Η παρέμβαση από την «Κίνηση Πολιτών Πάρου για ελεύθερες παραλίες» στην παραλία Μαρτσέλο της Πάρου έγινε με κεντρικό σύνθημα «Επανακτούμε τις παραλίες».
Η ώρα ήταν περίπου 18.00. Κυριακή και η παραλία του Μαρτσέλο, τουλάχιστον το ελεύθερο κομμάτι της, κοντά στην προβλήτα που δένει η λάντζα από Παροικιά, έσφυζε από ζωή. Ανάσες ξεκούρασης για τους ντόπιους, σε μια από τις πλέον αγαπημένες παραλίες του νησιού, αλλά και πολλοί τουρίστες, στριμωγμένοι στον κόλπο και στη σκιά της τεράστιας οικοδομής που σηκώνεται πίσω από την παραλία, αλλάζοντας εντελώς το τοπίο. Σταδιακά, στο άνοιγμα κοντά στην προβλήτα, ξεκίνησε να μαζεύεται κόσμος.
Αυτοκίνητα ξεφόρτωναν τους επιβάτες και πήγαιναν να παρκάρουν στα κολπάκια που βρίσκονταν λίγο παρακάτω, ώστε να μη γίνουν μέρος του κυκλοφοριακού προβλήματος που προκαλούν τα παρκαρισμένα αριστερά και δεξιά του μοναδικού δρόμου που οδηγεί στην παραλία. Χρειάστηκαν λίγα λεπτά για να ενωθούν οι παρέες, το ανθρώπινο κύμα να φουσκώσει και να ξεκινήσει τη διαδρομή του προς το σημείο της παραλίας όπου οι ξαπλώστρες βρέχονται από το κύμα. Αρκετοί από τους λουόμενους κοιτούσαν με περιέργεια, η οποία δεν κράτησε πολύ, μιας και οι οργανωτές της Κίνησης Πολιτών Πάρου φρόντισαν να ενημερώσουν τους πάντες. Κάποιοι, έγιναν κομμάτι του κύματος και το ακολούθησαν. Άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, αρκετοί άγνωστοι μεταξύ τους, μικρά παιδιά και ενήλικες, ακολούθησαν την πορεία μέχρι την άκρη των δύο κόλπων γεμάτοι κέφι και αποφασισμένοι να πάρουν πίσω τις παραλίες του νησιού τους. Παρούσα ήταν και η αστυνομία, προκειμένου να αποφευχθεί η οποιαδήποτε προβοκάτσια, όπως και ο Έπαρχος Πάρου Κώστας Μπιζάς και ο επικεφαλής της μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, Κώστας Ροκονίδας.
@thansarr Η Κίνηση Πολιτών Πάρου διεκδικεί ελεύθερες παραλίες #paros #reclaimthebeach #activecitizens
Ποιος έχει την ευθύνη;
Πώς ξεκίνησε όλο αυτό; Ο Ηλίας Πετράκης, μέλος της Κίνησης Πολιτών, εξηγεί στο Gazzetta: «Τον Ιούνιο μετά από κάλεσμα του Χρίστου Γεωργούση, ο οποίος είναι παλιός γυμνασιάρχης του νησιού, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, ποιητής, ένας άνθρωπος που απολαμβάνει μεγάλου σεβασμού στο νησί γιατί πάντα είχε ενεργητική παρουσία στα κοινά του τόπου. Κάλεσε, λοιπόν, σε μια συνάντηση στην αίθουσα του Αρχιλόχου, που είναι ο πολιτιστικός σύλλογος της Πάρου, με μακρά ιστορία στο νησί. Η συνέλευση είχε θέμα τις αυθαιρεσίες στις παραλίες, γιατί βλέπαμε ότι ο διαθέσιμος χώρος για τους Παριανούς και τις Παριανές, καθώς και για τους επισκέπτες και τις επισκέπτριες, χρόνο με τον χρόνο ήταν λιγότερος. Οι καταστηματάρχες νοίκιαζαν 10-20 τετραγωνικά και έβαζαν ξαπλώστρες και ομπρέλες στο δεκαπλάσιο και ενίοτε στο εκατονταπλάσιο. Σε εκείνη την πρώτη συνέλευση διερευνήθηκε διεξοδικά και κουβεντιάστηκε, παρουσία του δημάρχου, της αντιπολίτευσης και του επάρχου, το θεσμικό πλαίσιο. Και ήταν εξοργιστική η συζήτηση.
Φύγαμε όλοι θυμωμένοι γιατί έγινε κατανοητό και αντιληπτό ότι το θεσμικό πλαίσιο είναι έτσι φτιαγμένο, ώστε να μην βγαίνει άκρη στο ποιος τελικά έχει την ευθύνη, να καταλογίσει την παρανομία και το πρόστιμο και να μαζέψει τελικά τις παράνομες ομπρέλες και ξαπλώστρες. Εκεί έγινε αντιληπτό ότι πρέπει να κινηθούμε και σαν πολίτες και να μεταφέρουμε την πίεση στις παραλίες, διεκδικώντας το δικαίωμά μας στην παραλία».
