Κάθε χρόνο, από την αρχή της κρίσης, όλο και λιγότεροι Έλληνες μπορούν να φύγουν για διακοπές σε κάποιο από τα ελληνικά νησιά και όπως φαίνεται αυτή η τάση θα συνεχιστεί και αυτοί που θα απολαμβάνουν τα νησιά το Αιγαίου θα είναι μόνο οι ξένοι.

Μπορεί να ακούγεται υπερβολή αλλά ρεπορτάζ της εφημερίδας Καθημερινή επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές.

Το δημοσίευμα φέρνει ως παράδειγμα η απουσία επενδύσεων σε ξενοδοχειακές υποδομές εξαιτίας του πλήθους των αντικινήτρων που έχουν επιβληθεί και των φορολογικών αυξήσεων σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση από το εξωτερικό. Ανάλογη είναι η εικόνα και στην ακτοπλοΐα, αναφέρει το ρεπορτάζ επισημαίνοντας παράλληλα πως ο ελληνικός τουρισμός αλλάζει δραστικά, κάνοντας αναφορά στην Μύκονο όπου οι Έλληνες ήδη σπανίζουν και σε μέρη όπως η Ψαρού, η Παράγκα, ή στο Scorpios, οι Γερμανοί και οι Άραβες πλειοψηφούν εύκολα. Ίσως βέβαια κάποιος να πει ότι η Μύκονος είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, όμως τι να πει κανείς για λιγότερο αναγνωρίσιμα διεθνώς νησιά όπως η Φολέγανδρος ή και η Μήλος. Μέρη στα οποία υπάρχουν υψηλές πληροτήτες και τιμές, από τα τέλη Ιουνίου έως τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Αλλά ακόμα και σε νησιά της λεγόμενης άγονης γραμμής, όπως η Πάτμος, η οποία μέχρι πριν από λίγα χρόνια δεν έβλεπε τουρίστα πριν από τις 20 Ιουλίου και ποτέ μετά τις 20 Αυγούστου τώρα δυσκολεύεται να φιλοξενήσει σε υψηλής ποιότητας καταλύματα επισκέπτες από τις αρχές του καλοκαιριού. Το νησί αυτό των Δωδεκανήσων αποτελεί ίσως μοντέλο για το τι συμβαίνει. Διαθέτει μόνον ένα πεντάστερο ξενοδοχείο, μικρού μεγέθους και λιγοστά αλλά οργανωμένα ξενοδοχεία. Τα πλοία δεν είναι καθημερινά και έτσι όποιος θέλει να κάνει – το κατ΄’ ελάχιστον- επτάωρο, συνήθως βραδινό ακτοπλοϊκό ταξίδι με την οικογένειά του, για να βρει καμπίνα και θέση για το αυτοκίνητο τον Ιούλιο πρέπει να έχει μεριμνήσει πολλές εβδομάδες νωρίτερα. Τυγχάνει αυξανόμενης αναγνωρισιμότητας, κυρίως μεταξύ Γερμανών και Γάλλων και παγίως μεταξύ Ιταλών. Ξεχειλίζουν έτσι πλέον τα υψηλής ποιότητας δωμάτια που μέχρι προ διετίας ήταν διαθέσιμα ακόμη και στα 150 ευρώ τη βραδιά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. Φέτος, ανάλογες τιμές ήταν διαθέσιμες μόνον στις αρχές Ιουνίου. Μαζί με του πεντάστερου ξενοδοχείου τις τιμές, όμως, ανέβηκαν και των κάθε λογής στούντιο και δωματίων.

