Μια νέα τάση, με διαρκώς αυξανόμενους οπαδούς, διαμορφώνεται στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια: η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Ολο και περισσότεροι τούρκοι πολίτες κάθονται στα θρανία για να μάθουν ελληνικά. Μόνο από τις αίθουσες του Σισμανόγλειου Μεγάρου έχουν περάσει για αυτόν τον σκοπό περισσότεροι από 2.500 άνθρωποι, ενώ η γλώσσα διδάσκεται σε αρκετά ιδιωτικά φροντιστήρια, συλλόγους και ιδρύματα, σε κέντρα διά βίου μάθησης ή σε πανεπιστήμια της Κωνσταντινούπολης και της Αγκυρας.
Εξαιτίας του πολιτικού κλίματος που έχει διαμορφωθεί στη γείτονα χώρα, αρκετοί Τούρκοι – ιδίως νέοι – σκέφτονται την Ελλάδα ως εναλλακτική και επενδύουν σε ένα διαφορετικό μέλλον μέσω των μαθημάτων.
«Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί ένα ρεύμα στην Τουρκία κυρίως από νέους ανθρώπους αλλά και μεγαλύτερους – συνήθως ακαδημαϊκούς -, οι οποίοι φεύγουν από τη χώρα διότι δεν είναι ικανοποιημένοι με το πολιτικό κλίμα. Για πολλούς από αυτούς η Ελλάδα, μια χώρα κοντινή γεωγραφικά, η οποία μοιάζει πολύ στην Τουρκία σε θέματα καθημερινού πολιτισμού, είναι μια εύκολη πρώτη σκέψη ως εναλλακτική. Ειδικά για παιδιά που θέλουν να σπουδάσουν και να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο. Φαντάζομαι ότι με αυτό το ρεύμα συνδέεται και η αύξηση της πώλησης ακινήτων στην Ελλάδα σε τούρκους πολίτες, κάτι που διαβάζουμε στον Τύπο τελευταία» λέει η Εύα Αχλάδη, διδάσκουσα με πολυετή εμπειρία και συντονίστρια των μαθημάτων ελληνικής γλώσσας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο.
Προϋποθέσεις
Οπως εξηγεί η Εύα Αχλάδη, ενδιαφέρον για την Ελλάδα υπήρχε πάντα στην Τουρκία, όμως τα τελευταία χρόνια έχει ενισχυθεί σημαντικά. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζεται και στον αριθμό των αιτήσεων για συμμετοχή στα μαθήματα που δέχεται κάθε χρόνο το Σισμανόγλειο. Μόνο στο Μέγαρο απευθύνονται ετησίως περίπου 300 υποψήφιοι, αριθμός ο οποίος έχει ήδη φιλτραριστεί καθώς το ίδρυμα θέτει πολύ αυστηρές προϋποθέσεις για την παρακολούθηση των μαθημάτων του.
Αυτήν τη στιγμή, όπως επισημαίνουν στα «ΝΕΑ» πηγές από το ελληνικό προξενείο στην Πόλη, μαθήματα διδάσκονται σε τουλάχιστον δέκα φροντιστήρια και σε άλλους φορείς στην Κωνσταντινούπολη.
«Τα ελληνικά είναι μια δύσκολη γλώσσα, αλλά πολύ ευχάριστη για μάθηση. Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι συναντούμε συχνά εκφράσεις ή λέξεις που είναι ίδιες ή παρόμοιες στα ελληνικά και στα τουρκικά» λέει στα «ΝΕΑ» ένας από τους μαθητές του Σισμανογλείου, ο 43χρονος Koray Durak, καθηγητής Βυζαντινολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου. «Πριν ξεκινήσω, γνώριζα ήδη αρχαία ελληνικά. Πλέον, τα τελευταία τρία χρόνια, παρακολουθώ μαθήματα νέων ελληνικών και επισκέπτομαι συχνά την Ελλάδα».
«Το ενδιαφέρον αυξάνεται όσο καλλιεργείται» επισημαίνει η Εύα Αχλάδη. «Οσο περισσότερες ευκαιρίες έχει κάποιος να ακούσει για την Ελλάδα, να δει μια ελληνική ταινία, να επισκεφθεί μια βιβλιοθήκη, να ακούσει μια διάλεξη, τόσο περισσότερα θέλει να μάθει. Κι αυτό είναι κάτι που το κάνουμε στο Σισμανόγλειο παράλληλα με τα μαθήματα» προσθέτει.