«Οι άνθρωποι νιώθουν ότι χάνουν τον τόπο τους»
Ο Ηλίας Πετράκης συνεχίζει: «Η δεύτερη συνέλευση έγινε αρχές Ιουλίου. Εκεί, πέρα από τις διάφορες θεσμικές λύσεις που κουβεντιάστηκαν, δηλαδή καταγγελία προς τους αρμόδιους φορείς, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων κ.ο.κ, κουβεντιάστηκε και η κινητοποίηση. Το να αρχίσουμε να πηγαίνουμε στις παραλίες. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αρχίλοχος, από φέτος τον Οκτώβριο, έχει δημιουργήσει περιβαλλοντική ομάδα, η οποία συνεδρίαζε εβδομάδα παρά εβδομάδα ή και κάθε εβδομάδα. Ουσιαστικά, ο Γεωργούσης έκανε το κάλεσμα και η περιβαλλοντική ομάδα του Αρχιλόχου έχει την επικοινωνία, γιατί είναι μια ομάδα που πραγματοποιεί συχνά συναντήσεις, οπότε είχε πιάσει ήδη αυτά τα ζητήματα και ο κόσμος ήταν έτοιμος να βγει στον δρόμο. Υπήρχε θυμός, και στις δύο συνελεύσεις έδειξαν ότι οι άνθρωποι κάτι θέλουν να κάνουν, νιώθουν ότι χάνουν τον τόπο τους».
Ο Παναγιώτης Δημόπουλος, με την ντουντούκα στο χέρι, προσθέτει: «Είναι μια κίνηση που ξεκίνησε γιατί απλώς προσπαθούμε να φέρουμε νομιμότητα στο νησί, που έχει ξεφύγει τελείως. Υπάρχει ασυδοσία, επαγγελματίες που κάνουν ό,τι θέλουν. Βλέπουμε κατάληψη παραλιών 100% ενώ οι άδειές τους φέτος δεν έχουν εκδοθεί καν και αυτές που υπήρχαν δεν είναι ούτε για το 50% της παραλίας. Ο κόσμος ήταν αγανακτισμένος, χρειαζόταν απλά μια σπίθα για να δούμε αυτό που βλέπετε σήμερα».
Αποφασιστικότητα και κέφι
Με δύο μεγάλα πανό στα χέρια, ένα στα αγγλικά και ένα στα ελληνικά, καθώς και με μικρότερα πλακάτ, κάποια εκ των οποίων απεικόνιζαν αεροφωτογραφίες με τις ομπρέλες σε αντιδιαστολή με αυτά που προβλέπουν οι άδειες (όπου υπάρχουν), η πορεία πέρασε από όλα τα παραθαλάσσια μαγαζιά, ενημέρωσε τους πελάτες, τους εργαζόμενους και αναζήτησε τους ιδιοκτήτες. Έπειτα, ανέβηκε το μικρό δρομάκι που υπάρχει στο τέλος της παραλίας και κατέληξε στην παραλία του Κριού, όπου έπραξε το ίδιο. Εκεί, μάλιστα, όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες, οι ξαπλώστρες άφηναν τόσο λίγο χώρο, που πρακτικά ο κόσμος δεν χωρούσε. Δηλαδή και να θέλει κάποιος να πάει για μπάνιο με την πετσέτα του και να προσπαθήσει να αγνοήσει τις ομπρέλες και τα καθίσματα, πρακτικά δεν μπορεί.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη, μετακινήθηκαν κάποιες ξαπλώστρες για να χωρέσει ο κόσμος και να μπορέσει να κάνει το μπάνιο του. Γιατί, οι πορείες αυτές των κατοίκων που ξεκίνησαν την προηγούμενη Κυριακή στη μικρή Σάντα Μαρία και συνεχίστηκαν σε Μαρτσέλο-Κριό, ολοκληρώνονται με τον κόσμο να κολυμπάει ανέμελος, όπως γινόταν πάντα στις παραλίες του νησιού. Κι αν η πρώτη κινητοποίηση προκάλεσε έκπληξη για τη μαζικότητά της, πλέον οι διοργανωτές και οι ίδιοι οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι αυτό που συμβαίνει δεν αφορά μια μικρή μειοψηφία, αλλά το σύνολο των νησιωτών. Εστιάζει στην κατάληψη των παραλιών, αλλά έχει και άλλες προεκτάσεις, όπως ο τρόπος που ξεπηδούν κατασκευές από τη μία μέρα στην άλλη, η ηχορύπανση από τη μουσική που ακούγεται χιλιόμετρα μακριά κ.ο.κ.
