Συγκριτική μελέτη μεταξύ των έξι κορυφαίων βαρέων μετάλλων που εμπλέκονται στις κοινοποιήσεις RASFF της ΕΕ από το 2000 έως τος 2022.
Τα βαρέα μέταλλα (HM) όταν εντοπίζονται σε τρόφιμα είναι αιτία ανάκλησης καθώς μπορεί να είναι τοξικά ακόμη και σε μικρές ποσότητες. Παραδείγματα HM περιλαμβάνουν υδράργυρο (Hg), μόλυβδο (Pb), κάδμιο (Cd), αρσενικό (As), χρώμιο (Cr) και νικέλιο (Ni). Αυτά τα μέταλλα είναι τοξικά για τους ζωντανούς οργανισμούς σε ορισμένα επίπεδα και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως νευρολογικά, συμπεριφορικά, αναπαραγωγικά και αναπτυξιακά, νεφρική βλάβη, όπως και ηπατική βλάβη και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος. Επίσης το αρσενικό και το κάδμιο, είναι γνωστά καρκινογόνα.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Ecotoxicology and Environmental Safety, ανέλυσε ποιο βαρύ μέταλλο σε τρόφιμα αναφέρθηκε περισσότερο ως αιτία απορρίψεων, ανακλήσεων και ειδοποιήσεων μεταξύ 2000 και 2022 στο Ευρωπαϊκό σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης για επικίνδυνα τρόφιμα, RASFF. Η μελέτη είχε στόχο να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού και των επαγγελματιών του κλάδου σχετικά με τη μόλυνση από βαρέα μέταλλα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν συνολικά 4.728 ειδοποιήσεις σχετικά με τα έξι πιο συχνά κοινοποιούμενα βαρέα μέταλλα. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι οι υψηλότεροι αριθμοί ειδοποιήσεων αφορούσαν τον υδράργυρο (36,6%), το κάδμιο (25,1%) και τον μόλυβδο (14,1%).
Η μελέτη αποκάλυψε επίσης ότι:
- Η Κίνα ήταν η χώρα προέλευσης τροφίμων που εισήχθησαν στη ΕΕ, με τις περισσότερες κοινοποιήσεις για αρσενικό (18,7%), κάδμιο (12,8%), μόλυβδο (27,6%), χρώμιο (71,2%) και νικέλιο (66,9%).
- Περίπου οι μισές (49,7%) από τις ειδοποιήσεις για τρόφιμα οφείλονταν σε μόλυνση με υδράργυρο .
- Περίπου το 91,5% των ειδοποιήσεων υδραργύρου αφορούσαν ψάρια και προϊόντα ψαριών.
- Ο υδράργυρος, το κάδμιο, το αρσενικό και ο μόλυβδος ήταν τα πιο σοβαρά, ενώ το χρώμιο και το νικέλιο ήταν τα πιο σοβαρά όσον αφορά τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα. Το αρσενικό ήταν το πιο σοβαρό βαρύ μέταλλο στη μόλυνση των ζωοτροφών.
- Το 24,3% των κοινοποιήσεων αρσενικού σχετίζονται με φρούτα και λαχανικά.
- Τα διαιτητικά τρόφιμα, τα συμπληρώματα διατροφής και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα αντιπροσώπευαν το 16,6% των συνολικών κοινοποιήσεων για το αρσενικό, ενώ οι πρώτες ύλες ζωοτροφών το 15,7%.
- Το 20,1% των κοινοποιήσεων για το κάδμιο αντιστοιχούσε σε κεφαλόποδα και προϊόντα τους.
- Η Ιταλία ήταν η χώρα που έκανε τις περισσότερες προειδοποιήσεις, όσον αφορά το κάδμιο, τον υδράργυρο, το χρώμιο και το νικέλιο.
- Τα κοινοποιημένα προϊόντα αποσύρθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις αγορές σύμφωνα με τις ειδοποιήσεις για αρσενικό (20,3%), μόλυβδο (17,9%) και υδράργυρο (18,0%) και επεστράφησαν λόγω του καδμίου (20,5%), του χρωμίου (42,1%) και του νικελίου ( 49,5%).
Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτή η διαδικασία ειδοποιήσεων μέσω του RASFF μπορεί βοηθήσει στην ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τους κινδύνους που συνδέονται με τη μόλυνση από βαρέα μέταλλα και να τους ενθαρρύνει να προσέχουν περισσότερο τα τρόφιμα που καταναλώνουν.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Fawzy Eissa, Nevien Elhawat, Tarek Alshaal, Comparative study between the top six heavy metals involved in the EU RASFF notifications over the last 23 years, Ecotoxicology and Environmental Safety, Volume 265, 2023, 115489, ISSN 0147-6513, https://doi.org/10.1016/j.ecoenv.2023.115489. (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0147651323009934).