Σε απόλυτη ετοιμότητα και επιφυλακή βρίσκεται το Πολεμικό Ναυτικό στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά του Καστελλόριζου.
Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Oruc Reis» πλέει εντός των ορίων που ορίζονται στην τουρκική Navtex και κινείται με κατεύθυνση νοτιοδυτική.
Σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, πολεμικά πλοία της Τουρκίας έχουν δημιουργήσει ήδη μια «ασπίδα προστασίας» περιμετρικά του «Oruc Reis».
Tο γεγονός, φυσικά, ότι είναι λιγότερα σε αριθμό σε σύγκριση με αυτά που το συνόδευαν κατά τη διάρκεια της κρίσης τον Αύγουστο, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η κλιμάκωση είναι μικρότερης έντασης ή ήσσονος σημασίας.
Αντιθέτως και μόνο το γεγονός ότι η Τουρκία στέλνει το «Oruc Reis» νοτίως του Καστελλόριζου τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, δηλαδή τη στιγμή που επιχειρείται μια νέα απόπειρα για την έναρξη των διερευνητικών επαφών, επιβεβαιώνει πως το καθεστώς Ερντογάν δεν έχει καμία διάθεση για διάλογο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Άγκυρα επιμένει στην αδιάλλακτη επιθετική πολιτική, θέτοντας εκ νέου σε κίνδυνο την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις δεν αιφνιδιάστηκαν σε καμία περίπτωση από την κίνηση της Τουρκίας.
Είναι γνωστή, άλλωστε, η αφερεγγυότητα του τουρκικού καθεστώτος.
Από την πρώτη στιγμή, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, σε συνεργασία με τους Αρχηγούς ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ διέταξε την αναδιαμόρφωση των σχεδίων επιφυλακής και την αύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας σε Πολεμικό Ναυτικό, Πολεμική Αεροπορία και Στρατό Ξηράς.
Σύμφωνα, πάντα, με έγκυρες πηγές του Πενταγώνου, οι εντολές είναι σαφείς και συγκεκριμένες, με μονάδες επιφανείας του Ελληνικού Στόλου να ενισχύουν τις ήδη υπάρχουσες, οι οποίες παρέμειναν στην περιοχή μετά την κρίση του Αυγούστου.
«Με ψυχραιμία, αποφασιστικότητα και άριστη επιχειρησιακή ετοιμότητα, οι Ένοπλες Δυνάμεις στέκονται και πάλι, για τέταρτη φορά τους τελευταίους επτά μήνες, απέναντι στους προκλητικούς και αμετανόητους Τούρκους.
»Είναι βέβαιο πως για ακόμη μία φορά οι Τούρκοι θα λάβουν την απάντηση που τους πρέπει», υπογράμμισαν οι ίδιες πηγές.
Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΘΑ, η ελληνική πλευρά παρακολουθεί κάθε κίνηση του «Oruc Reis» και των τουρκικών πολεμικών σκαφών που το συνοδεύουν, με την στρατιωτική και πολιτική ηγεσία να αξιολογούν την κατάσταση συνεχώς και να προχωρούν στις κατάλληλες ενέργειες.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, έχει δώσει συγκεκριμένες οδηγίες και σε συνεργασία με του επιτελείς των τριών Κλάδων διαμορφώνουν τα σχέδια αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας.
Στην περιοχή έχουν καταπλεύσει ισχυρές δυνάμεις του ελληνικού Στόλου, ικανές να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε πρόκληση προκύψει από πλευράς του τουρκικού καθεστώτος.
H τουρκική Navtex
Tο Oruc Reis θα διεξάγει σεισμικές έρευνες από τις 12 Οκτωβρίου ώρα 6:00 UTC έως και τις 22 Οκτωβρίου, ώρα 20:59 UTC νότια του Καστελλόριζου.
