“Το στρες είναι μια ανίδεη κατάσταση. Πιστεύει ότι όλα είναι επείγον. Τίποτα δεν είναι τόσο σημαντικό.” – Natalie Goldberg
Το στρες εκδηλώνεται όταν κάποιος βιώνει συναισθηματική ή διανοητική πίεση σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αυτή η συναισθηματική ή διανοητική πίεση δημιουργεί απελπισία – μια καταστροφική ψυχολογική κατάσταση που μπορεί να βλάψει το μυαλό και το σώμα.
Δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι το στρες μπορεί να σας σκοτώσει. Το γεγονός αυτό και η σχεδόν καθολική παρουσία του στρες στην καθημερινή ζωή δεν αποτελούν καλό στοιχείο για την ατομική και τη δημόσια υγεία. Εξετάστε μερικά από αυτά τα ανησυχητικά στατιστικά στοιχεία:
- Το 77% των ανθρώπων βιώνουν τακτικά σωματικά συμπτώματα που προκαλούνται από άγχος.
- Tο 73% των ανθρώπων αντιμετωπίζουν συχνά ψυχολογικά συμπτώματα που προκαλούνται από το άγχος.
- Το 33% των ανθρώπων νιώθουν ότι ζουν “με υπερβολικό άγχος”.
- Το 48% των ανθρώπων δηλώνουν ότι μένουν άυπνοι το βράδυ εξαιτίας του άγχους.
- Το 48% των ανθρώπων αναφέρουν ότι το άγχος έχει αρνητική επίδραση στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή.
Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 78 όργανα στο σύνολο, τα οποία χωρίζονται σε 13 “μεγάλα” συστήματα οργάνων. Από όλα τα όργανα, πέντε θεωρούνται ζωτικής σημασίας: ο εγκέφαλος, η καρδιά, τα νεφρά, το ήπαρ και οι πνεύμονες. Γιατί το αναφέρουμε αυτό; Επειδή το άγχος τα επηρεάζει όλα αρνητικά, ιδιαίτερα τα ζωτικά όργανα.
Σε αυτό το άρθρο, θα συζητήσουμε την επίδραση του άγχους σε 10 μεγάλα συστήματα οργάνων. Επίσης θα σας δώσουμε αποτελεσματικούς τρόπους για να αποβάλλετε το στρες από το σώμα και το μυαλό σας (και από τα όργανα σας φυσικά)!
ΑΥΤΟ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΣΑΣ ΟΤΑΝ ΕΙΣΤΕ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ ΑΓΧΩΜΕΝΟΙ
1.ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το καρδιαγγειακό σύστημα αποτελείται από την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία και είναι ένας δυνητικά απειλητικός για τη ζωή στόχος από το χρόνιο στρες. Οι καρδιαγγειακές παθήσεις μετρούν περίπου 610.000 θανάτους κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες – ή αλλιώς 1 στους 4 θανάτους. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, είναι η κύρια αιτία θανάτου τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.
Περαιτέρω έρευνα συνεχίζει να συνδέει τις καρδιαγγειακές παθήσεις και το άγχος. Η παρουσία στρες, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με άλλες επικίνδυνες συνήθειες (π.χ. κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ) πιστεύεται ότι αυξάνει δραματικά τις πιθανότητες για τον καθένα σε αυτή τη νόσο.
2.ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός είναι ο “κεντρικός διαχωρισμός” του νευρικού συστήματος. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα έχει άμεσο ρόλο στη σωματική ανταπόκριση στο άγχος, το οποίο χωρίζεται στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα και το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Το άγχος ξεκινάει, τελειώνει και οτιδήποτε στο μεταξύ, μέσα στον εγκέφαλο. Το άγχος ενεργοποιεί την αντίδραση “πάλης ή φυγής” και απελευθερώνει ορμόνες άγχους που εξαπλώνονται σε ολόκληρο το σώμα προκαλώντας , εκτός από άλλες παρενέργειες, “την καρδιά να χτυπάει ταχύτερα, τον ρυθμό της αναπνοής να αυξάνεται, τα αιμοφόρα αγγεία στα χέρια να διαστέλλονται”.
Με λίγα λόγια, το χρόνιο στρες δεν είναι καλό για τον εγκέφαλο.
3.ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Οι βρόγχοι, ο λάρυγγας, οι πνεύμονες, η μύτη, ο φάρυγγας και η τραχεία συνθέτουν το αναπνευστικό σύστημα. Η αντίδραση “πάλης ή φυγής” του εγκεφάλου προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή.
Οι κρίσεις πανικού – ένα ξαφνικό και έντονο συναίσθημα αδυναμίας διαχείρισης του άγχους – είναι μια κοινή ιατρική κατάσταση που εμφανίζεται στα άτομα με χρόνιο στρες.
4.ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Τα κόκκαλα, οι αρθρώσεις και οι μύες αποτελούν το μυοσκελετικό μας σύστημα. Όπως όλοι γνωρίζουμε, το άγχος έχει έναν τρόπο να αναγκάζει το σώμα μας να βρίσκεται σε υπερένταση. Σε μια πιο βαριά κατάσταση, αυτή η ένταση απελευθερώνεται. Ωστόσο, το χρόνιο στρες “αναγκάζει τους μύες του σώματος να είναι σε μια γενικά μόνιμη κατάσταση φρουράς”. Χρόνιες οδυνηρές παθήσεις και μυοσκελετικές διαταραχές μπορούν να εκδηλωθούν σε αυτή την κατάσταση.
5.ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το αναπαραγωγικό μας σύστημα περιλαμβάνει τις γονάδες, τα βοηθητικά όργανα (π.χ. τον προστάτη, την μήτρα), τα γεννητικά όργανα, τους μαστικούς αδένες και τα γεννητικά ανδρικά όργανα.
