Ποια η απόφαση – ράπισμα του ΣτΕ για τον «μεγάλο περίπατο» του Κώστα Μπακογιάννη;
Ηχηρό χαστούκι στον δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη αλλά και μεγάλη ανακούφιση για τους χιλιάδες Αθηναίους, που καταταλαιπωρήθηκαν από τον “μεγάλο περίπατο”, δίνει το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το ΣτΕ ακυρώνει “ως στερούμενες εξουσιοδοτικού ερείσματος” τόσο την Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Υγείας, Εσωτερικών και Υποδομών με τίτλο “Επιβολή προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας προς αντιμετώπιση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού Covid-19”, που αφορά στην ολοκλήρωση και ανάδειξη του “μεγάλου περιπάτου”, καθώς και την απόφαση του υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών 179/21.8.2020 με την οποία παρατάθηκε η ΚΥΑ και αφορά στις περιοχές του Εμπορικού Τριγώνου και της Πλάκας.
Δεν χτυπά τον κορωνοϊό
Το ανώτατο δικαστήριο, με την απόφασή του που δημοσιεύτηκε στις 9 Οκτωβρίου, απορρίπτει την προσχηματική επίκληση του κινδύνου της πανδημίας στην οποία βασίστηκε ο Δήμος Αθηναίων προκειμένου να εφαρμόσει τον “μεγάλο περίπατο”.
Σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, “τα θεσπιζόμενα με την προσβαλλόμενη απόφαση μέτρα, μολονότι ρητώς αναφέρεται σε αυτήν ότι ελήφθησαν κατ’ επίκληση επιτακτικών λόγων δημόσιας υγείας που συνίστανται στη μείωση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού, δεν συνιστούν πράγματι μέτρα περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων και μέσων μεταφορά, δηλαδή επί σκοπώ άμεσης και επιτακτικής ανάγκης αποφυγής του κινδύνου εμφάνισης της νόσου και περιορισμού της διάδοσής της, αλλά αποτελούν αμιγώς κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, κατά την έννοια του ΚΟΚ”.
Υπάρχουν νόμοι
Σε ό,τι αφορά την απόφαση 250 του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων της 11ης Μαΐου 2020, που ενέκρινε την πρόταση για την υλοποίηση του σχεδίου κυκλοφοριακών ρυθμίσεων και μέτρων στο Κέντρο της Αθήνας, η οποία παρουσιάστηκε από τον δήμαρχο Αθηναίων στην Εθνική Επιτροπή Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού, από την οποία και εγκρίθηκε, το ΣτΕ ορίζει ότι “δεν αίρει τον χαρακτήρα των προσβαλλόμενων ρυθμίσεων ως αμιγώς κυκλοφοριακών, ούτε τις καθιστά μέτρα επιβαλλόμενα λόγω επείγουσας ανάγκης για την αντιμετώπιση του Covid-19, δυνάμενα να εύρουν έρεισμα στις προαναφερθείσες εξουσιοδοτικές διατάξεις”.
Επισημαίνει δε ότι “με τις διατάξεις αυτές παρασχέθηκε στους οικείους υπουργούς η εξαιρετική αρμοδιότητα να λαμβάνουν τα απολύτως αναγκαία και επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι όμως και να προβαίνουν, επ’ ευκαιρία αυτής, σε ρυθμίσεις οι οποίες, και αν ήθελε ακόμα θεωρηθεί ότι μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του συγχρωτισμού και την τήρηση των αποστάσεων (όπως αναφέρεται στο πρακτικό της Επιτροπής), δεν υπαγορεύθηκαν, πάντως, από τους ανωτέρω λόγους εξαιρετικά επείγουσας ανάγκης και, κατά συνέπεια, δύναται να θεσπισθούν με τήρηση των πάγιων νομοθετικών διατάξεων”.
Το Ανώτατο Δικαστήριο συνεδρίασε στις 22 Σεπτεμβρίου προκειμένου να λάβει την απόφασή του, που δημοσιοποιήθηκε στις 9 Οκτωβρίου. Κατά περίεργο τρόπο, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, την ίδια ημέρα, παραδέχτηκε με δηλώσεις του ότι ο “μεγάλος περίπατος” “βγήκε και δεν βγήκε”, λέγοντας χαρακτηριστικά “έχω φάει πάρα πολύ μεγάλο ξύλο για τον ‘μεγάλο περίπατο’”.
