Aποσύρεται από την ελληνική αγορά τυρί μετά τον εντοπισμό επικίνδυνων τοξινών που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή τροφική δηλητηρίαση
Η ελληνική αρχή ασφάλειας Τροφίμων (ΕΦΕΤ) προχώρησε σε άμεση ανάκληση παρτίδας τυριού μετά τον εντοπισμό σταφυλοκοκκικών εντεροτοξινών, ουσιών που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή τροφική δηλητηρίαση ακόμη και σε μικρές ποσότητες.
Το προϊόν που ανακαλείται:
Ο ΕΦΕΤ, μέσω της Περιφερειακής Διεύθυνσης Δυτικής Ελλάδας προχώρησε σε δειγματοληψία του προϊόντος «Μυζήθρα Νωπή – ΑΒΙΓΑΛ», παραγωγής 15 Νοεμβρίου 2025 και ημερομηνίας ανάλωσης έως 5 Δεκεμβρίου 2025, σε συσκευασίες των 400 γραμμαρίων (δείτε φωτογραφία παρακάτω). Η μυζήθρα παράγεται και συσκευάζεται από την εταιρεία Α.ΒΙ.ΓΑΛ Α.Ε.-ΑΧΑΪΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ-ΕΜΠΟΡΙΑ ΕΙΔΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ-ΑΦΟΙ ΑΘ. ΠΑΝΤΕΛΗ & ΣΙΑ ΑΕ. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας, είναι η πρώτη ιδιωτική εταιρεία του κλάδου στην Πελοπόννησο τόσο σε πωλήσεις όσο και σε ποσότητα εισκομιζόμενης α’ ύλης και ποικιλίας προϊόντων. Σε πανελλαδικό επίπεδο η ΑΒΙΓΑΛ κατατάσσεται ανάμεσα στις 30 πρώτες επιχειρήσεις του κλάδου.
Η ενέργεια αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο των επίσημων ελέγχων για την παρακολούθηση της μικροβιολογικής ασφάλειας των τροφίμων, κατά τους οποίους δειγματοληπτικά προϊόντα εξετάζονται εργαστηριακά για την παρουσία παθογόνων μικροοργανισμών και τοξινών. Τα ευρήματα οδήγησαν στην απόφαση για απόσυρση ολόκληρης της συγκεκριμένης παρτίδας και στην έκκληση προς τους καταναλωτές να μην προχωρήσουν σε κατανάλωση του προϊόντος, καθώς οι σχετικοί κίνδυνοι για την υγεία είναι άμεσοι και ουσιαστικοί.
Η σταφυλοκοκκική τροφική τοξίνωση εκδηλώνεται με κύρια συμπτώματα ναυτία, εμετό, κοιλιακό άλγος και διάρροια. Οφείλεται στην κατανάλωση τροφίμων με προσχηματισμένες εντεροτοξίνες που παράγονται από ορισμένα στελέχη σταφυλόκοκκων και κυρίως του Staphylococcus aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος). Οι σταφυλοκοκκικές εντεροτοξίνες σχηματίζονται όταν ο Staphylococcus aureus πολλαπλασιάζεται σε μεγάλο αριθμό μέσα στο τυρί, κυρίως στα πρώτα στάδια της παραγωγής όπου το pH παραμένει υψηλό και η οξυγαλακτική χλωρίδα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί. Τα τυριά τυρογάλακτος, λόγω του υψηλού pH και της απουσίας προστατευτικής μικροχλωρίδας, αποτελούν από τα πιο ευνοϊκά υποστρώματα για την ανάπτυξη του μικροοργανισμού και την παραγωγή εντεροτοξινών.
Το δείγμα εξετάστηκε από το Τμήμα Υγιεινής Τροφίμων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών του ΥΠΑΑΤ, όπου εντοπίστηκε παρουσία σταφυλοκοκκικών εντεροτοξινών τύπου SEA έως SEE. Μετά τα ευρήματα, ο ΕΦΕΤ απαίτησε την άμεση απόσυρση του συνόλου της συγκεκριμένης παρτίδας, τόσο των συσκευασιών των 400 γραμμαρίων όσο και εκείνων του 1,6 κιλού, ενώ οι σχετικοί έλεγχοι βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Οι καταναλωτές που έχουν προμηθευτεί το προϊόν κλήθηκαν να μην το καταναλώσουν.