Αυστηρός
Η διδασκαλία είναι υψηλών προδιαγραφών και ο κανονισμός του Σισμανογλείου αρκετά αυστηρός. Δύο τρίωρες παρακολουθήσεις την εβδομάδα, περιορισμένος αριθμός επιτρεπόμενων απουσιών, υποχρεωτικές εξετάσεις πιστοποίησης από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας στο τέλος της χρονιάς. «Οι περισσότεροι μαθητές μας είναι νέοι, είναι ερευνητές, κάποιοι έχουν βυζαντινές σπουδές ή σπουδές στην ελληνική γλώσσα και την ελληνική λογοτεχνία και θα ήθελαν να προχωρήσουν περαιτέρω, άλλοι είναι καλλιτέχνες. Εχουμε, όμως, και συνταξιούχους. Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα να κάνουμε δεκτές όλες τις αιτήσεις, γίνεται επιλογή» λέει η συντονίστρια.
Στο Σισμανόγλειο πραγματοποιείται επίσης και η επιμόρφωση όσων διδάσκουν την ελληνική γλώσσα σε ολόκληρη την Τουρκία: από καθηγητές Πανεπιστημίου μέχρι καθηγητές σε ιδιωτικά φροντιστήρια και συλλόγους, πηγαίνουν στο Μέγαρο μία φορά τον μήνα για να λάβουν μέρος σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που κρατά ψηλά το επίπεδο εκμάθησης της γλώσσας.
Πλούσια και ενδιαφέρουσα
Τη λένε Αϊλίν Κοτς. Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Τουρκικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά, όμως τρεις φορές την εβδομάδα κάθεται ως μαθήτρια στα θρανία για να διδαχθεί ελληνικά. «Μαθαίνω ελληνικά εδώ και επτά χρόνια στο Σισμανόγλειο Μέγαρο» λέει η Αϊλίν μιλώντας στα «ΝΕΑ».
«Ξεκίνησα τα μαθήματα κυρίως λόγω καταγωγής καθώς είμαι Πόντια από την Τραπεζούντα. Επιπλέον ο αρραβωνιαστικός μου είναι Ελληνας και χρειάζομαι καλή γνώση της γλώσσας προκειμένου να μπορώ να επικοινωνήσω καλύτερα με εκείνον και το περιβάλλον του» εξηγεί. «Στο πλαίσιο της αγάπης μου για την ελληνική γλώσσα και τη χώρα γενικότερα θα ήθελα να εμβαθύνω πιο πολύ στη γλώσσα και την ιστορία της. Επίσης τα ελληνικά με βοηθούν στον ετυμολογικό προσδιορισμό πολλών λέξεων στα τουρκικά και κατ’ επέκταση στη δουλειά μου…».
Η Αϊλίν βρίσκει δύσκολη αλλά πλούσια και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα λόγω αρχαιότητας την ελληνική γλώσσα. «Στόχος μου είναι να τη μελετήσω σε βάθος και είμαι σίγουρη ότι θα μελετάω τα ελληνικά για πάρα πολλά χρόνια. Παρουσιάζει κάποιες προκλήσεις σε σχέση με τα τουρκικά, αλλά τις ξεπερνάω με πολύ μελέτη και περισσότερη εξάσκηση».
Οπως λέει, στην Τουρκία υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την Ελλάδα. «Γύρω μου υπάρχουν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι ταξιδεύουν συχνά στην Ελλάδα είτε για διακοπές είτε για μαθήματα ελληνικών είτε για άλλους λόγους. Γενικά οι Τούρκοι αγαπούν την Ελλάδα. Κάποιοι από αυτούς έχουν παντρευτεί κιόλας στην Ελλάδα και έχουν και εκεί ζωή». Είναι κάτι που θα ενδιέφερε και την ίδια. «Δεδομένης της κατάστασή μου ήδη επισκέπτομαι πολύ συχνά την Ελλάδα. Αν όλα πάνε καλά, στο μέλλον θα ήθελα να εγκατασταθώ και να ζήσω στη χώρα σας…».