Τουλάχιστον τέσσερα νέα μεγάλα εμπορικά κέντρα δρομολογούνται στο λεκανοπέδιο Αττικής με ορίζοντα ολοκλήρωσης την περίοδο 2019-2020, επενδύσεις που υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν τα 800 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ενδείξεις, μεγάλο ρόλο στις εν λόγω αναπτύξεις θα έχουν και τα ξένα κεφάλαια, που αναμένεται να εμπλακούν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στην υλοποίηση.
Η αισιοδοξία των επενδυτών πηγάζει από το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος κλάδος δεν επηρεάστηκε από την κρίση και τη μείωση της κατανάλωσης, αντιθέτως κατόρθωσε να ενισχύσει το μερίδιό του έναντι των παραδοσιακών καταστημάτων, ιδίως εκείνων που βρίσκονται σε λιγότερο δημοφιλείς εμπορικές περιοχές. Ως εκ τούτου, εφόσον ανακάμψει και το λιανεμπόριο τα επόμενα χρόνια, οι υπεραξίες από τα εν λόγω ακίνητα θα είναι ακόμα μεγαλύτερες.
kathimerini
Οι νέες επενδύσεις θα σηματοδοτήσουν τη δεύτερη γενιά σύγχρονων εμπορικών κέντρων που αναπτύσσονται στην Ελλάδα, έχοντας ως στόχο τη διαφοροποίηση από τα υφιστάμενα κέντρα, με ιδιαίτερες αρχιτεκτονικές ανησυχίες, σημαντική παρουσία πρασίνου στους κοινόχρηστους χώρους και με υψηλούς δείκτες ενεργειακής απόδοσης.
Εντός του 2017 προβλέπεται η λήψη της οικοδομικής άδειας για την ανάπτυξη ύψους 300 εκατ. ευρώ της εταιρείας Artume στην Ακαδημία Πλάτωνος. Το «Academy Gardens», όπως λέγεται το νέο εμπορικό κέντρο, προβλέπει τη δημιουργία εμπορικών χώρων της τάξεως των 48.000 τ.μ. σε οικόπεδο της τάξεως των 20 στρεμμάτων, στο οποίο βρίσκεται το πρώην εργοστάσιο της Κλωστοϋφαντουργίας Μουζάκη, επί της Λ. Κηφισού. Επί του παρόντος, εκκρεμεί η έκδοση Π.Δ. το οποίο θα ενσωματώνει τις παρατηρήσεις του ΣτΕ αναφορικά με το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων (21 μέτρα, έναντι 24 μέτρων που προβλεπόταν αρχικά).
Η επένδυση πραγματοποιείται για λογαριασμό του επενδυτικού fund MGPA της Macquarie Group, η οποία ανήκει στον αμερικανικό επενδυτικό όμιλο της Blackrock. Πάντως, η όλη διαδικασία, η οποία ήδη μετρά περίπου εννιά χρόνια προσπαθειών, έχει ήδη καθυστερήσει εκ νέου, καθώς η έγκριση του Π.Δ. από το ΣτΕ προβλεπόταν να γίνει ήδη από τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα δεν έχει καν εκδοθεί το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα προκειμένου να γνωμοδοτήσει το ΣτΕ.
Το 2020 αναμένεται να εγκαινιαστεί το νέο εμπορικό κέντρο που αναπτύσσει η REDS στην περιοχή της Κάντζας (Κτήμα Καμπά), σε έκταση συνολικής επιφάνειας 315 στρεμμάτων. Οπως ανέφερε σε πρόσφατη παρουσίαση της επένδυσης ο κ. Γ. Μωραΐτης, γεν. διευθυντής της εισηγμένης, αυτήν την περίοδο αναμένεται η έγκριση του πολεοδομικού σχεδίου για την έκταση, ενώ από τη λήψη των οικοδομικών αδειών και μετά θα απαιτηθούν τρία χρόνια έως ότου εγκαινιαστεί το κέντρο.
Η επένδυση αναμένεται να ανέλθει σε 220 εκατ. ευρώ, πιθανώς με τη συμμετοχή ξένου στρατηγικού επενδυτή. Συνολικά αναμένεται να αναπτυχθούν 85.000 τ.μ. δομημένων επιφανειών, εκ των οποίων τα 45.300 τ.μ. θα αφορούν χρήσεις εμπορίου και αναψυχής, ενώ επιπλέον 30.000 τ.μ. θα αφορούν γραφεία.
