Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε πως οι συνθήκες που ζούμε μας καταπίνουν, πως δεν μπορούμε να βρούμε την άκρη στο τούνελ και να ξαναβγούμε στην επιφάνεια- εκεί που υπάρχει η αισιοδοξία και η γαλήνη. Σε τέτοιες στιγμές φαίνεται πως ο έλεγχος έχει χαθεί και πως δεν έχουμε τη δύναμη να επανακτήσουμε την ασφάλεια στη ζωή μας, επειδή όσα μας συμβαίνουν μοιάζουν να υπερβαίνουν τις δυνάμεις μας.

Σε αυτές τις περιπτώσεις το μυαλό μας έρχεται να παίξει ένα «άσχημο» παιχνίδι μαζί μας. Για την ακρίβεια απλώς φέρνει εις πέρας το ρόλο του, δηλαδή να μας προστατεύει από τις δυσκολίες. Πώς το κάνει αυτό; Με το να χρωματίζει μία τόσο απογοητευτική εικόνα για τις καταστάσεις γύρω μας ώστε να αποκοπούμε από αυτές και από τις (αρνητικές) επιπτώσεις που θα έχουν σε εμάς, όπως το μυαλό μάς λέει. Το μυαλό συνεργάζεται με τον εγκέφαλο και τις αισθήσεις προκειμένου να πάρει πληροφορίες για την εκάστοτε περίπτωση, να βγάλει ένα άμεσο συμπέρασμα: είναι καλό αυτό που γίνεται ή όχι; Παίρνω τη χαρά που θέλω ή όχι; Στην πρώτη περίπτωση νιώθουμε ευχαρίστηση και ευφορία καθώς οι ενδορφίνες (οι οποίες παράγονται κάθε φορά που κάποιος ασχολείται με κάτι ευχάριστο) διοχετεύονται από τον εγκέφαλο στο αίμα. Στην περίπτωση όμως που το μυαλό μεταφράσει κάτι ως «κακό» ή «επικίνδυνο» μπαίνει στη διαδικασία αποφυγής του πόνου με όποιον τρόπο μπορεί. Όσο εξακολουθεί να μεταφράζει τα γεγονότα γύρω του ως «αρνητικά» τότε το άτομο θα νιώθει όλο και πιο αβοήθητο στη ζωή του και ότι οι συνθήκες γύρω του δημουργούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να το βλάψουν.

Οι σκέψεις μας εγκλωβίζονται ανάμεσα στη συνήθεια και το φόβο

Εκείνο που χρειάζεται να καταλάβουμε είναι πως το μυαλό (όχι ο εγκέφαλος) είναι ένα ον που τρέφεται από τη συνήθεια και το φόβο. Η συνήθεια του δίνει την αίσθηση της ασφάλειας και της ύπαρξης, έτσι μεταφράζει την όποια συνήθεια (καλή ή κακή) ως σημείο αναφοράς, ένα είδος ταυτότητας. Λέμε αρκετές φορές «είμαι με αυτό το άτομο από συνήθεια, κάνω αυτά τα πράγματα από συνήθεια» και ουσιαστικά εννοούμε πως αυτό το άτομο ή αυτή η συμπεριφορά δίνουν μία υπόσταση στην ύπαρξη μας επειδή νιώθουμε πως είναι κάτι σταθερό, κάτι που δεν επηρεάζεται από το χρόνο. Και ό,τι είναι σταθερό το μεταφράζουμε ως ασφαλές, και άρα κάτι καλό για εμάς.

Από την άλλη ο φόβος κάνει το μυαλό να είναι σε εγρήγορση ώστε να μην επαναληφθούν παλιότερες καταστάσεις.Και αυτό επειδή το μυαλό δεν ζει ποτέ στο τώρα, δυσκολεύεται να παραμείνει σταθερό στις παρούσες συνθήκες επειδή αυτές του φαίνονται στάσιμες (και ίσως λίγο «βαρετές»). Ο φόβος το αναγκάζει να βρει τρόπους αντίδρασης και προστασίας απέναντι σε οτιδήποτε πάει να βλάψει τις ισορροπίες που θεωρεί ότι έχουν δημιουργηθεί.

