Όποιος λαμβάνει ευρέως χρησιμοποιούμενα αντισυλληπτικά χάπια πρέπει να γνωρίζει αυτό το πολύ σημαντικό

Για εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο, το αντισυλληπτικό χάπι αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής — είτε χρησιμοποιείται για αντισύλληψη, είτε για ρύθμιση του κύκλου, είτε για την αντιμετώπιση της ακμής.

Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκτιμάται ότι περίπου 3,1 εκατομμύρια γυναίκες λαμβάνουν καθημερινά το συνδυασμένο από του στόματος αντισυλληπτικό. Σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με στοιχεία του 2024 από το JMIR Public Health and Surveillance, ο αριθμός αυτός ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια.

Τα χάπια αυτά, τα οποία περιέχουν οιστρογόνα και προγεσταγόνα, μιμούνται τις φυσικές ορμόνες του σώματος για να αποτρέψουν την ωορρηξία. Για πολλές γυναίκες είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και βολικά. Ωστόσο, νέα έρευνα έχει εγείρει ανησυχίες για πιθανή σύνδεση μεταξύ μακροχρόνιας χρήσης του χαπιού και μιας από τις πιο επικίνδυνες παθήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει μια γυναίκα — το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Κατανόηση του Κινδύνου: Ο «Σιωπηλός Δολοφόνος»

Το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η αιμάτωση σε μια περιοχή του εγκεφάλου διακόπτεται, συνήθως λόγω απόφραξης ή ρήξης ενός αιμοφόρου αγγείου. Χωρίς αίμα πλούσιο σε οξυγόνο, ο εγκεφαλικός ιστός μπορεί να αρχίσει να πεθαίνει μέσα σε λίγα λεπτά — γεγονός που συχνά οδηγεί σε μόνιμες βλάβες ή ακόμα και θάνατο, αν δεν υπάρξει άμεση αντιμετώπιση.

Αν και τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι πιο συχνά σε ηλικιωμένους, αυξάνονται οι ενδείξεις ότι και ορισμένες νεότερες γυναίκες — ιδίως όσες λαμβάνουν αντισυλληπτικά που περιέχουν οιστρογόνα — διατρέχουν επίσης κίνδυνο. Σε πρόσφατες μελέτες που εξέτασαν ισχαιμικά εγκεφαλικά (αυτά που προκαλούνται από έλλειψη ροής αίματος και όχι από αιμορραγία), οι ερευνητές εντόπισαν μια ανησυχητική τάση.

Σύμφωνα με τη νευρολόγο Δρ Mine Sezgin από το Πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης, οι γυναίκες που λάμβαναν το συνδυασμένο αντισυλληπτικό είχαν τριπλάσιες πιθανότητες να υποστούν ανεξήγητο εγκεφαλικό επεισόδιο σε σύγκριση με εκείνες που δεν το έπαιρναν. Η συσχέτιση αυτή παρέμεινε ακόμη και μετά την προσαρμογή για άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος και το ιστορικό ημικρανιών.

Πρέπει να Ανησυχήσετε;

Παρόλο που οι αριθμοί προκαλούν ανησυχία, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι για υγιείς γυναίκες χωρίς άλλους παράγοντες κινδύνου, η πιθανότητα να πάθουν εγκεφαλικό ενώ λαμβάνουν το χάπι παραμένει πολύ χαμηλή. Ωστόσο, η σχετική αύξηση του κινδύνου — έστω και μικρή — είναι κάτι που τόσο οι γιατροί όσο και οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη.

Η Δρ Sezgin, η οποία ηγήθηκε της πρόσφατης μελέτης, τονίζει πως τα ευρήματα θα πρέπει να λειτουργήσουν ως υπενθύμιση ότι τα αντισυλληπτικά δεν είναι λύση που ταιριάζει σε όλες. «Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν προηγούμενες ενδείξεις που συνδέουν τα αντισυλληπτικά χάπια με τον κίνδυνο εγκεφαλικού και θα πρέπει να οδηγούν σε πιο προσεκτική αξιολόγηση του κινδύνου στις νεαρές γυναίκες», εξήγησε.

Πιο Ασφαλείς και Ενημερωμένες Επιλογές

Με την αύξηση των διαθέσιμων δεδομένων, ο στόχος δεν είναι να τρομάξουν οι γυναίκες και να εγκαταλείψουν το χάπι — αλλά να καθοδηγηθούν προς πιο εξατομικευμένες και ασφαλείς αντισυλληπτικές επιλογές.

Στο τέλος της ημέρας, το χάπι έχει προσφέρει σε εκατομμύρια γυναίκες δύναμη και έλεγχο στη ζωή τους. Όπως όμως κάθε φαρμακευτική αγωγή, συνοδεύεται από κινδύνους που πρέπει να γίνονται κατανοητοί. Αν ήδη λαμβάνετε το χάπι — ή σκέφτεστε να το ξεκινήσετε — ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να συζητήσετε πιο διεξοδικά με τον γιατρό σας τι είναι καλύτερο για εσάς.

✅ Τι πρέπει να γνωρίζετε

1. Τα αντισυλληπτικά χάπια (κυρίως τα συνδυασμένα με οιστρογόνα και προγεσταγόνα) αυξάνουν ελαφρώς τον κίνδυνο θρόμβωσης, που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο ή πνευμονική εμβολή — αυτό είναι γνωστό και τεκμηριωμένο εδώ και δεκαετίες.

2. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για γυναίκες με άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως:

   • κάπνισμα

   • υψηλή αρτηριακή πίεση

   • παχυσαρκία

   • ημικρανίες με αύρα

   • ιστορικό θρόμβωσης στην οικογένεια

3. Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι ο σχετικός κίνδυνος για εγκεφαλικό μπορεί να είναι 2-3 φορές μεγαλύτερος σε γυναίκες που λαμβάνουν συνδυασμένα αντισυλληπτικά σε σχέση με όσες δεν τα λαμβάνουν.

Τι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε

• Ο απόλυτος κίνδυνος για μια νέα, υγιή γυναίκα παραμένει πολύ χαμηλός. Για παράδειγμα, μπορεί να αυξηθεί από 2 σε 5 περιπτώσεις ανά 100.000 γυναίκες τον χρόνο.

• Πολλές φορές τα οφέλη του χαπιού υπερτερούν του κινδύνου, εφόσον χρησιμοποιείται υπό ιατρική καθοδήγηση.

✅ Τι πρέπει να κάνεις αν σε απασχολεί;

• Μίλα με τον γυναικολόγο ή παθολόγο σου. Μπορεί να σου προτείνει άλλη μέθοδο αντισύλληψης εάν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου.

• Υπάρχουν αντισυλληπτικά χωρίς οιστρογόνα ή άλλες μέθοδοι (π.χ. σπιράλ, ενέσεις, προγεσταγόνο μόνο, προφυλακτικό).