Όλα αυτά συνεχίζει το δημοσίευμα της Καθημερινής, είναι λίγο πολύ «παρενέργειες» της αλματώδους αύξησης των ξένων τουριστών σε μια όλο και μεγαλύτερη σεζόν και της δυσκολίας εύρεσης εισιτηρίων για τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες κατά την κορύφωση της θερινής περιόδου. Η αυξημένη ζήτηση από το εξωτερικό για τους ελληνικούς προορισμούς έχει οδηγήσει και τις τιμές σε επίπεδα, που αν και όχι υψηλά με βάση τα διεθνή στάνταρντ, είναι πλέον δυσπρόσιτα για τελικά νοικοκυριά των οποίων το διαθέσιμο εισόδημα έχει μειωθεί κατά 34,6% την τελευταία επταετία.

Ο κίνδυνος να γίνουν απλησίαστες οι διακοπές για τους Έλληνες δεν είναι απλώς υπαρκτός, υπογραμμίζει η κυριακάτικη εφημερίδα και προσθέτει πως είναι γεγονός για ένα ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού , ακόμα και για άνω του μέσου όρου εισοδήματα. Ο εσωτερικός τουρισμός, στο σύνολο του τομέα, κρατούσε την περίοδο προ κρίσης 2006-2008 περίπου το το 25% του συνόλου των εσόδων (περίπου 4 δισ. ευρώ λένε τα στοιχεία των ειδικών). Κατά τη διάρκεια της κρίσης το ποσοστό αυτό κατέρρευσε, φτάνοντας το 2015 να καταγράφει μείωση 67%.

Πλέον, ολένα και λιγότεροι Έλληνες κλείνουν διακοπές,πάνε για λιγότερες ημέρες, ψάχνουν φτηνή διαμονή και δεν πληρώνουν για υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, όπως ακριβά φαγητά, εκδρομές και spa.

Σε μια ελεύθερη οικονομία προσφοράς και ζήτησης τα ξενοδοχεία δεν θα μπορούσαν παρά να έχουν πλέον αντικαταστήσει το κενό των Ελλήνων με ξένους επισκέπτες. Αυτή η πρακτική αρχίζει να επεκτείνεται και στους προορισμούς που ανέκαθεν στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στην ελληνική αγορά. Την άγονη γραμμή για παράδειγμα.

Όμως, είναι θέμα επιβίωσης και για αυτές τις περιοχές να προσπαθούν να απευθύνονται πια πιο στοχευμένα και συστηματικά σε αλλοδαπούς επισκέπτες. Την ίδια ώρα, ενώ το ξενοδοχειακό στοκ την τελευταία επταετία έχει παραμείνει λίγο πολύ αμετάβλητο (9.000 ξενοδοχεία και 25.000 μικρά καταλύματα με μόλις το 40% των ξενοδοχειακών κλινών σε πεντάστερα συγκροτήματα), οι ξένες αεροπορικές αυξήσεις εκτοξεύτηκαν από 15 εκατ. το 2010 σε 23,5 εκατ. το 2015 και 25 εκατ. το 2016.

Φέτος αναμένεται να φτάσουν τα 28 εκατ. σύμφωνα με παράγοντες της τουριστικής αγοράς. Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου παρατηρείται συνολικά αύξηση 10,1% των διεθνών αεροπορικών αφίξεων σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2016.
Δηλαδή, οι ξένοι τείνουν να διπλασιαστούν μέσα σε λίγα χρόνια. Όπως όμως διπλασιάστηκε στα ξενοδοχεία και ΦΠΑ…Και σαν να μην έφτανε αυτό, ως αντικίνητρο για επενδύσεις από τον ερχόμενο Ιανουάριο θα επιβάλλεται και τέλος διανυκτέρευσης με ό,τι αυτό σημαίνει για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών ξενοδοχείων.

Ωστόσο, ο «συνωστισμός» των ξένων που «εκτοπίζει» τους Έλληνες, δεν έχει συνοδευτεί με ανάλογο άλμα στις ταξιδιωτικές εισπράξεις. Αντιθέτως αυτές υποχωρούν.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, ΤΟ 2016 ενώ οι αφίξεις και οι διανυκτερεύσεις αυξήθηκαν, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 6,8%, παρά την οριακή αύξηση (κατά 0,2%) των τιμών διανυκτέρευσης σε ξενοδοχεία με βάση τον σχετικό δείκτης της ΕΛΣΤΑΤ.