Για τους άνδρες και τις γυναίκες, το αναπαραγωγικό σύστημα επηρεάζεται από το νευρικό σύστημα. Στους άνδρες, το αυτόνομο νευρικό σύστημα παράγει τεστοστερόνη και ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα για να δημιουργήσει διέγερση. Για τις γυναίκες, το άγχος επηρεάζει αρνητικά μια σειρά λειτουργιών: την εμμηνόρροια, το προεμμηνοροϊκό σύνδρομο, την εμμηνόπαυση και την σεξουαλική επιθυμία.
Σε περιόδους άγχους ο εγκέφαλος εκκρίνει κορτιζόλη, η οποία μετά από ένα σημείο μπορεί να διαταράξει την κανονική λειτουργία των αναπαραγωγικών οργάνων.
6.ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Τα επινεφρίδια, ο υποθάλαμος, το πάγκρεας, ο παραθυροειδής, ο επιγονώδης αδένας, η υπόφυση, οι ωοθήκες, οι όρχεις και ο θύμος συνθέτουν το ενδροκρινικό σύστημα.
Και πάλι, ο εγκέφαλος ξεκινά την απελευθέρωση των ορμονών του στρες, της κορτιζόλης και της επινεφρίνης, μέσω του υποθαλάμου. Τα επινεφρίδια, που βρίσκονται κοντά στα νεφρά, παράγουν κορτιζόλη και επινεφρίνη. Αυτό αυξάνει τα επίπεδα συνειδητοποίησης του στρες που λαμβάνει το σώμα μας.
Το ήπαρ παράγει γλυκόζη κατά την διάρκεια της προαναφερθείσας διαδικασίας, η οποία γενικά παρέχει βοήθεια κατά την διάρκεια “πάλης ή φυγής”. Ωστόσο, αυτή η περίσσεια ποσότητα σακχάρου στο αίμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2 και στην παχυσαρκία.
Η διαχείριση του στρες είναι σημαντική για την διατήρηση ενός φυσιολογικού επιπέδου σακχάρου στο αίμα – και ενδεχομένως για την αποφυγή του διαβήτη σε ορισμένες καταστάσεις.
7.ΤΟ ΚΑΛΥΠΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Αυτό το σύστημα περιλαμβάνει τα μαλλιά, τα νύχια και το δέρμα. Το καλυπτήριο σύστημα παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας, της ρύθμισης της θερμοκρασίας, της αισθητήριας λήψης, της βιοχημικής σύνθεσης και της (θρεπτικής) απορρόφησης.
Για να λειτουργήσει σωστά το καλυπτικό σύστημα, πρέπει να διατηρηθούν και άλλα εσωτερικά συστήματα. Το άγχος διαταράσσει τη λειτουργία αυτού του συστήματος, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ροή αίματος στο δέρμα, μη ελαστικότητα του δέρματος, αποσταθεροποίηση των αδενικών λειτουργιών και διακοπή της αποκατάστασης ιστών.
8.ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το πεπτικό σύστημα περιλαμβάνει τα κύρια όργανα – τον οισοφάγο, το στομάχι, το παχύ και το λεπτό έντερο και τα βοηθητικά όργανα – το ορθό, το τυφλό έντερο, τη χοληδόχο κύστη και το πάγκρεας.
Η κατανάλωση περισσότερων τροφών, οινοπνεύματος και νικοτίνης μπορεί να οδηγήσει σε παλινδρόμηση οξέος ή καούρα – ένα κοινό πρόβλημα των ανθρώπων με χρόνιο στρες. Το άγχος επίσης αυξάνει την ευαισθησία στο στομάχι, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω.
Το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει σοβαρό πόνο στο στομάχι, έλκη και άλλα προβλήματα όπως το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.
ΤΡΟΠΟΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ!
Το να μάθετε να διαχειρίζεστε σωστά το άγχος είναι απαραίτητο τόσο για την πρόληψη όσο και για την θεραπεία οποιωνδήποτε πραγματικών ή πιθανών ιατρικών προβλημάτων. Παρακάτω είναι μερικές αποτελεσματικές μέθοδοι για τη μείωση του στρες σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Maryland Medical Center (UMMC).
– Αλλαγές στον τρόπο ζωής: η μείωση του στρες και οι θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι αδιαχώριστες. Η βελτίωση της συνολικής υγείας και της ικανότητας διαχείρισης του άγχους επιτυγχάνεται συχνά μέσω της τακτικής άσκησης, της ισορροπημένης διατροφής και της αποφυγής υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, καφεϊνης και τσιγάρου.
– Μέθοδοι χαλάρωσης: Το UMMC είναι ακαδημαϊκό ίδρυμα με έντονη έμφαση στις μεθόδους χαλάρωσης και τις εναλλακτικές θεραπείες. Ορισμένα από αυτά που προτείνουν είναι ο βελονισμός, οι βαθιές αναπνοές, ο διαλογισμός, η χαλάρωση των μυών, η θεραπεία μασάζ και η βιοανάδραση.
– Βότανα: Αυτά περιλαμβάνουν την αρωματοθεραπεία, την κατανάλωση βαλεριάνας – ένα βότανο με καταπραϋντικές ιδιότητας και την χρήση του κάβα – μίας ρίζας που έχει αποδειχτεί αποτελεσματική στη μείωση του άγχους και του στρες.
(Σημείωση: οι βοτανοθεραπείες δεν είναι ανεκτές από όλους.) Ανάλογα με το παρελθόν και το τρέχον ιατρικό ιστορικό, τα βότανα, τα συμπληρώματα και άλλα ομοιοπαθητικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες. Όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε είδος θεραπείας – ολιστικής ή συνταγογραφημένης – συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή προγραμματίστε μια εξέταση.)