H νέα Navtex για το Oruc Reis αφορά στη θαλάσσια περιοχή νότια του Καστελόριζου και της Ρόδου και ανατολικά της Καρπάθου και της Κρήτης.
Το τουρκικό ερευνητικό έχει δηλώσει ότι θα φτάσει μέχρι και 6,5 ναυτικά μίλια από τις ακτές του Καστελλόριζου.
Ο νέος απόπλους «τινάζει στoν αέρα» τις διερευνητικές επαφές
Κατά τα λοιπά, η ρήση «τίποτα δεν έχει έχει τελειώσει αν δεν τελειώσουν όλα» βρίσκει την καλύτερη εφαρμογή στα ελληνοτουρκικά.
Ενώ οι πάντες ανέμεναν από μέρα σε μέρα την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, η έκδοση νέας τουρκικής Navtex και ο απόπλους του «Oruc Reis» τινάζουν στον αέρα τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Το πιο ανησυχητικό δεν είναι ότι στην Ανατολική Μεσόγειο επιστρέφουμε στην ένταση, αλλά ότι μπαίνουμε σε φάση κλιμάκωσης.
Σύμφωνα με τη Navtex που εκδόθηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα, οι έρευνες του Oruc Reis θα φτάσουν στα 6,5 μίλια από το Καστελλόριζο.
Ακόμα και στο δυσμενέστερο σενάριο για την ελληνική πλευρά, μια ενδεχόμενη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου σε καμιά περίπτωση δεν θα ταύτιζε την ΑΟΖ του νησιού με το εύρος των χωρικών υδάτων.
Στο επίπεδο των συμβολισμών, έχει σημασία ότι στα 6,5 μίλια το πλοίο θα είναι ορατό από τη στεριά.
Το «Oruc Reis» συνοδεύεται από πολεμικά πλοία.
Η τουρκική κίνηση γίνεται έντεκα μέρες μετά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το οποίο είχε αντικείμενο την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, έξι μέρες μετά την απόφαση για άνοιγμα της παραλίας των Βαρωσίων και δύο ημέρες μετά τη σύναψη εκεχειρίας στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στη σύγκρουση για το οποίο η Άγκυρα έχει άμεση εμπλοκή.
Επικοινωνία Μητσοτάκη-Μισέλ
Απαντώντας στην Άγκυρα, η Αθήνα επιχειρεί να κινητοποιήσει την ΕΕ ώστε να ασκήσει πίεση στον Ερντογάν.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Μαξίμου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Στη διάρκεια της επικοινωνίας, ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη νέα παράνομη τουρκική NAVTEX για έρευνες νοτίως του Καστελλόριζου.
Ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης επισήμανε στον κ. Μισέλ ότι θα θέσει στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης-16ης Οκτωβρίου τη νέα αυτή μονομερή ενέργεια, που αποτελεί σοβαρή κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας.
Υπονομευτής της ειρήνης
Ο Νίκος Δένδιας μετά το τέλος του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών στο Λουξεμβούργο δήλωσε:
«Είχα σήμερα την ευκαιρία να ενημερώσω τους συναδέλφους μου στο Συμβούλιο για τις νέες παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νότια από το Καστελλόριζο.
»Τους εξήγησα επίσης αυτό που είναι προφανές, ποιος είναι ο κοινός παρονομαστής σε όλες τις προβληματικές καταστάσεις στην περιοχή.
»Ναγκόρνο Καραμπάχ, Συρία, Ιράκ, Κύπρος, Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
»Ο κοινός παρονομαστής είναι η Τουρκία.
»Η Τουρκία λειτουργεί ως o υπονομευτής της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, ενάντια στο διεθνές Δίκαιο, ενάντια στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου».
Μείζονα κλιμάκωση
Σε ανακοίνωσή του ΥΠΕΞ που είχε προηγηθεί, αναφέρεται:
«Η νέα παράνομη τουρκική Navtex για παράνομες έρευνες νοτίως του Καστελόριζου στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, σε απόσταση μόλις 6,5 ν.μ. από ελληνικές ακτές, συνιστά μείζονα κλιμάκωση και ευθεία απειλή κατά της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή».
