή εισοδευόντων νεονύμφων δι’ ανθέων κ.λπ. ιδία δε κερματίων νομισμάτων γίνεται πρόξενος ταραχής ως τα πολλά βδελυγμίαν προκαλούσης». Αυτό το αναφέρω για να φανεί σε τι υπερβολές μπορεί να οδηγήσει ένας υπερβολικός ζήλος για μια ιδεώδη τάξιν στις ακολουθίες μας και πως μαζί με ορισμένες υπερβολές και μερικά κακώς κείμενα μπορούν να συμπαρασυρθούν και τα καλώς κείμενα και να προκληθούν ανεπανόρθωτες φθορές στις ιερές μας ακολουθίες, όπως θα συνέβαινε αν εγίνετο αποδεκτή η τολμηρά πρότασις του πρ. Καισαρείας. Η κατάσταση όμως αυτή οδήγησε πολλούς επισκόπους της Ελλαδικής Εκκλησίας να προβούν σε απαγόρευση όλων αυτών των εθίμων».

Ορθόδοξοι Ιεραπόστολοι

Όταν σκεφτόμαστε Χριστούγεννα, η πρώτη εικόνα που μας έρχεται στο μυαλό είναι το χριστουγεννιάτικο δέντρο, στολισμένο με αστραφτερά λαμπάκια, μπάλες, γιρλάντες κι ένα σωρό ακόμα εντυπωσιακά στολίδια.

Όλο και περισσότερα σπιτικά στολίζουν δέντρο από νωρίς, έχετε αναρωτηθεί όμως, ποτέ, πώς προέκυψε το έθιμο με το χιλιοτραγουδισμένο στολισμένο έλατο;

Μπορεί σύμφωνα με την ελληνική παράδοση οι οικογένειες να στόλιζαν καραβάκι, αυτό όμως με τα χρόνια άλλαξε και οι περισσότεροι στολίζουμε έλατο, ένα έθιμο ευρωπαϊκό που ενσωματώθηκε και στην ελληνική κουλτούρα με τα χρόνια. Γιατί, όμως, στολίζουμε χριστουγεννιάτικο δέντρο και από πού προήλθε αυτό το έθιμο;

Η ιστορία για το Χριστουγεννιάτικο δέντρο

Πολλοί πιστεύουν ότι η παράδοση του χριστουγεννιάτικου δέντρου προέρχεται από τη Βρετανία και ξεκίνησε από τη βικτωριανή εποχή, δηλαδή την εποχή όταν η βασίλισσα Βικτώρια ανέλαβε τον θρόνο, από το 1837 έως το 1901. Η βασίλισσα και ο σύζυγός της ήταν λάτρεις των Χριστουγέννων!

Ωστόσο, η παράδοση με τον στολισμό ξεκίνησε πολύ νωρίτερα. Στην πραγματικότητα προέρχεται από τη Γερμανία, όπου γεννήθηκε ο Πρίγκιπας Αλβέρτος και συστήθηκε στην Αγγλία όταν στον θρόνο βρισκόταν ο Βασιλιάς Γεώργιος Γ‘.

Αυτός είχε μια Γερμανίδα σύζυγο, τη Σαρλότε, η οποία συνήθιζε να στολίζει δέντρο για την οικογένειά της το 1790. Παρόλα αυτά, η βασίλισσα Βικτώρια και ο πρίγκιπας Αλβέρτος θεωρείται ότι ήταν αυτοί που το έκαναν τόσο διάσημο και έφεραν στη μόδα τον στολισμό του δέντρου τα Χριστούγεννα, γι’ αυτό και πολλοί θεωρούν ότι η παράδοση ξεκίνησε στη Μ. Βρετανία.

Αρχικά ο κόσμος τοποθετούσε τα δέντρα στο τραπέζι, καθώς ήταν μικρά. Όταν, όμως, κατέφτασαν τα μεγαλύτερα δέντρα που εισήγαγαν από τη Νορβηγία, όλοι άρχισαν να τα βάζουν στο πάτωμα κι από κάτω να τοποθετούν τα δώρα για τους αγαπημένους τους.

Γιατί προτιμάμε έλατο και κόκκινα στολίδια

Ο λόγος που στολίζουμε έλατο αντί για άλλου είδους δέντρου είναι γιατί είναι αειθαλές, που σημαίνει ότι διαθέτει έντονα πράσινα φύλλα ακόμα και το χειμώνα, δεν μαραίνεται, οπότε συμβολίζει την αιώνια ζωή του Χριστού.

Το σχήμα του έλατου είναι τριγωνικό, μεγαλύτερο κάτω που στενεύει προς τα επάνω, οπότε αυτό συμβολίζει την Αγία Τριάδα, ενώ το αστέρι στην κορυφή παραπέμπει στο φωτεινό άστρο της Βηθλεέμ που οδήγησε τους μάγους στην φάτνη.

Τα στολίδια επιλέγονται συνήθως σε κόκκινο χρώμα, ειδικά οι μπάλες, πράγμα που συμβολίζει τη θυσία του Κυρίου (παραπέμποντας στο αίμα του Χριστού). Επιπλέον, όλα τα υπόλοιπα που συμπληρώνουν τον στολισμό του δέντρου θυμίζουν εικόνες από την γέννηση του Ιησού.

Οι γίγαντες της τεχνολογίας, ακολουθούν τα χνάρια των ωρολογοποιών  με το να ρυθμίζουν τα ρολόγια που θα προωθηθούν σε διαφημιστικές καμπάνιες, στην ίδια ακριβώς ώρα: 10:09!

Γιατί όλοι έχουν κολλήσει σε μια συγκεκριμένη παράδοση ωρολογοποιίας; Τα ρολόγια της Apple για παράδειγμα, έχουν ρυθμιστεί στην ίδια ακριβώς ώρα: 10:09:30 σε κάθε μια από τις teaser εικόνες της εταιρείας.

Αυτό οφείλεται σε μια μακρά παράδοση που ακολουθείται πιστά στις διαφημίσεις ρολογιών στις οποίες τα ρολόγια φωτογραφίζονται να έχουν την ώρα 10:09 ή 10:10.

Φαίνεται πως οι ωρολογοποιοί αρχικά είχαν ρυθμίσει τη συγκεκριμένη ώρα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 και του 1940, ενώ ελάχιστοι έχουν αποκλίνει έκτοτε από αυτό. Η Rolex χρησιμοποιεί την ώρα 10:10:31 στις διαφημίσεις της, την ίδια στιγμή που η αμερικανική εταιρεία Timex, γυρίζει τα ρολόγια της στις 10.09.36, ενώ η TAG Heuer, ορίζει την ώρα 10:10:37.

Και επειδή οι θεωρίες συνωμοσίας είναι το αγαπημένο θέμα όλων, πολλοί πιστεύουν ότι η συγκεκριμένη ώρα αναφέρεται στη δολοφονία του Αβραάμ Λίνκολν (στην πραγματικότητα ωστόσο συνέβη στις 10:15), ή στον βομβαρδισμό της Χισοσίμα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Άλλοι πιστεύουν ότι είναι κάποιο κωδικοποιημένο μήνυμα από τους… Ιλουμινάτι.

Αλλά αυτό που επικρατεί, είναι ότι γίνεται για λόγους αισθητικής. Σύμφωνα με τους ωρολογοποιούς, η συγκεκριμένη ώρα λειτουργεί συμμετρικά, πλαισιώνοντας το όνομα της μάρκας.

VIA TELEGRAPH