Όταν κάποιος πλησιάζει στο τέλος της ζωής του, το σώμα του περνά από πολλές αλλαγές, κάποιες από τις οποίες μπορεί να ξεκινήσουν μήνες πριν τον θάνατο.
Ωστόσο, μέσα στις τελευταίες 24 ώρες, οι αγαπημένοι του συχνά γίνονται μάρτυρες ενός συνηθισμένου και συχνά ανησυχητικού φαινομένου — ενός θορύβου γνωστού ως «επιθανάτιος ρόγχος».
Τι είναι ο «επιθανάτιος ρόγχος»;
O «επιθανάτιος ρόγχος» προκαλείται από αλλαγές στα μοτίβα της αναπνοής και από τη συσσώρευση εκκρίσεων στον λαιμό. Ειδική νοσοκόμα στη φροντίδα ετοιμοθάνατων ανθρώπων, περιγράφει τον ήχο:
«Αυτό είναι απλώς μια μικρή συλλογή σάλιου στο πίσω μέρος του λαιμού που ακούγεται πολύ άσχημα.»
Η ειδική νοσοκομά προσθέτει ότι ο πυρετός είναι επίσης συχνός σε αυτό το στάδιο:
«Χάνουμε την ικανότητα να ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία του σώματος, οπότε η θερμοκρασία μας παρουσιάζει διακυμάνσεις στο τέλος της ζωής. Και πάλι, είναι κάτι πολύ φυσιολογικό και μέρος της διαδικασίας του θανάτου, όταν πεθαίνουμε φυσικά στο σπίτι.»
Πώς ακούγεται ο «επιθανάτιος ρόγχος»;
Ο «επιθανάτιος ρόγχος» συμβαίνει όταν η ικανότητα κατάποσης μειώνεται, επιτρέποντας στις εκκρίσεις να συσσωρεύονται στο αναπνευστικό σύστημα. Ο ήχος συχνά περιγράφεται σαν ένα «κρακ, βρεγμένος θόρυβος» που δυναμώνει με κάθε ανάσα.
Κάποιοι τον περιγράφουν σαν έναν αχνό γογγυσμό ή ήχο ροχαλητού, ενώ άλλοι τον παρομοιάζουν με πιο έντονο γουργουρητό. Παρά τη θορυβώδη φύση του, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι το άτομο δεν νιώθει πόνο ή δυσφορία σε αυτή τη διαδικασία.
Η έρευνα δείχνει ότι ο μέσος χρόνος ζωής μετά την εμφάνιση του τελευταίου ρόγχου είναι περίπου 25 ώρες. Ωστόσο, η διαδικασία τείνει να διαρκεί περισσότερο σε όσους βρίσκονται σε κατ’ οίκον φροντίδα σε σχέση με ασθενείς νοσοκομείων.
Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον «επιθανάτιος ρόγχος»;
Αν και ο «επιθανάτιος ρόγχος» είναι ένα φυσικό μέρος της διαδικασίας του θανάτου, υπάρχουν τρόποι να μειωθεί η έντασή του ώστε υπάρξει ανακούφιση:
-
Γυρίστε το άτομο στο πλάι για να στραγγίσουν οι εκκρίσεις.
-
Σηκώστε ελαφρά το κεφάλι του για καλύτερη αποχέτευση.
-
Υγράνετε το στόμα με βαμβακοφόρους στυλεούς (swabs) για να παραμείνει ενυδατωμένο.
-
Χρησιμοποιήστε αναρρόφηση για την απομάκρυνση εκκρίσεων, όπου είναι κατάλληλο.
-
Περιορίστε την πρόσληψη υγρών για να αποφευχθούν υπερβολικές εκκρίσεις.
-
Χορηγήστε φάρμακα για τον καθαρισμό εκκρίσεων, κατόπιν ιατρικής οδηγίας.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι αυτά τα μέτρα μπορούν να μειώσουν τον θόρυβο, αλλά δεν τον εξαλείφουν εντελώς. Οι γιατροί και οι νοσηλευτές μπορούν να προσφέρουν εξηγήσεις και στήριξη ώστε οι συγγενείς να αντιμετωπίσουν πιο ήρεμα την κατάσταση.
Ένα φυσικό στάδιο
Ο «επιθανάτιος ρόγχος» μπορεί να ακούγεται τρομακτικός για την οικογένεια και τους φίλους, αλλά είναι ένα φυσικό στάδιο της διαδικασίας του θανάτου. Οι αγαπημένοι μπορούν να παρηγορηθούν γνωρίζοντας ότι το άτομο δεν υποφέρει.
Η κατανόηση αυτού του φαινομένου και των επιπτώσεών του μπορεί να προσφέρει ανακούφιση και καθαρότητα σε μια δύσκολη στιγμή. Με την παρουσία και την ενημέρωση, οι οικογένειες μπορούν να επικεντρωθούν στην αγάπη και τη στήριξη, καθώς ο αγαπημένος τους φεύγει ειρηνικά.