Το οίδημα αναφέρεται σε μια ασυνήθιστη συσσώρευση υγρού στους ιστούς του σώματος, η οποία οδηγεί σε ορατό πρήξιμο.
Συνήθως επηρεάζει τα χαμηλότερα μέρη του σώματος — όπως τα πόδια, τους αστραγάλους και τα πέλματα — αλλά μπορεί να εμφανιστεί και στα χέρια, τα μπράτσα ή ακόμα και στο πρόσωπο.
Αν και μπορεί αρχικά να φαίνεται ακίνδυνο, το οίδημα μερικές φορές αποτελεί ένδειξη μιας πιο σοβαρής ιατρικής κατάστασης. Για αυτό, είναι σημαντικό να αναγνωρίζεις τα συμπτώματα και να ζητάς ιατρική συμβουλή.
1. Τι είναι το οίδημα;
Το οίδημα δεν είναι ασθένεια αλλά σύμπτωμα που υποδηλώνει κατακράτηση υγρών στο σώμα. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιονδήποτε, αλλά είναι ιδιαίτερα συχνό σε ηλικιωμένους και εγκύους.
Όταν το πρήξιμο είναι εκτεταμένο σε όλο το σώμα, η κατάσταση ονομάζεται ανάρσαρκα. Το οίδημα μπορεί να είναι παροδικό ή χρόνιο, ανάλογα με την αιτία του.
2. Πώς να αναγνωρίσεις τα σημάδια του οιδήματος
Το πρήξιμο είναι το πιο εμφανές σύμπτωμα, ειδικά σε πόδια, πέλματα και χέρια. Άλλα σημάδια περιλαμβάνουν:
-
Αίσθημα βάρους ή σφιξίματος στην προσβεβλημένη περιοχή
-
Δέρμα που φαίνεται τεντωμένο ή γυαλιστερό
-
Δυσκαμψία στις αρθρώσεις ή δυσκολία στην κίνηση
-
Έντονη εντύπωση όταν πιέζεις το δέρμα (το λεγόμενο “οιδηματικό βοθρίο”)
Επιπλέον συμπτώματα μπορεί να σχετίζονται με την υποκείμενη αιτία. Για παράδειγμα, άτομα με καρδιακά προβλήματα μπορεί να έχουν δύσπνοια, ενώ όσοι έχουν νεφρικές ή ηπατικές διαταραχές μπορεί να αισθάνονται ασυνήθιστα κουρασμένοι.
3. Συχνές αιτίες οιδήματος
Πολλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στη συσσώρευση υγρού στο σώμα, όπως:
-
Παρατεταμένη ορθοστασία ή ακινησία
-
Ορισμένα φάρμακα (όπως κορτικοστεροειδή ή αντιυπερτασικά)
-
Ορμονικές αλλαγές κατά την περίοδο ή την εγκυμοσύνη
-
Λοιμώξεις ή τραυματισμοί
-
Κιρσοί
-
Διαταραχές του λεμφικού συστήματος (όπως το λεμφοίδημα)
-
Αλλεργικές αντιδράσεις ή τσιμπήματα εντόμων
-
Χρόνια νοσήματα της καρδιάς, των νεφρών, του ήπατος ή του θυρεοειδούς
-
Διαταραχές στην αρτηριακή πίεση
-
Υπερβολική κατανάλωση αλατιού
4. Πώς διαγιγνώσκουν οι γιατροί το οίδημα
Αν παρατηρήσεις πρήξιμο, ο γιατρός σου θα ξεκινήσει πιθανότατα με κλινική εξέταση, ελέγχοντας για ορατές αιτίες όπως κιρσούς, πληγές ή λοιμώξεις. Για να εντοπίσει την υποκείμενη αιτία, μπορεί να ζητήσει διαγνωστικές εξετάσεις όπως:
-
Ακτινογραφίες
-
Αξονικές ή μαγνητικές τομογραφίες
-
Εξετάσεις αίματος
- Εξετάσεις ούρων
Αυτές βοηθούν στον αποκλεισμό προβλημάτων με ζωτικά όργανα όπως η καρδιά, το ήπαρ ή τα νεφρά.
5. Αντιμετώπιση του οιδήματος
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία του πρηξίματος. Σε ήπιες περιπτώσεις — όπως μετά από πολύωρη ορθοστασία ή ελαφρύ τραυματισμό — το οίδημα μπορεί να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, αν το οίδημα είναι χρόνιο ή σχετίζεται με κάποιο πρόβλημα υγείας, ίσως χρειάζεται ιατρική παρέμβαση.
Μερικές κοινές θεραπείες περιλαμβάνουν:
-
Διουρητικά (φάρμακα που αυξάνουν την αποβολή υγρών από το σώμα) μόνο μετά από ιατρική σύσταση
-
Μείωση της πρόσληψης αλατιού
-
Ανύψωση των ποδιών κατά την ανάπαυση ή τον ύπνο
-
Χρήση ελαστικών καλτσών ή επιδέσμων για βελτίωση της κυκλοφορίας
-
Μάλαξη ή λεμφική αποσυμφόρηση για τη διευκόλυνση της ροής των υγρών
Συμπέρασμα
Αν και το περιστασιακό πρήξιμο δεν προκαλεί πάντα ανησυχία, το επίμονο ή ανεξήγητο οίδημα μπορεί να δείχνει σοβαρότερο πρόβλημα.
Η προσεκτική παρακολούθηση των συμπτωμάτων και η έγκαιρη ιατρική εκτίμηση είναι το κλειδί. Με τη σωστή διάγνωση και φροντίδα, οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν το οίδημα αποτελεσματικά και να μειώσουν τον κίνδυνο επιπλοκών.