Επιχειρήσεις χωρίς άδεια και συλλήψεις
«Ουσιαστικά ήταν η μεγάλη διάθεση του κόσμου, αλλά και το γεγονός ότι υπήρχε μια ομάδα που μπορούσε να τρέξει το οργανωτικό κομμάτι. Πάλι θα γινόταν η κινητοποίηση, αλλά θα ήταν πιο δύσκολο να υπάρχουν τα φυλλάδια, τα πανό, να ετοιμαστούν οι καταγγελίες. Η τρομερή δουλειά που έγινε στο digital paros είναι από μέλη της περιβαλλοντικής ομάδας του Αρχιλόχου. Μας έλυσε τα χέρια, γιατί δεν είχες τι να κουβεντιάσεις, έδειχνες τις φωτογραφίες και φαινόταν τι προέβλεπε η άδεια και πού ήταν οι ομπρέλες. Φέτος δεν έχουν βγει καν οι άδειες, αλλά αυτό είναι με ευθύνη του κράτους. Όντως οι περισσότεροι δουλεύουν χωρίς άδεια, περιμένουν μέσα στις επόμενες εβδομάδες να βγουν. Αλλά ακόμα και αυτές οι άδειες αν πάνε όπως το 2022, όπου είδαμε στη Διαύγεια οι συμβάσεις των 16 τετραγωνικών να γίνονται 150 τετραγωνικά στην παραλία, πάλι παράνομοι θα είναι», λέει χαρακτηριστικά ο Ηλίας Πετράκης, ενώ είναι ενδεικτικό το παράδειγμα της Μικρής Σάντα Μαρία για τον τρόπο που λειτουργούν κάποιοι: Στη μικρή Σάντα Μαρία που πήγαμε δεν θα βγει άδεια φέτος, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου δεν μισθώθηκε κανένα μέρος της παραλίας και ήταν όλη γεμάτη! Όλη! Εκεί υπάρχει το αδιανόητο, είναι μια οικογένεια που έχει μια επιχείρηση και θεώρησε ότι μπορούμε να γεμίσουμε και τη μισή παραλία ξαπλώστρες. Χωρίς άδεια, χωρίς τίποτα!». Το digital paros, στο οποίο αναφέρεται, απεικονίζει στον χάρτη του νησιού όλες τις παραλίες που έχουν ομπρέλες και ξαπλώστρες, αντιπαραβάλλοντας τις επίσημες άδειες από τη Διαύγεια με αεροφωτογραφίες, με αποτέλεσμα να φαίνονται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο οι παραβάσεις.
Ο Παναγιώτης Δημόπουλος υποστηρίζει: «Πιστεύω ότι θα κινητοποιηθεί και ο δήμος, οι υπηρεσίες και η κτηματική, γιατί αυτή είναι που μπορεί να δώσει πρόστιμα και να πιέσει καταστάσεις. Ο δήμος πρέπει να κάνει τους ελέγχους και να τα στείλει προς την κτηματική. Η κτηματική επικαλείται ότι έχει μόνο ένα άτομο για όλα τα νησιά και δεν προλαβαίνει. Η αστυνομία, πάντως, ξεκίνησε. Έχουν γίνει ήδη κάποιες συλλήψεις επαγγελματιών που παρανομούν».
«Χαρούμενοι εμείς, χαρούμενοι κι οι επισκέπτες μας»
Όσον αφορά το μέλλον των κινητοποιήσεων; Όπως μας λέει ο κύριος Δημόπουλος η τοπική κοινωνία περιμένει το δημοτικό συμβούλιο, στο οποίο το ζήτημα θα τεθεί πιο επίσημα και ανάλογα με τις αποφάσεις που θα ληφθούν, θα καθοριστεί και η στρατηγική.
«Οι κινητοποίησης θα συνεχιστούν για όσο αντέξουμε φέτος το καλοκαίρι γιατί αλήθεια ελπίζουμε ότι θα νικήσουμε. Υπάρχει συμμετοχή του κόσμου, υπάρχει διάθεση για αγώνα και όλοι θέλουμε νικήσουμε. Γιατί αγαπάμε τον τόπο μας, για να είμαστε κι εμείς χαρούμενοι και να είναι και οι επισκέπτες μας χαρούμενοι. Γιατί αν είμαστε εμείς μίζεροι, θα είναι και οι επισκέπτες μας», λέει από την πλευρά του ο Ηλίας Πετράκης.
Για το τέλος, κρατήσαμε κάποιες λέξεις του Χρίστου Γεωργούση, του ανθρώπου που εμπνεύστηκε τις κινητοποιήσεις, ενώ δεν σταμάτησε ποτέ να νοιάζεται για το περιβάλλον και τον πολιτισμό του νησιού: «Χάσαμε μέρος της ζωής μας με όλα αυτά και είναι ώρα να επανέλθουμε σε μια πιο ειρηνική ζωή, όπως μας αξίζει. Να μπορούμε να κολυμπούμε στις ακτές μας και να κοιμόμαστε χωρίς φασαρίες και διαρκείς θορύβους με τα σκυλάδικα…»