Την επομένη ημέρα, μάλιστα, επαναλάμβανε στην «Καθημερινή» ότι το έργο ήταν «πιλοτικό» και οι «παρεμβάσεις προσωρινές», υποστηρίζοντας πως «με τη δοκιμαστική εφαρμογή των παρεμβάσεων θα βγάλουμε συμπεράσματα, τα οποία θα αξιοποιηθούν». Μήπως κάτι ήξερε ο δήμαρχος για το χαστούκι του ΣτΕ; Προανήγγειλε όμως ότι τα μόνιμα έργα θα ξεκινήσουν μέσα στο 2021.
Πάει… περίπατο
Βάση της απόφασης του ΣτΕ, ο “μεγάλος περίπατος” όπως τον γνώρισαν και τον χλεύασαν οι Αθηναίοι πάει… περίπατο. Ωστόσο ο δήμαρχος Αθηναίων παραμένει έκθετος απέναντι στα εκατομμύρια πολιτών που ταλαιπωρήθηκαν επί μήνες. Κυρίως όμως για την κατασπατάληση 2 εκατομμυρίων ευρώ για ζαρντινιέρες, παγκάκια, ψευδοπιπεριές και ουασινγκτώνιες και πόσων κονδυλίων επιπλέον για τη συντήρησή τους.
Η απόφαση του ΣτΕ είναι σαφής και ο δήμος πλέον είναι υποχρεωμένος να απαλλάξει τους Αθηναίους από την ταλαιπωρία και την αντιαισθητική εικόνα που τους επέβαλε, άλλως πώς να αποσύρει τις ζαρντινιέρες και τις υπόλοιπες παρεμβάσεις. Ωστόσο παραμένει το μεγάλο ερώτημα τι θα γίνει με τα 2 εκατομμύρια ευρώ που κατασπαταλήθηκαν.
Τα καυτά ερωτήματα που έθετε η Ανοιχτή Πόλη
Ο «μεγάλος περίπατος» ευθύς εξαρχής ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από τους ίδιους τους Αθηναίους πολίτες, που είδαν εν μία νυκτί να εισβάλει μια μεγάλη ταλαιπωρία στη ζωή και την καθημερινότητά τους. Η «Ανοιχτή Πόλη» συμπύκνωσε το ατόπημα του δημάρχου Αθηναίων γι’ αυτό το χωρίς κανένα σχέδιο, αντιαισθητικό, κοστοβόρο και με προσχηματικές αιτιάσεις εγχείρημα σε τέσσερα κομβικά σημεία.
Ασκώντας δριμεία κριτική, η δημοτική παράταξη με επικεφαλής τον Νάσο Ηλιόπουλο επισήμαινε σε κάθε ευκαιρία και σε όλους του τόνους ότι δεν μπορεί να προχωράει ο δήμος σε μια τόσο ευρείας κλίμακας αλλαγή στην πόλη διαθέτοντας μόνο μια συγκοινωνιακή μελέτη, ενώ απαιτείται ευρύτερος και διεπιστημονικός σχεδιασμός.
Καίριο ζήτημα για την «Ανοιχτή Πόλη» είναι επίσης το γεγονός ότι ο δήμος προχώρησε στην υλοποίηση ενός έργου χωρίς να προηγηθεί ευρύς διάλογος. «Δεν αλλάζεις την πόλη χωρίς να ακούσεις τους πολίτες, τους επαγγελματίες της, την επιστημονική κοινότητα» διαμήνυε διαρκώς η «Ανοιχτή Πόλη», επισημαίνοντας παράλληλα το «καυτό» ζήτημα της κατασπατάλησης πόρων, δεδομένου ότι ξοδεύτηκαν 2 εκατομμύρια ευρώ για αντιαισθητικά, ελαττωματικά, όπως αποδείχτηκε, και ανώφελα «αξεσουάρ».
Στην αιχμή τής κριτικής της επίσης ήταν και το λεγόμενο «καψώνι», το γεγονός δηλαδή ότι ο «μεγάλος περίπατος» επιχειρούσε να μειώσει δραστικά τη χρήση τού αυτοκινήτου, χωρίς όμως να αναβαθμίζει τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.