Εδώ όμως είναι το σημαντικό κομμάτι ολόκληρης της ιστορίας: το μυαλό δεν υφίσταται από μόνο του, δεν είναι κάτι ξέχωρο από εμάς. Το μυαλό υπάρχει και επιβιώνει από τη δύναμη που του δίνουμε εμείς οι ίδιοι. Άρα πίσω από κάθε νοητική λειτουργία κρύβεται μία ανθρώπινη εμπειρία που ίσως δεν ήταν η καλύτερηκαι που ενθάρρυνε την προστατευτική λειτουργία του νου σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό. Έτσι όσο περισσότερο το μυαλό φοβάται να μην υπάρξει άλλη παρόμοια εμπειρία τόσο πιο πολύ μεταφράζει την κάθε κατάσταση ως κάτι επικίνδυνο, συνεχίζοντας έναν φαύλο κύκλο.

Πώς να βλέπω τα πράγματα ως «καλά» όταν δεν είναι έτσι;

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε μία αλήθεια: ποτέ τα πράγματα δεν είναι απολύτως καλά ή απολύτως δυσάρεστα.Σίγουρα υπάρχουν στιγμές απόλυτης ευτυχίας και το αντίστροφο, δεν υπάρχει όμως άνθρωπος που να ζει μία ατέρμονη ευτυχία ή μία ατέρμονη δυστυχία χωρίς να υπάρχουν εναλλαγές. Υπάρχουν άνθρωποι που βιώνουν μία όμορφη σχέση αλλά μαραζώνουν επειδή φοβούνται ότι θα χάσουν αυτό που ζουν, και άλλοι που έχουν βιώσει την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου και βρίσκουν τη δύναμη να συνεχίσουν τη ζωή τους και να φροντίσουν τον εαυτό τους. Ποιά είναι η διαφορά; Η εκπαίδευση που έχουν κάνει στο μυαλό τους. Στη μεν πρώτη περίπτωση η εστίαση βρίσκεται στον φόβο μήπως χαθεί κάτι- αντίθετα στη δεύτερη περίπτωση η εστίαση είναι στο τί μπορεί να γίνει, πώς να προχωρήσει η ζωή. Στο πρώτο παράδειγμα χάνεται η ομορφιά της σχέσης, στο δεύτερο υπάρχει η ελπίδα μέσα από την απώλεια. Σε ποιά περίπτωση υπάρχει, λοιπόν, ευτυχία;

Όταν κατανοήσουμε πως το μυαλό μας είμαστε εμείς, με τις πληγές και τους φόβους που έχουμε, τότε το επόμενο βήμα είναι να αποδεχτούμε αυτό που έχουμε υπάρξει και βιώσει και να θεραπεύσουμε τον εαυτό και τα πιστεύω μας. Όσο αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε ότι εμείς είμαστε υπεύθυνοι για την αλλαγή μας, τότε θα δούμε πως τα πράγματα δεν ήταν έτσι όπως τα φανταζόμασταν πριν. Η δική μας εσωτερική αλλαγή καθρεφτίζεται στο περιβάλλον μας, φέρνοντας καταστάσεις που θα μας βοηθήσουν να εξελιχθούμε συναισθηματικά και νοητικά. Η ψυχολογική μας ανάπτυξη είναι στο χέρι μας και αυτό από μόνο του μπορεί να είναι το πιο ενδυναμωτικό πράγμα που υπάρχει- και αυτό επειδή κανείς και τίποτα δεν έχει τη δύναμη να επιδράσει αποφασιστικά επάνω μας εάν δεν του το επιτρέψουμε εμείς.

Πηγή: share24.gr