Οι σκύλοι, τα πουλιά και τα άλογα είναι μόνο μερικά από τα ζώα που διαισθάνονται τους σεισμούς και τις φυσικές καταστροφές εν γένει.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια, άνθρωποι από όλο τον κόσμο αναφέρουν πως πριν από μεγάλους σεισμούς, τσουνάμι και άλλες φυσικές καταστροφές, διάφορα ζώα φαίνεται να εκδηλώνουν ανησυχία και στρες, σαν να διαισθάνονται τί είναι αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει.
Ένα τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το μεγάλο τσουνάμι που σημειώθηκε το 2004 στην Ινδονησία, που κόστισε πάνω από 200.000 ανθρώπινες ζωές σε 12 χώρες που βρέχονται από τον Ινδικό Ωκεανό.
Όπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ του «BBC», ανθρώπινες τεχνολογίες όπως οι αισθητήρες σεισμού και παλίρροιας δεν είχαν καταφέρει να προβλέψουν την επερχόμενη καταστροφή, ωστόσο ορισμένα ζώα έκαναν προσπάθειες να διαφύγουν, ακόμα και μερικές ώρες πριν από το τραγικό συμβάν.
Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, πολλοί ήταν οι ελέφαντες που έτρεχαν για να ανέβουν σε κάποιο ύψωμα, τα φλαμίνγκο εγκατέλειψαν όποιες φωλιές βρίσκονταν κοντά στο έδαφος, ενώ οι σκύλοι αρνούνταν πεισματικά να βγουν έξω από τα σπίτια.
«Οι επιζώντες επίσης είπαν ότι είδαν ζώα οικόσιτα, όπως οι αγελάδες, οι γάτες και οι κατσίκες αλλά ακόμα και κάποια πουλιά να μετακινούνται προς την ενδοχώρα, αμέσως μετά το σεισμό και λίγο πριν από το τσουνάμι. Πολλοί από εκείνους που κατάφεραν να επιβιώσουν, έτρεξαν μαζί με τα ζώα προς την ίδια κατεύθυνση», εξηγεί η Ιρίνα Ραφλιάνα, πρώην σύμβουλος των Ηνωμένων Εθνών για τη διεθνή στρατηγική πάνω στους κινδύνους καταστροφών.
Διαισθάνονται όντως τα ζώα τους σεισμούς;
Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για την πρώτη φορά που βλέπουμε τέτοιες αναφορές, σε σχέση με την ικανότητα των ζώων να διαισθάνονται τις φυσικές καταστροφές προτού αυτές συμβούν.
Σύμφωνα με την κυβερνητική ιστοσελίδα Γεωλογικής Έρευνας των ΗΠΑ, η πρώτη τέτοια αναφορά καταγράφηκε από τον αρχαίο Έλληνα ιστορικό Θουκυδίδη το 373 π.Χ, ο οποίος είχε αναφέρει ότι αρουραίοι, σκύλοι, φίδια και νυφίτσες είχαν εγκαταλείψει την πόλη Ελίκη λίγες μέρες πριν από έναν καταστροφικό σεισμό.
Από τότε, πολλοί επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να εξιχνιάσουν το συγκεκριμένο μυστήριο. Ενδεικτικά, μία μεγάλη έρευνα που διενεργήθηκε πριν από περίπου 5 χρόνια, έδειξε πως οι σκύλοι, τα πρόβατα και οι αγελάδες μπορούν να αντιληφθούν σεισμούς μέτριας ή και υψηλότερης έντασης ακόμα και 20 ώρες προτού εκείνοι συμβούν.
Άλλη έρευνα πάλι, διαπίστωσε ότι οι κατσίκες είχαν διαισθανθεί την έκρηξη του ηφαιστείου της Έτνας στη Σισιλία 23 ημέρες προτού αυτή σημειωθεί.
Πώς τα ζώα καταλαβαίνουν πρώτα τους σεισμούς
Αναζητώντας την αιτία πίσω από αυτή την «έκτη αίσθηση» των ζώων, η συμπεριφορική οικολόγος Ρέιτσελ Γκραντ μελέτησε εκτενώς την συμπεριφορά των ζώων πριν από τους σεισμούς.
Ένα από τα συμπεράσματά της ήταν πως «μια σειρά ισχυρών διαταραχών στα τοπικά ατμοσφαιρικά ηλεκτρικά φορτία κάθε δύο έως τέσσερα λεπτά, ξεκινώντας δύο εβδομάδες πριν από το σεισμό, θα μπορούσε να ενεργοποιεί τις αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων».
Πιο συγκεκριμένα, οι σεισμοί συνήθως ακολουθούν μία περίοδο όπου έντονες αναταραχές αναδύονται βαθιά στο έδαφος, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν ηλεκτρονικά φορτία, που ονομάζονται «θετικές τρύπες».
«Αυτοί οι ηλεκτρονικοί φορείς φόρτισης μπορούν να ρέουν γρήγορα από τον φλοιό στην επιφάνεια της Γης, όπου ιονίζουν τα μόρια του αέρα πάνω από το σημείο που εμφανίζονται. Τέτοιος ιονισμός έχει σημειωθεί πριν από σεισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Καθώς αυτές οι ‘θετικές τρύπες’ κινούνται, δημιουργούν επίσης ηλεκτρομαγνητικά κύματα εξαιρετικά χαμηλής συχνότητας, τα οποία παρέχουν ένα πρόσθετο σήμα, που ορισμένα ζώα ίσως είναι σε θέση να συλλάβουν», προσθέτουν οι ερευνητές.
Όσον αφορά τους σκύλους, ο ιστότοπος του οργανισμού «Αmerican Kennel Club» αναφέρει ότι είναι πιθανόν οι τετράποδοι φίλοι μας να αντιλαμβάνονται τα κύματα «P», τα οποία παράγονται στα πρώιμα στάδια του σεισμού, με τη βοήθεια της ακοής τους.