Στην ενότητα του συνεδρίου του ECONOMIST που αφορά τη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών πόλεων για το μέλλον και ενόψει των αλλαγών που επέρχονται, όπως η κλιματική αλλαγή, συμμετείχε ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, ο οποίος έκανε μία παρουσίαση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ειδικά από την Αθήνα, και στάθηκε ιδιαίτερα στον κρίσιμο παράγοντα της αύξησης του πράσινου στοιχείου.
Συγκεκριμένα, κατά την τοποθέτησή του, ο κ. Δούκας ανέφερε: «Οι πόλεις όπως η Αθήνα καλούνται να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο. Ο Ιούλιος ήταν ο πιο ζεστός μήνας στην ιστορία. Ενδεχομένως το 2023 να είναι το πιο ζεστό έτος που καταγράφηκε ποτέ. Βεβαίως, μιλούμε για την περιοχή της Μεσογείου και οι μεγαλύτερες θερμοκρασιακές ανωμαλίες καταγράφηκαν σε αυτήν την περιοχή, στην Ελλάδα, στην Ισπανία και στην Ιταλία, διαφορά άνω των 4 βαθμών.
Στην Αθήνα τώρα, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα, σχεδόν 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα επίπεδα θερμοκρασίας και σύμφωνα με εκτιμήσεις για τις προβλεπόμενες θερμοκρασίες φαίνεται ότι οι πολύ ζεστές ημέρες θα αυξηθούν ως προς τον αριθμό τους, θα έχουμε τρεις φορές περισσότερες ημέρες, στις οποίες η θερμοκρασία θα ξεπεράσει ένα πολύ υψηλό επίπεδο, άνω των 30 βαθμών. Οι αναμενόμενες κλιματικές αλλαγές στην Αθήνα μέχρι τα τέλη του αιώνα δείχνουν ότι θα κάνουν πολύ πιο δύσκολη τη διαβίωση των πολιτών. Και τα πράγματα θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολα αν λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι ήδη στην Αττική 23% των δασικών περιοχών έχουν καεί. Ένας άλλος κίνδυνος που πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν, λοιπόν, είναι ακριβώς αυτός».
Στη συνέχεια πρόσθεσε: «Για τον λόγο αυτό έχουμε ήδη συζητήσει στην προεκλογική περίοδο τον κανόνα του 3-30-300. Τι σημαίνει αυτό; Η βιωσιμότητα σε μία πόλη ως προς το πράσινό της πρέπει να μεταφράζεται ως εξής: Να ανοίγεις το παράθυρό σου και να βλέπεις τρία δέντρα, το 30% της γειτονιάς σου να καλύπτεται από δέντρα και πρέπει να είσαι κοντά σ’ ένα πάρκο που δεν θα απέχει από το σπίτι σου περισσότερα από 300 μέτρα. Αυτό είναι μία υπόσχεση, ωστόσο η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική.
Η εικόνα της Αθήνας δείχνει καθαρά ότι δεν είναι μία πράσινη πόλη και έχει πολλά μπαζωμένα ρέματα. Το τσιμέντο, λοιπόν, έχει καλύψει ρέματα και ποτάμια, που καθιστά πολύ επικίνδυνη τη διαβίωση στην Αθήνα. Να γιατί έχουμε επιμείνει στην αλλαγή του μοντέλου και πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας όλες αυτές τις προκλήσεις, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε χώρους όπου θα υπάρχει δενδροφύτευση. Έχουμε υποσχεθεί 25.000 δέντρα μέσα σε 5 χρόνια και βεβαίως πρόσθετες υποδομές, οι οποίες θα επιτρέψουν να πετύχουμε τον στόχο της πτώσης κατά 5 βαθμούς Κελσίου της αισθητής θερμοκρασίας το καλοκαίρι. Και, βεβαίως, έχουμε έναν έντονο διάλογο αυτήν τη στιγμή για το πώς μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση. Γιατί όταν μιλάμε για σημαντικές υποδομές, μιλάμε για να γίνει αυτό χωρίς να χαθούν δέντρα».
