Tα 7 σημάδια εμφυσήματος που δεν πρέπει ποτέ να αγνοήσετε
Το εμφύσημα είναι μια χρόνια και μη αναστρέψιμη πνευμονική πάθηση που συχνά εξελίσσεται αθόρυβα.
Μέχρι να εμφανιστούν εμφανή συμπτώματα, μπορεί να έχει ήδη προκληθεί σημαντική βλάβη στους πνεύμονες. Η αναγνώριση των προειδοποιητικών συμπτωμάτων που εμφανίζονται αργότερα στη νόσο είναι απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση, την αποτελεσματική θεραπεία και μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Το εμφύσημα εμπίπτει στην κατηγορία της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), μαζί με τη χρόνια βρογχίτιδα. Και οι δύο είναι σοβαρές, αλλά το εμφύσημα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο επειδή καταστρέφει αργά τις κυψελίδες – τους μικροσκοπικούς αερόσακους στους πνεύμονες – καθιστώντας πιο δύσκολο για το σώμα να ανταλλάξει οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα.
Αυτό το άρθρο περιγράφει επτά σημάδια που παρατηρούνται συχνά στα μεταγενέστερα στάδια του εμφυσήματος. Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε εμφανίζει οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε αμέσως έναν γιατρό.
1. Δύσπνοια — Ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, η δύσπνοια δεν περιορίζεται πλέον στη σωματική δραστηριότητα. Οι άνθρωποι μπορεί να δυσκολεύονται να αναπνεύσουν ενώ απλώς κάθονται ή είναι ξαπλωμένοι. Αυτή η επίμονη δύσπνοια αποτελεί σαφή ένδειξη ότι οι πνεύμονες χάνουν την αποτελεσματικότητά τους.
2. Επίμονος βήχας με βλέννα
Αν και ο βήχας μπορεί να εμφανιστεί νωρίς στο εμφύσημα, γίνεται πιο έντονος και συχνός με την πάροδο του χρόνου. Ο βήχας μπορεί να προκαλέσει βλέννα ή να είναι ξηρός και να σπάει. Είναι η προσπάθεια του σώματος να καθαρίσει τους φραγμένους αεραγωγούς, αλλά σε προχωρημένα στάδια, αυτή η προσπάθεια γίνεται εξαντλητική και σε μεγάλο βαθμό μη αποτελεσματική.
3. Θόρυβοι συριγμού ή τριξίματος
Η αναπνοή μπορεί να συνοδεύεται από συριγμό (σαν σφυρίχτρα) ή τριξίματα — που προκαλούνται από τον αέρα που αναγκάζεται να περάσει μέσα από στενά περάσματα. Σε αντίθεση με το άσθμα αυτός ο ήχος είναι πιο σταθερός και συχνά μπορεί να ακουστεί χωρίς ειδικό εξοπλισμό.
4. Δυσφορία ή πίεση στο στήθος
Μερικοί ασθενείς περιγράφουν ένα αίσθημα σφιξίματος, βάρους ή πίεσης στο στήθος. Ενώ μπορεί να μοιάζει με πόνο που σχετίζεται με την καρδιά, συνήθως οφείλεται σε υπερφουσκωμένους πνεύμονες. Οι κατεστραμμένοι πνεύμονες παγιδεύουν αέρα, αφήνοντας το στήθος να αισθάνεται τεντωμένο ή πρησμένο.
5. Απώλεια βάρους και συρρίκνωση μυών
Η αναπνοή γίνεται τόσο δύσκολη που το σώμα χρησιμοποιεί περισσότερη ενέργεια μόνο και μόνο για να επιβιώσει, οδηγώντας σε απροσδόκητη απώλεια βάρους. Αυτό συχνά επηρεάζει τους μύες στους ώμους και το στήθος. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, οι ασθενείς μπορεί να φαίνονται αισθητά αδύναμοι καθώς το σώμα τους καταναλώνει αποθέματα ενέργειας μόνο για να αναπνεύσει.
6. Συνεχής κόπωση
Η χαμηλή ενέργεια γίνεται καθημερινός αγώνας στο εμφύσημα σε προχωρημένο στάδιο. Δεδομένου ότι το σώμα δεν λαμβάνει αρκετό οξυγόνο, ακόμη και μικρές εργασίες όπως το ντύσιμο μπορεί να είναι εξαντλητικές. Πολλοί άνθρωποι το περιγράφουν ως «συνεχή κούραση, όσο κι αν ξεκουράζονται».
7. Κυάνωση (μπλε απόχρωση δέρματος ή χειλιών)
Ένα σαφές και επικίνδυνο σημάδι προχωρημένου εμφυσήματος είναι η κυάνωση – μια μπλε απόχρωση γύρω από τα χείλη, τα δάχτυλα των δακτύλων ή των ποδιών. Αυτό σημαίνει ότι τα επίπεδα οξυγόνου είναι επικίνδυνα χαμηλά. Αυτό απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. Τα άτομα με κυάνωση μπορεί επίσης να εμφανίσουν πονοκεφάλους, προβλήματα μνήμης ή σύγχυση λόγω στέρησης οξυγόνου στον εγκέφαλο.
Γιατί είναι σημαντικό να εντοπίσετε αυτά τα σημάδια
Το εμφύσημα εμφανίζεται αργά και συχνά χωρίς σαφή προειδοποίηση. Μέχρι να εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα, η πνευμονική λειτουργία μπορεί να έχει ήδη υποστεί σοβαρή βλάβη.
Ακόμα κι έτσι, η αναγνώριση της νόσου σε αυτό το στάδιο επιτρέπει θεραπείες όπως η οξυγονοθεραπεία, τα βρογχοδιασταλτικά, η πνευμονική αποκατάσταση και βασικές προσαρμογές στον τρόπο ζωής που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να διαχειριστούν τα συμπτώματα και να διατηρήσουν τη λειτουργία των πνευμόνων.
Τι προκαλεί το εμφύσημα;
Το κάπνισμα είναι η κύρια αιτία — υπεύθυνη για έως και 90% των περιπτώσεων. Ωστόσο, άλλοι παράγοντες όπως η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, χημικά ερεθιστικά ή σκόνη μπορούν επίσης να συμβάλουν. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μια κληρονομική πάθηση που ονομάζεται ανεπάρκεια άλφα-1 αντιθρυψίνης μπορεί να προκαλέσει εμφύσημα σε μη καπνιστές.