Η Washoe, ο χιμπαντζής, έμεινε ορφανή πολύ μικρή όταν σκοτώθηκε η μητέρα της. Γεννήθηκε στη δυτική Αφρική, περίπου το 1965, αλλά έζησε σχεδόν ολόκληρη τη ζωή της στις ΗΠΑ. Το όνομά της το πήρε από την κομητεία Washoe στη Νεβάδα, όπου έμεινε τα πρώτα πέντε περίπου χρόνια της ζωής της σε ένα ερευνητικό κέντρο.
Αρχικά προορίζονταν να ενταχθεί στο διαστημικό πρόγραμμα των Ηνωμένων Πολιτειών, στη συνέχεια όμως υιοθετήθηκε από τους ερευνητές γνωσιακής ψυχολογίας Allen και Beatrix Gardner για να τους βοηθήσει στην έρευνα τους.
Αρχικά η Washoe περνούσε τον περισσότερο καιρό της παίζοντας στον κήπο της μικρής μονοκατοικίας του ζεύγους στο Ρίνο. Στη συνέχεια όμως μεταφέρθηκε στο πανεπιστήμιο της Οκλαχόμας και τέλος στο Ινστιτούτο Χιμπατζής και Ανθρώπινη Επικοινωνία.
Το 1966, οι δυο ερευνητές αποφάσισαν να μάθουν στην μόλις 10 μηνών Washoe την αμερικάνικη νοηματική γλώσσα αντιμετωπίζοντας την ως ένα κωφάλαλο παιδί. Μέσα σε τρία περίπου χρόνια, το πείραμα με την Washoe έδειξε πως οι χιμπαντζήδες μπορούσαν να κατανοήσουν κάποια πολύ βασική διάσταση της γλώσσας των ανθρώπων και να επικοινωνήσουν μαζί τους.
Η Washoe κάτω από την καθοδήγηση των δυο ερευνητών έμαθε περίπου 250 λέξεις – νοήματα, που αποτύπωνε με συνέπεια σε χειρονομίες, ενώ τις δίδαξε και σε μικρότερα ζώα της οικογένειας. Μπορούσε να αντιγράφει κινήσεις και συμπεριφορές των ερευνητών, τις οποίες επαναλάμβανε σε ανύποπτο χρόνο. Έμαθε πώς να βουρτσίζει τα δόντια της, να ντύνεται και να παίζει παιχνίδια. Η Washoe ήταν ο πρώτος χιμπατζής που μπόρεσε να επικοινωνεί με αυτόν τον τρόπο.
Μία από τις πιο συγκινητικές ιστορίες που λέγονται για την Washoe, αφορά μια γυναίκα, την Κατ, η οποία ήταν και αυτή ερευνήτρια αλλά ταυτόχρονα είχε αναλάβει την φροντίδα της Washoe.
Η Κατ μετά από μια μακράς διαρκείας άδεια, επέστρεψε ξανά στο ερευνητικό κέντρο το 1982 και προσπάθησε να εξηγήσει στην Washoe γιατί έλειψε από κοντά της τόσο καιρό. Προσπάθησε να της πει ότι ήταν έγκυος και έλειψε από την εργασία της για πολλές εβδομάδες επειδή απέβαλε.
Ο Roger Fouts, συνιδρυτής του ινστιτούτου έρευνας χιμπατζήδων και ανθρωπίνων επικοινωνιών στο πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, διηγείται την ιστορία:
«Στους ανθρώπους που δεν βρίσκονταν πολύ κοντά της ή που δεν τους γνώριζε πολύ καλά, η Washoe τους γυρνούσε την πλάτη. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο υποδέχθηκε και την Κατ, δίνοντας της έτσι να καταλάβει πόσο θυμωμένη ήταν μαζί της όταν αυτή επέστρεψε ξανά μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα απουσίας από την εργασία της.
Τότε η Κατ ζήτησε συγνώμη από την Washoe και αποφάσισε να της πει την αλήθεια.
«ΤΟ ΜΩΡΟ ΜΟΥ ΠΕΘΑΝΕ» της έγνεψε.
Η Washoe την κοίταξε για λίγο και στην συνέχεια γύρισε το βλέμμα της προς το πάτωμα. Όταν ξανασήκωσε το κεφάλι της και ξανακοίταξε την Κατ, της έγνεψε με τη σειρά της, αργά και πολύ προσεχτικά: «ΚΛΑΜΑ»
Στη συνέχεια άγγιξε το πρόσωπο της σχηματίζοντας με το δάχτυλό της τη διαδρομή που κάνει ένα δάκρυ από το μάτι μέχρι να φτάσει στο μάγουλο.»
Η Κατ δήλωσε αργότερα ότι αυτή η κίνηση της Washoe την βοήθησε να καταλάβει πολλά περισσότερα για αυτήν και τις πνευματικές της ικανότητες, από όσα γνώριζε μέχρι εκείνη τη μέρα.
Η ίδια η Washoe είχε χάσει δύο παιδιά. Το ένα μωρό της πέθανε λίγο μετά τη γέννησή του από ένα πρόβλημα στην καρδιά ενώ το άλλο, ο Sequoyah, πέθανε όταν μολύνθηκε από σταφυλόκοκκο σε ηλικία μόλις δύο μηνών.
Περισσότερα παρόμοια θέματα: dinfo.gr