Στη συζήτηση που ακολούθησε, ο κ. Δούκας ρωτήθηκε για τις οικονομικές δυνατότητες που μπορεί να έχει ως δήμαρχος, ώστε να επιτύχει τους στόχους, όπως αυτός με τα 25.000 νέα δέντρα και απάντησε:
«Είναι δύσκολο φυσικά. Πρέπει να συνεργαστούμε με την κεντρική κυβέρνηση, με τα υπουργεία, όμως δεν έχει να κάνει μόνο με τη φύτευση των δέντρων, αλλά έχει να κάνει και με την αποφυγή της κοπής των δέντρων. Εδώ μιλάμε για τη βιωσιμότητα μίας πόλης, που δεν είναι ένα θέμα lifestyle, αλλά θέμα επιβίωσης. Πρέπει, λοιπόν, να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά και να σταματήσουμε να συζητούμε θεωρητικά, αλλά να προσπαθούμε το κάθε έργο να είναι συμβατό με τη βιωσιμότητα την ίδια, για να εξασφαλίσουμε ότι μπορούμε να σώσουμε όσα περισσότερα δέντρα μπορούμε.
Και άλλες πόλεις, όπως το Πεκίνο, που λόγω της μόλυνσης είναι δύσκολο ακόμη και να αναπνεύσεις. Πλέον, βασικός στόχος είναι η δημιουργία πράσινων πάρκων και η φύτευση δέντρων. Αυτός, λοιπόν, είναι και ο κεντρικός στόχος σε ό,τι αφορά τη δική μου προσπάθεια να δημιουργήσουμε ένα πράσινο μέλλον για την Αθήνα.
Και κάτι ακόμη για την οικονομία της ανακύκλωσης και όλες αυτές τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε με τα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης, θα έλεγα ότι συζητάμε για όλα αυτά τα ζητήματα επί 40 χρόνια, αλλά τα ποσοστά μας και πάλι δεν είναι καλά. Θεωρώ ότι είναι θέμα εκπαίδευσης, αλλά και θέμα της ιδιωτικής βιομηχανίας και παράλληλα μείωσης της κατανάλωσης. Ένας διαφορετικός τρόπος ζωής και εξασφάλισης ιδιωτικών επενδύσεων, που θα υποστηρίξουν αυτές τις αλλαγές. Διαφορετικά θα συνεχίσουμε να συζητούμε χωρίς να επιτυγχάνουμε την πραγματική αλλαγή που χρειαζόμαστε».
Αναφερόμενος στα ιστορικά κτίρια της πόλης, ο κ. Δούκας είπε ότι προστατεύονται και τόνισε: «Το πρόβλημα με αυτά τα κτίρια είναι ότι οικονομικά και περιβαλλοντικά δεν είναι αποδοτικά, όμως είναι αδύνατον να τα αλλάξεις, για παράδειγμα σε επίπεδο ενέργειας».
Όταν ρωτήθηκε για τα οχήματα και τα φορτηγά μέσα στο κέντρο της πόλης και το ενδεχόμενο μείωσής τους ώστε να περιοριστεί η μόλυνση της ατμόσφαιρας στην πρωτεύουσα, ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Αθηναίων απάντησε: «Για να γίνει αυτό, προϋπόθεση είναι να υπάρχουν άλλα μέσα μεταφοράς. Έχουμε το μετρό, αλλά θέλουμε και λεωφορεία για να συνδέσουμε όλες τις γειτονιές με τους σταθμούς του μετρό. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είναι προτεραιότητά μας το να μειώσουμε τον αριθμό των οχημάτων, κυρίως στο κέντρο της πόλης. Κι αυτό πρέπει να γίνει στα επόμενα 3 με 4 χρόνια, γιατί η Αθήνα έχει πολύ υψηλά επίπεδα ρύπανσης και για να μειώσουμε την κυκλοφορία χρειαζόμαστε πολλά πράγματα. Και υπάρχουν κι άλλες σημαντικές παράμετροι και άλλα ευφυή ζητήματα, όπως η τεχνητή νοημοσύνη για τη χείριση της κυκλοφορίας».
«Έχουμε ένα project που θα ανακοινωθεί στο πρώτο τρίμηνο του 2024, όπου όλα αυτά θα μπουν σε μία διαδικασία υλοποίησης για να αποφύγουμε να έχουμε αυτοκίνητα και φορτηγά στο κέντρο της Αθήνας», κατέληξε ο κ. Δούκας.