Το υπουργείο Εξωτερικών προσθέτει ότι:
«Μόλις λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, κατά την οποία η τουρκική πλευρά δεσμεύτηκε να προτείνει ημερομηνία για τις διερευνητικές επαφές, καταδεικνύεται και πάλι η αναξιοπιστία της όπως και το γεγονός ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί ειλικρινά το διάλογο».
Η ανακοίνωση καταλήγει ως εξής:
«Καλούμε την Τουρκία να ανακαλέσει άμεσα την απόφασή της.
»Να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της δια των οποίων υπονομεύει συστηματικά την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.
»Η Ελλάδα, ως σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, δεν εκβιάζεται.
»Θα συνεχίσει να υπερασπίζεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, συμβάλλοντας παράλληλα στην εδραίωση της περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας».
Προκαλεί το τουρκικό ΥΠΕΞ – «Εντός τουρκικής υφαλοκρηπίδας οι έρευνες»
Την ίδια στιγμή, νέα «εμπρηστική» ανακοίνωση, με αφορμή τη νέα έξοδο του ερευνητικού σκάφους «Oruc Reis» για έρευνες κοντά στο Καστελλόριζο, εξέδωσε τη Δευτέρα το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, καταγγέλλοντας την Ελλάδα για «μαξιμαλιστικούς ισχυρισμούς».
Στην ανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠΕΞ επιβεβαιώνει το νέο απόπλου του ερευνητικού σκάφους και σημειώνει:
«Το σκάφος μας, το Oruc Reis ξεκίνησε τις σεισμικές ερευνητικές του δραστηριότητες από εκεί που είχε σταματήσει, έπειτα από ένα μήνα και πλέον που διήρκεσαν οι διαδικασίες συντήρησης και επισκευής του.
»Οι έρευνες αυτές, οι οποίες θα διαρκέσουν έως και τις 22 Οκτωβρίου 2020 πραγματοποιούνται εξ ολοκλήρου εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, 15 χιλιόμετρα από το κοντινότερο χερσαίο σημείο της Τουρκίας και 425 χιλιόμετρα μακριά από την ελληνική ηπειρωτική χώρα».
Η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ
Παράλληλα, η Άγκυρα κατηγορεί την Ελλάδα για «απαράδεκτες και μαξιμαλιστικές αξιώσεις» και αναφέρει σχετικά:
«Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επανέλαβε τις ενστάσεις του επί του θέματος σήμερα, διατυπώνοντας αβάσιμες αξιώσεις, οι οποίες δεν συνάδουν με το Διεθνές Δίκαιο.
»Είναι απαράδεκτη η όποια ένσταση έναντι της χώρας μας -η οποία διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο– να διεξάγει έρευνες 15 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική χώρα.
»Η ένταση αυτή εδράζεται στους μαξιμαλιστικούς ισχυρισμούς της Ελλάδας περί της θάλασσιας δικαιοδοσίας, η οποία ενσωματώνεται στο Χάρτη της Σεβίλλης.
»Ωστόσο, έχει ανακοινωθεί δημόσια τόσο από την ΕΕ όσο και από τις ΗΠΑ ότι ο Χάρτης της Σεβίλλης δεν ισχύει».
Καταλήγει δε η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών:
«Όπως ισχυρίζεται η Ελλάδα, το γεγονός ότι το νησί του Καστελόριζου δημιουργεί επιφάνεια 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων θαλάσσιου χώρου δεν συνάδει ούτε με το Διεθνές Δίκαιο ούτε με τις αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου.
»Στην πραγματικότητα, η ελληνική πλευρά γνωρίζει πολύ καλά ότι οι αξιώσεις αυτού του είδους είναι μαξιμαλιστικές.
