Ανάκληση καφέ λόγω πιθανής παρουσίας ωχρατοξίνης Α – τι πρέπει να προσέξουν οι καταναλωτές.
Τα τελευταία χρόνια, η ωχρατοξίνη Α έχει αναδειχθεί ως μία από τις πιο ανησυχητικές μυκοτοξίνες που εντοπίζονται συχνά σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης.
Ο καφές που ανακαλείται λόγω παρουσίας ωχρατοξίνης Α:
Η μάρκα πωλείται και στην Ελλάδα
Ο καφές Caffè Gimoka Gusto Ricco πωλείται και στην Ελλάδα σε φυσικά και διαδικτυακά καταστήματα. Αν και δεν είναι γνωστό αν η συγκεκριμένη παρτίδα H26A με ημερομηνία λήξης 26/08/2027 κυκλοφορεί στη χώρα μας, οι καταναλωτές συνιστάται να ελέγχουν πάντα τις συσκευασίες τους.
Παράγεται από συγκεκριμένα είδη μυκήτων του γένους Aspergillus και Penicillium και μπορεί να αναπτυχθεί σε δημητριακά, καφέ, αποξηραμένα φρούτα, καρυκεύματα και προϊόντα αρτοποιίας, ιδιαίτερα όταν αποθηκεύονται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και θερμοκρασίας. Η τοξίνη αυτή έχει συνδεθεί με σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, κυρίως λόγω της νεφροτοξικότητάς της, ενώ θεωρείται πιθανώς καρκινογόνος για τον άνθρωπο. Δυστυχώς, οι μυκοτοξίνες δεν μπορούν να φανούν ή να γίνουν αντιληπτές γευστικά στα τελικά προϊόντα.
Η αλυσίδα Penny Market ανακοίνωσε προληπτική ανάκληση ενός συγκεκριμένου παρτίδας του γνωστού αλεσμένου καφέ Caffè Gimoka Gusto Ricco μετά τον εντοπισμό πιθανής παρουσίας ωχρατοξίνης Α πάνω από τα νόμιμα όρια. Ο συγκεκριμένος καφές πωλείται σε συσκευασίες των 250 γραμμαρίων με αριθμό παρτίδας H26A και ημερομηνία λήξης 26/08/2027. Η παραγωγή πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Gruppo Gimoka Spa στο εργοστάσιο που βρίσκεται στην οδό delle Industrie 4a, στο Andalo Valtellino, στην επαρχία Σόντριο.
Αυτός είναι ο δεύτερος φετινός προληπτικός περιορισμός για τον ίδιο τύπο καφέ, καθώς αντίστοιχη ανάκληση είχε γίνει τον Απρίλιο, αν και η ανακοίνωση από το Υπουργείο Υγείας είχε δημοσιευτεί τέσσερις μήνες αργότερα, τον Αύγουστο. Επιπλέον, τον Ιούνιο είχε γίνει ανάκληση και ενός άλλου προϊόντος της εταιρείας, του αλεσμένου καφέ Happi Dì, που διανέμονταν από τα σούπερ μάρκετ A&O, Famila και Il Gigante, για τον ίδιο λόγο.
Η εταιρεία συνιστά στους καταναλωτές να μην καταναλώσουν τον καφέ με τον συγκεκριμένο αριθμό παρτίδας και ημερομηνία λήξης και να τον επιστρέψουν στο σημείο αγοράς. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Penny Market, η ανάκληση αφορά όλες τις περιοχές της χώρας εκτός από τη Σικελία.
Πώς μολύνεται ο καφές με ωχρατοξίνη Α και πώς μπορούν να το προλάβουν οι εταιρείες παραγωγής
Η μόλυνση του καφέ με ωχρατοξίνη Α (Ochratoxin A – OTA) είναι αποτέλεσμα μικροβιολογικών διεργασιών που ξεκινούν πολύ νωρίτερα από την τελική επεξεργασία — ήδη από το χωράφι ή τη φάση αποθήκευσης των κόκκων. Η ουσία αυτή παράγεται από μύκητες του γένους Aspergillus (κυρίως A. ochraceus) και Penicillium (ιδίως P. verrucosum), οι οποίοι ευδοκιμούν σε θερμό, υγρό και κακώς αεριζόμενο περιβάλλον.
Ο κύκλος μόλυνσης συνήθως ακολουθεί αυτή τη διαδρομή:
Κατά τη συγκομιδή, αν οι κόκκοι είναι υπερώριμοι, τραυματισμένοι ή έρχονται σε επαφή με χώμα και υγρασία, οι μύκητες μπορούν να εγκατασταθούν στην επιφάνειά τους. Αν δεν αποξηρανθούν γρήγορα και σωστά, οι σπόροι του μύκητα πολλαπλασιάζονται και αρχίζουν να παράγουν ωχρατοξίνη Α. Η μόλυνση μπορεί να συνεχιστεί ή και να επιδεινωθεί στη φάση αποθήκευσης, εάν οι κόκκοι διατηρηθούν σε χώρους με υγρασία πάνω από 70% ή θερμοκρασία πάνω από 25°C. Επίσης, αν οι σακκούλες μεταφοράς είναι μολυσμένες από προηγούμενες παρτίδες, η μόλυνση μεταδίδεται εύκολα.
Ακόμη και το ψήσιμο του καφέ δεν εξαλείφει πλήρως την τοξίνη. Η ωχρατοξίνη Α είναι θερμοανθεκτική και μπορεί να επιβιώσει σε σημαντικά ποσοστά ακόμη και μετά από καβούρδισμα στους 200°C. Αυτό σημαίνει ότι αν το πρόβλημα ξεκινήσει στην πρώτη ύλη, δύσκολα διορθώνεται εκ των υστέρων. Για την πρόληψη, οι εταιρείες παραγωγής οφείλουν να εφαρμόζουν αυστηρά πρωτόκολλα HACCP (ανάλυση κινδύνων και κρίσιμα σημεία ελέγχου) σε κάθε στάδιο της αλυσίδας — από τη συγκομιδή έως τη συσκευασία. Αυτό περιλαμβάνει:
– Εξασφάλιση σωστής και ταχείας αποξήρανσης των κόκκων (μέχρι υγρασία <12%) σε καθαρούς, στεγνούς χώρους.
– Αποθήκευση σε αεριζόμενες αποθήκες με ελεγχόμενη θερμοκρασία και υγρασία.
– Τακτικό καθαρισμό και απολύμανση των σιλό και των σάκων μεταφοράς.
– Μικροβιολογικές δοκιμές για OTA πριν από κάθε παρτίδα ψήσιμου ή αλέσματος.
– Ιχνηλασιμότητα παρτίδων, ώστε να μπορούν να εντοπιστούν γρήγορα πιθανές μολύνσεις.
Οι κορυφαίες εταιρείες καφέ επενδύουν σήμερα σε τεχνολογίες πρόβλεψης κινδύνου, χρησιμοποιώντας αισθητήρες για θερμοκρασία και υγρασία στις αποθήκες, αλλά και τεχνητή νοημοσύνη που αναλύει δείγματα και προβλέπει πιθανότητα ανάπτυξης μυκήτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, εφαρμόζεται και προληπτική απολύμανση των κόκκων με υπεριώδες φως ή όζον, ώστε να μειώνεται η πιθανότητα μόλυνσης χωρίς να αλλοιώνεται το άρωμα.
Πηγή: cibum.gr