Και όμως, πριν από πέντε χρόνια μια έκθεση της McKinsey που είχε παραγγείλει το ελληνικό Δημόσιο από κοινού με την ΕΕ , για να εντοπιστούν οι τομείς που μπορούν φέρουν την ανάπτυξη στην Ελλάδα το είχε προβλέψει: Σημείωνε ότι για να μπορέσει ο ελληνικός τουρισμός να φέρει προστιθέμενη αξία στην οικονομία έπρεπε να προστεθούν 250.000 κλίνες πεντάστερων ξενοδοχείων, με τις 100.000 εξ αυτών να προέρχονται από νεόδμητα συγκροτήματα και τις άλλες 150.000 από αναβαθμίσεις υπαρχόντων. Τότε εκτιμήθηκε πως χρειάζονταν περί τα 3,3 δισ ευρώ επνδύσεων ετησίως έως το 2021, για να καλυφθεί η αύξηση των τουριστών υπό τον όρο να φτάσουν τα τε 35 εκατ. οι αφίξεις και οι εισπράξεις τα 40 δισ. ευρώ. Τον Οκτώβριο του 2016, αυτή τη φορά η PwC, επανήλθε στο θέμα και υπολόγισε τις επενδυτικές ανάγκες στα 6,5 δισ. ευρώ έως το 2021. Να σημειωθεί ότι παρόμοιο, αν και μικρότερης εντάσεως έλλειμμα κεφαλαίου έχει και η ακτοπλοΐα.

Η Καθημερινή έχει κάνει και ένα κοστολόγια διακοπών για μια μέση οικογένεια 4 ατόμων με ένα Ι.Χ. για επτά ημέρες διανυκτέρευση σε νησί του Ανατολικού Αιγαίου.

Ακτοπλοϊκά εισιτήρια (4κλινη καμπίνα + ΙΧ μετ΄επιστροφής) το κόστος ανέρχεται στα 650 ευρώ.

Έξοδα διανυκτέρευσης (150 ευρώ Χ 7 ημέρες) το κόστος ανέρχεται στα 1.050 ευρώ

Δαπάνες σίτισης (μεσημεριανό και βραδινό 40 Χ 4 άτομα Χ 7 ημέρες) 1.120 ευρώ

Άλλα έξοδα ( 40 στο πλοίο και 30 στην παραλία για ομπρέλες, παγωτό, καφέ, βενζίνη) 300 ευρώ

Τρεις νυχτερινοί έξοδοι για τους γονείς – 350 ευρώ.

Σύνολο: 3.270 ευρώ.

Πηγή: Καθημερινή

Για πρώτη φορά ο Τζίμης Πανούσης αναμετρά τις δυνάμεις του και τον πληθωρικό του χαρακτήρα στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Υποδύεται τον Τρυγαίο στο αριστοφανικό έργο «Ειρήνη», μια μουσική παράσταση σε σύνθεση Νίκου Κυπουργού και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη.

Η Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Γιώργου Πέτρου, θα συνοδεύει ζωντανά την παράσταση στο αρχαίο αργολικό θέατρο. Η ιστορία του έργου λέει πως οι θεοί τιμωρούν τους Ελληνες για τον εμφύλιο σπαραγμό τους, εγκαταλείποντας τον Ολυμπο. Τη θεϊκή εξουσία σφετερίζεται ο Πόλεμος που κλειδώνει την Ειρήνη σε μια σπηλιά κι έτσι οι Ελληνες πολεμούν μεταξύ τους ασταμάτητα, η γη εγκαταλείπεται και οι σοδειές καταστρέφονται. Ενας αμπελουργός σε απόγνωση, ο Τρυγαίος, αποφασίζει να πάει στον Ολυμπο, πετώντας πάνω σ’ ένα σκαθάρι, για να απελευθερώσει την Ειρήνη…

Ο σατιρικός καλλιτέχνης, που συνδυάζει μόνος του εδώ και 40 χρόνια το θεατρικό λόγο με τη μουσική, μας μιλάει για την «Ειρήνη», την πολιτική και ομολογεί με το γνωστό του χιούμορ πως «αν είχα χρόνο, θα ήθελα να προτείνω τον εαυτό μου για πρωθυπουργό».