Σημαντική εμπορική δραστηριότητα προβλέπεται και στο ακίνητο του Ελληνικού, που σχεδιάζει να αναπλάσει ο όμιλος επενδυτών της Lamda Development, Eagle Hills (Αμπου-Ντάμπι) και Fosun (Κίνα). Στο πλαίσιο της α΄ φάσης της επένδυσης, πέραν του μητροπολιτικού πάρκου και των έργων υποδομής, περιλαμβάνεται και η ανάπτυξη ενός υπερτοπικού εμπορικού κέντρου, το πρώτο του είδους στα νότια προάστια. Εφόσον ληφθούν οι σχετικές άδειες περί τα μέσα του 2017, εκτιμάται ότι το εν λόγω κέντρο θα είναι σε θέση να λειτουργήσει περί το 2020-2021.
Σε τροχιά υλοποίησης αναμένεται να τεθεί το 2017 και το πρώην ακίνητο της Μπάμπης Βωβός στον Βοτανικό, το οποίο πλέον έχει περάσει υπό τον έλεγχο των πιστωτριών τραπεζών. Το εμπορικό κέντρο έχει κατασκευαστεί σε ποσοστό 75% και πλέον αναζητείται η καταλληλότερη φόρμουλα για την ολοκλήρωση και λειτουργία του. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιούνται διαπραγματεύσεις με ενδιαφερόμενους επενδυτές από το εξωτερικό, χωρίς να έχει αποφασιστεί ο βαθμός της εμπλοκής τους.
Επέκταση υφιστάμενων κέντρων
Τουλάχιστον 37.000 τ.μ. νέων εμπορικών χώρων στα υφιστάμενα εμπορικά κέντρα δρομολογούνται με τη μορφή επεκτάσεων, οι οποίες αναμένεται να αρχίσουν να υλοποιούνται κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών και μέχρι το 2018.
Με τον τρόπο αυτό, οι ιδιοκτήτες των σημερινών κέντρων επιχειρούν να επωφεληθούν της σημαντικής ζήτησης που εξακολουθεί να καταγράφεται για μίσθωση χώρων εντός των εμπορικών κέντρων, αλλά και της έλλειψης ιδιαίτερου ανταγωνισμού, καθώς δεν προβλέπεται, τουλάχιστον άμεσα, η κατασκευή νέων.
Μεταξύ των επεκτάσεων, ξεχωρίζει η επικείμενη έναρξη της δεύτερης φάσης της ανάπτυξης του εμπορικού πάρκου Smart Park στην περιοχή της Γυαλού στα Σπάτα. Συνολικά πρόκειται να προστεθούν 17.500 τ.μ. καθαρής εκμισθώσιμης επιφάνειας με χρήσεις εμπορίου.
Ενδεικτικό της ζήτησης είναι ότι σε αντίθεση με τις αρχικές προθέσεις για την προσθήκη χρήσεων ψυχαγωγίας στο πάρκο, μέσω της ανάπτυξης πολυκινηματογράφων, εντέλει προκρίθηκε η λύση της ενίσχυσης του εμπορικού σκέλους του πάρκου μέσω νέων καταστημάτων.
Αυτήν την περίοδο, η διοίκηση της Reds βρίσκεται σε συζητήσεις με ενδιαφερόμενους μισθωτές, καθώς δεν θα προβεί στην έναρξη της επένδυσης των 23 εκατ. ευρώ, προτού εξασφαλίσει τη μίσθωση τουλάχιστον του 70% της επιφάνειας.
Παράλληλα, η Lamda Development συνεχίζει τις προσπάθειες έκδοσης της οικοδομικής άδειας για την ανάπλαση του πρώην ραδιοτηλεοπτικού κέντρου (IBC). Πρόκειται για το ακίνητο που γειτνιάζει με το Golden Hall, που διαχειρίζεται ήδη η εισηγμένη και το οποίο απέκτησε μέσω σχετικού διαγωνισμού που πραγματοποίησε το ΤΑΙΠΕΔ πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια. Επί της ουσίας, το νέο κτίριο θα λειτουργήσει ως μια επέκταση του Golden Hall, συνδυάζοντας χρήσεις εμπορίου, ψυχαγωγίας και πολιτισμού.
Επίσης, σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες, αναμένεται και προσθήκη εμπορίου (City Outlet) στο εμπορικό ακίνητο Capitol που έχει αναπτύξει ο όμιλος Χαραγκιώνη στη συμβολή των οδών 3ης Σεπτεμβρίου και Ιουλιανού, όπου φιλοξενείται μεταξύ άλλων και το Μουσείο Αυτοκινήτου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Αθηναϊκής Οικονομικής σήμερα λειτουργούν στην Ελλάδα 40 εμπορικά κέντρα κάθε είδους, συνολικής επιφάνειας 859.877 τ.μ.
Το 2015 προστέθηκαν μόλις δύο νέα κέντρα, το One Salonica (πρώην City Gate) στη Θεσσαλονίκη, με επιφάνεια 19.049 τ.μ., και το Mare West, το νέο κέντρο του ομίλου Βιοχάλκο στην περιοχή της Κορίνθου (επιφάνειας 16.000 τ.μ.).