Οι σταφυλοκοκκικές εντεροτοξίνες (SE) είναι πρωτεΐνες που αντέχουν στη θερμότητα και παράγονται από ορισμένα στελέχη που χαρακτηρίζονται ως εντεροτοξινογόνα. Για να παραχθεί ποσότητα εντεροτοξίνης ικανής να προκαλέσει τροφική τοξίνωση, πρέπει οι σταφυλόκοκκοι να πολλαπλασιαστούν στο τρόφιμο και ο πληθυσμός τους να υπερβεί το 1.000.000 CFU/g ή ml. Ο Staphylococcus aureus μπορεί να αναπτυχθεί και να παράγει εντεροτοξίνες στο γάλα και σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Στο νωπό ή στο παστεριωμένο γάλα ο μικροοργανισμός πολλαπλασιάζεται εύκολα και παράγει τοξίνες όταν το προϊόν διατηρείται σε θερμοκρασίες ευνοϊκές για την ανάπτυξή του, δηλαδή πάνω από 7°C. Η κρέμα γάλακτος και αρκετοί τύποι τυριών αποτελούν επίσης κατάλληλο υπόστρωμα για την ανάπτυξη και την παραγωγή εντεροτοξινών, σε αντίθεση με το βούτυρο και τα προϊόντα ζύμωσης, όπως το γιαούρτι και το ξινόγαλα, τα οποία δεν ευνοούν τη δράση του βακτηρίου. Στο παγωτό ο S. aureus μπορεί να πολλαπλασιαστεί κατά τη φάση ωρίμανσης του μίγματος όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 10°C και να παράγει εντεροτοξίνες που παραμένουν ενεργές για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη και στο κατεψυγμένο προϊόν.
Τα τυριά αποτελούν ιδιαίτερο και πολύπλοκο περιβάλλον για τη μικροβιακή ανάπτυξη λόγω της διαφορετικής τεχνολογίας παραγωγής τους. Τα νωπά, μαλακά, ημίσκληρα και σκληρά τυριά επιτρέπουν στον S. aureus να αναπτυχθεί κατά τα πρώτα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας. Στην αρχή της τυροκόμησης το pH παραμένει υψηλό και η οξυγαλακτική χλωρίδα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί σε μεγάλους πληθυσμούς, γεγονός που επιτρέπει στον μικροοργανισμό να πολλαπλασιαστεί και να παράγει εντεροτοξίνες.
Αυτή η ευνοϊκή περίοδος ποικίλλει ανάλογα με το είδος του τυριού και μπορεί να διαρκέσει από λίγες ώρες μέχρι και δύο ημέρες. Στη συνέχεια, με την αύξηση της οξύτητας και την ενίσχυση της οξυγαλακτικής χλωρίδας, ο πληθυσμός του S. aureus μειώνεται και συνήθως εξαφανίζεται μέχρι την ολοκλήρωση της ωρίμανσης. Ωστόσο, αν στο στάδιο του πολλαπλασιασμού παραχθούν εντεροτοξίνες, αυτές παραμένουν ανιχνεύσιμες μέχρι το τέλος της ζωής του προϊόντος.
Δεν είναι όλα τα τυριά κατάλληλα για την ανάπτυξη του μικροοργανισμού. Ορισμένα, όπως τα ημίσκληρα που ωριμάζουν με Penicillium (όπως το ροκφόρ και τα blue cheeses), τα τυριά τύπου pasta filata όπως η μοτσαρέλα ή τα μετουσιωμένα τυριά, δεν προσφέρουν ευνοϊκό περιβάλλον. Αντίθετα, τα τυριά τυρογάλακτος όπως η νωπή μυζήθρα και το ανθότυρο, αποτελούν ιδιαίτερα κατάλληλο υπόστρωμα για την ανάπτυξη του S. aureus και την παραγωγή εντεροτοξινών λόγω του υψηλού pH και της απουσίας ανταγωνιστικών οξυγαλακτικών βακτηρίων.