»Αναμένουμε από την Ελλάδα να αποσύρει αυτούς τους μαξιμαλιστικούς ισχυρισμούς που αντιτίθενται στο Διεθνές Δίκαιο και ενσωματώνονται στο Χάρτη της Σεβίλλης και να σταματήσει τις ασκήσεις και στρατιωτικές δραστηριότητες που αυξάνουν την ένταση στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και να εισέλθει σε έναν ειλικρινή διάλογο μαζί μας, ειδικά στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών».
Διαφιλονικούμενα νερά
Ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ κληθείς να σχολιάσει τις εξελίξεις, δήλωσε:
«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έλαβε γνώση από την ανακοίνωση της Τουρκίας για εκ νέου διερευνητικές δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο και, αν πράγματι υπάρξουν εξερευνήσεις σε αυτή την διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή, αυτό θα ήταν πολύ λυπηρό και από την δική μας σκοπιά και μη συνετό βήμα, το οποίο θα έριχνε πίσω τις προσπάθειες για αποκλιμάκωση στην ανατολική Μεσόγειο και θα ήταν σίγουρα κάθε άλλο παρά βοηθητικό για την περαιτέρω εξέλιξη των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας, όπως τις εξέτασε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα».
Σε ερώτηση για το αν στην ατζέντα του προσεχούς Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα περιλαμβάνεται το θέμα κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, ο κ. Ζάιμπερτ απάντησε:
«Αν υπάρξει εξερεύνηση, αυτό θα ήταν κάθε άλλο παρά βοηθητικό για την περαιτέρω εξέλιξη των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
»Και μια τέτοια περαιτέρω εξέλιξη το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την εξέτασε στα Συμπεράσματά του.
»Πέρα από αυτό δεν θέλω να κάνω εδώ τώρα εικασίες».
Προηγουμένως η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Άντεμπαρ είχε ανακοινώσει επίσκεψη, αύριο, του Χάικο Μάας στην Ελλάδα και στην Κύπρο, για συνομιλίες με την ελληνική και την κυπριακή ηγεσία, με αντικείμενο την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα, ο κ. Μάας θα έχει επαφές με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ κατά την ίδια πηγή, δεν θα επισκεφθεί την Τουρκία.
Μπορέλ: Λυπηρή η Navtex
Ο Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ:
«Η νέα τουρκική Navtex είναι λυπηρή.
»Αυτές οι ενέργειες οδηγούν σε κλιμάκωση. Ακούσαμε από τον Έλληνα και τον Κύπριο συνάδελφο για τα τελευταία γεγονότα.
»Το άνοιγμα των Βαρωσίων υπονομεύει την κοινή εμπιστοσύνη.
»Η Τουρκία δεν πρέπει να έχει αρνητική συμπεριφορά η οποία δεν οδηγεί σε αποκλιμάκωση».
Γαλλία: Η Τουρκία να αποφύγει τις προκλήσεις
Κάλεσμα στην Τουρκία να αποφύγει κάθε περαιτέρω προκλητική ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο απηύθυνε το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας, εκφράζοντας την ανησυχία του για την αποστολή από την Άγκυρα του ερευνητικού σκάφους Oruc Reis στην περιοχή, σε μια ζώνη που βρίσκεται στην καρδιά εντάσεων μεταξύ της Τουρκίας κα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Εκφράζουμε την ανησυχία μας για την τουρκική ανακοίνωση περί νέας εξόρμησης του σεισμογραφικού σκάφους Oruc Reis στα ανοιχτά του Καστελλόριζου και της Ρόδου» ανέφερε η εκπρόσωπος του υπουργείου, Ανιές φον ντερ Μιλ κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Η εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 1ης Οκτωβρίου, η ΕΕ απηύθυνε σαφές κάλεσμα στην Τουρκία να αποφύγει οποιαδήποτε μονομερή ενέργεια ενάντια στα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της Ένωσης.