Τι σας έπεισε να μπείτε στο… σκαθάρι του Τρυγαίου και να γίνετε πρωταγωνιστής του Αριστοφάνη;

Με όλη την ειλικρίνειά μου, ήθελα να ξεφύγω από το επί 40 χρόνια οne man show. Με είχε ταλαιπωρήσει πολύ η μοναχικότητα της δημιουργίας. Το εγχείρημα αυτό της «Ειρήνης» είναι ομαδικό και νιώθω πολύ καλά. Πιστεύω ότι θα βγει κάτι πολύ ωραίο. Ο τρόπος που εργάζεται ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης είναι ελεύθερος διότι όλοι μας έχουμε τη δυνατότητα να εμπλουτίσουμε την παράσταση. Είναι από τις λίγες φορές στη ζωή μου που κάνω πρόβες. Τις σιχαίνομαι τις πρόβες.

Πώς αισθάνεστε ως Τρυγαίος;

Ο Τρυγαίος συμβολίζει το ουτοπικό. Είναι ένας άνθρωπος της πατέντας, ένας λαϊκός αγρότης, αμπελουργός, που αποφασίζει να πάει στους θεούς και να τους πει αυτά που τον απασχολούν. Ο Τρυγαίος λέει στην Ειρήνη, την οποία ο Πόλεμος τη φυλάκισε: «σου υπόσχομαι να πολεμήσω μέχρι θανάτου για να σε κρατήσω».

Υπάρχουν σήμερα Τρυγαίοι;

Φυσικά, 10.000.000 Ελληνες. Ο Τρυγαίος καταγγέλλει όλο το σύστημα, που δεν έχει αλλάξει καθόλου. Το θέμα είναι ποιος κερδίζει στο τέλος, ο Πόλεμος ή η Ειρήνη;

Σας φοβίζουν οι κριτικές;

Οχι. Οσον αφορά στην παράσταση γνωρίζω ότι ο Αριστοφάνης έχει δεινοπαθήσει από τα ανεβάσματα που έχουν γίνει. Κι εγώ ανήκω στο κοινό εκείνο που δεν έχει δει κάτι που να το ικανοποιεί. Ωστόσο, πιστεύω ότι η «Ειρήνη» θα τα καταφέρει.

Πηγαίνοντας πίσω στο χρόνο, στα 1972, όταν στον Χολαργό λειτουργούσε ο Πολιτιστικός Ομιλος Νέων… Μια ομάδα καλλιτεχνών, ανάμεσά τους κι εσείς, με τον Γιάννη Χουβαρδά, στήνετε μια θεατρική ομάδα. Τι θυμάστε από εκείνα τα χρόνια;

Ηταν η αρχή της πορείας μου. Πολύ σημαντικά χρόνια. Θυμάμαι ότι μπήκα σε αυτό το χώρο από ανάγκη για επιβίωση. Επρεπε να δουλέψω για να ζήσω. Και τι δεν έχω κάνει, από βοηθός ταχυδακτυλουργού έως και παραστάσεις σε μπουλούκια. Ο χώρος της Τέχνης σε διαλέγει, δεν τον διαλέγεις. Συστήθηκα ως θεατρικός και μουσικός, με μια θητεία σαν να έχω πάει 40 χρόνια σε δραματικές σχολές. Εκανα το χόμπι μου δουλειά. Και μου πήγε πολύ καλά μέχρι και τώρα. Πλέον, σε κανέναν δεν πάει καλά. Δεν έχω ψευδαισθήσεις ότι κάνω κάτι τρομερό…

Εχοντας στο ενεργητικό σας αρκετές δικαστικές διαμάχες, έχετε μετανιώσει για τις επιλογές σας;

Δεν έχω μετανιώσει για τις επιλογές μου. Θεωρώ όμως ότι η ομορφιά στην τέχνη είναι η απλότητα. Οι ακροβασίες και οι υπερπαραγωγές που έχω κάνει δεν ξέρω αν προσθέτουν στην τέχνη. Οσο φορτώνεις το έργο τόσο χάνεται η ουσία.

Η σάτιρα έχει όρια;

Ποιος βάζει όρια; Το κοινό βάζει τα όρια. Ή σε δέχεται ή σε απορρίπτει. Αν και έχω ταλαιπωρηθεί από μηνύσεις και αστυνομικές επεμβάσεις, αυτό που λέω πάντα είναι ότι τα όρια τα βάζει το κοινό. Αν ήταν εύκολο να κάνεις σάτιρα, τότε όλοι μας θα μπορούσαμε να πούμε δύο – τρεις βωμολοχίες και να κάνουμε παράσταση. Δεν είναι έτσι. Η σάτιρα θέλει δουλειά…

Είστε ικανοποιημένος με τις επιλογές σας;

Οχι. Ποτέ δεν είμαι ικανοποιημένος. Αυτό το σαράκι πάει πάντα παρέα με το ταλέντο.

Δεν έχω εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση

Με αφορμή τις εργασιακές «αναταράξεις» στο Ελληνικό Φεστιβάλ, μεταξύ του σωματείου και της διοίκησης του οργανισμού, συμφωνείτε με τις κινητοποιήσεις που πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι το προηγούμενο Σάββατο και ακυρώθηκαν παραστάσεις;

Καλά κάνουν οι εργαζόμενοι να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Οι καλλιτέχνες είναι δίπλα στους εργαζομένους και σε ό,τι αποφασίσουν. Κι εμείς οι καλλιτέχνες εργαζόμενοι είμαστε. Πάνω απ’ όλα το δίκαιο του εργάτη. Οσοι μας έφεραν σε αυτό το χαλί είναι τα κομματόσκυλα που μας κυβερνούν. Αρα εννοείται ότι συμφωνώ, καθώς ο πολιτισμός, έτσι όπως τον εννοεί η κυβέρνηση, μπαίνει σε δεύτερη μοίρα, όταν ο εργαζόμενος δεν έχει να φάει.

Ο πολιτισμός δηλαδή είναι πολυτέλεια;

Οχι. Ο πολιτισμός είναι απαραίτητος. Για ποιον πολιτισμό να μιλήσουμε, όταν μας κυβερνούν τα κομματόσκυλα που έχουν κάνει πλιάτσικο σε όλη την Ελλάδα; Ο πολιτισμός χτίζεται από τους εργαζομένους του. Κι εμείς οι καλλιτέχνες είμαστε εργαζόμενοι. Επομένως είναι πρωταρχικό ζήτημα να ικανοποιούνται τα δικαιώματά μας.

Πώς βλέπετε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;

Θαυμάζω… τα προοδευτικά άλματα της δήθεν αριστερής κυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταργήσει την ιδιοκτησία, την εργασία και την πρόοδο… Σε λίγο θα καταργήσει και εμάς τους πολίτες. Δεν μπορώ ούτε να αστειευτώ με αυτή την κατάσταση της χώρας. Εχω φίλους που είχαν οικονομική άνεση και σήμερα μου ζητούν 5 ευρώ να πάρουν γάλα στα παιδιά τους. Κόβουν τα φάρμακα σε ασθενείς και οι νέοι είναι άνεργοι. Εχουμε φτάσει στο απροχώρητο. Βγαίνω από το σπίτι με τρόμο μήπως βρω λογαριασμούς. Δεν έχω εμπιστοσύνη σε αυτή την κυβέρνηση.

[etypos]