Παρουσιάστηκε ως μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις λαθρεμπορίας αυτοκινήτων με πρωταγωνιστές τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες Mercedes και BMW και τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα. Ασχολήθηκαν όλες οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, από το ΣΔΟΕ μέχρι τα τελωνεία, ενώ επιβλήθηκαν πρόστιμα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα, στην υπόθεση αναφέρθηκε και ο Αλέξης Τσίπρας, όταν λίγους μήνες προτού γίνει πρωθυπουργός επισκέφτηκε το ΣΔΟΕ, ενώ το συγκεκριμένο θέμα έγινε και πρωτοσέλιδο στο περιοδικό «Spiegel».
Τελικά, μετά από μια εξοντωτική δικαστική διαμάχη των δύο εταιρειών στην Ελλάδα με το Δημόσιο, ο θησαυρός αποδείχθηκε ότι ήταν άνθρακες. Μία ακόμη φανταχτερή ιστορία λαθρεμπορίας εξελίχθηκε σε φιάσκο, με το ελληνικό κράτος να καλείται να καταβάλει σε Mercedes και BMW 133 εκατ. ευρώ, αφού, σύμφωνα με το δικαστήριο, «δεν στοιχειοθετείται λαθρεμπορία, ενώ τα αντίθετα υποστηριζόμενα από το Ελληνικό Δημόσιο πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα». Η υπόθεση αφορά τον τρόπο που διαχειρίστηκαν οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες τις θυγατρικές τους στην Ελλάδα τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης, όταν και επιβλήθηκε ο φόρος πολυτελείας.
Τότε που οι δύο γερμανικοί κολοσσοί πραγματοποιούσαν ενδοομιλικές πωλήσεις προς τις Mercedes Hellas και BMW Hellas σε χαμηλά ποσά προκειμένου να μην ανεβάσουν τις τιμές (λόγω επιβολής φόρου πολυτελείας και αυξημένων δασμών) στη λιανική, με στόχο να καταφέρουν να επιβιώσουν καθώς η πτώση στις πωλήσεις ξεπερνούσε το 40%. Το ΣΔΟΕ θεώρησε ότι αυτό ήταν ένα τέχνασμα για να μην πληρώνουν φόρους και δασμούς στο Ελληνικό Δημόσιο και συνεπώς, σύμφωνα με τους ελεγκτές, διέπραξαν το αδίκημα της λαθρεμπορίας. Παράλληλα, εκτός από το οικονομικό σκέλος, ασκήθηκαν και ποινικές διώξεις για λαθρεμπορία σε όλα τα μέλη του Δ.Σ. των δύο θυγατρικών στην Ελλάδα.
Στους δρόμους 11.450 «λαθραία» αυτοκίνητα
Ηταν Μάιος του 2013 όταν πληροφορίες που φτάνουν στο υπουργείο Οικονομικών κάνουν λόγο για υψηλού επιπέδου λαθρεμπόριο από τις εταιρείες Mercedes και BMW, οι οποίες με ένα τέχνασμα ενδοομιλικής τιμολόγησης γλιτώνουν μεγάλα χρηματικά ποσά από τη μειωμένη καταβολή φόρων πολυτελείας, ΦΠΑ και τελών ταξινόμησης. Και αυτό γιατί με απλά ελληνικά αγοράζουν από τις μητρικές τα αυτοκίνητα σε εξαιρετικά μειωμένες τιμές. «Διαπράττουν λαθρεμπορία αυτοκινήτων μέσω της υποτιμολόγησης», αποφαίνονται τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών.
Την υπόθεση αναλαμβάνει το ΣΔΟΕ και κλιμάκια κατασκηνώνουν στα κεντρικά γραφεία των δύο θυγατρικών εταιρειών όπου κάνουν φύλλο και φτερό τα έγγραφα σχεδόν για κάθε αυτοκίνητο που έμπαινε στην Ελλάδα. Τελωνειακά παραστατικά, τιμολόγια, αποδείξεις λιανικής πώλησης ξεσκονίζονται, χωρίς ωστόσο να εντοπιστούν φορολογικές παραβάσεις.
Από την πλευρά τους, οι δύο θυγατρικές των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ελλάδα κάνουν λόγο για μια προσπάθεια επιβίωσης στα πρώτα χρόνια της ελληνικής κρίσης. Οταν δηλαδή το εισόδημα του Ελληνα πολίτη μειώθηκε απότομα κατά πολύ, επιβλήθηκαν νέοι φόροι όπως ο φόρος πολυτελείας και αυξήθηκαν οι δασμοί και ο ΦΠΑ, με αποτέλεσμα η πτώση στις πωλήσεις να είναι μεγαλύτερη του 40%. Ετσι, λένε πάντα οι πληροφορίες, οι δύο εταιρείες υποστηρίζουν ότι, για να μην αυξήσουν τις τιμές μετά την επιβολή των νέων φόρων και ουσιαστικά νεκρώσουν οι πωλήσεις, συμφώνησαν με τις μητρικές εταιρείες να ρίξουν τις τιμές τους, με αποτέλεσμα να παραμείνουν στα ίδια επίπεδα, παρά το γεγονός ότι αυξήθηκαν οι φόροι.
Το ΣΔΟΕ βάζει στο μικροσκόπιο όσα οχήματα των Mercedes και BMW εισήχθησαν από την 1η Ιανουαρίου του 2011. Ωστόσο, δεν καταλογίζει κανένα πρόστιμο, για να φτάσουμε στο 2015 όπου ο φάκελος εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτός. Μάλιστα, εκείνη την εποχή τη συγκεκριμένη υπηρεσία επισκέπτεται ο κ. Αλέξης Τσίπρας και με την προοπτική του επόμενου πρωθυπουργού ζητάει ενημέρωση για τη συγκεκριμένη υπόθεση.
Το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος δίνει εντολή να γίνουν έλεγχοι στις ενδοομιλικές συναλλαγές των εταιρειών προκειμένου να διαπιστωθεί αν στην πολιτική τιμολόγησης υπάρχουν ενδεχόμενος δόλος, διάπραξη λαθρεμπορίας και φοροδιαφυγή. Ο φάκελος, αφού περνά από διάφορες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών που δηλώνουν αναρμόδιες, καταλήγει στο Τελωνείο Αθηνών.
Τελικά, στις 20 Ιουλίου του 2017 οι ελεγκτές αποφαίνονται ότι οι δύο εταιρείες με ιδιαίτερα τεχνάσματα διαπράττουν λαθρεμπορία. Συγκεκριμένα, στη Mercedes Hellas καταλογίζουν διαφυγόντες φόρους, τέλη και πρόστιμα λαθρεμπορίας ύψους 84,4 εκατ. ευρώ για 6.300 αυτοκίνητα που εισήχθησαν τη χρονική περίοδο των ελέγχων. Στη δε BMW Hellas επιβάλλονται πρόστιμα για διαφυγόντες φόρους, τέλη και λαθρεμπορία 48,8 εκατ. ευρώ για 5.150 εισαχθέντα αυτοκίνητα. Με απλά ελληνικά, σύμφωνα με το πόρισμα του Τελωνείου Αθηνών, στους δρόμους της Αθήνας κυκλοφορούν 11.450 «λαθραία» αυτοκίνητα Μercedes και BMW.
Οι δύο εταιρείες, αν και αμφισβητούν τα αποτελέσματα των ελέγχων, υποστηρίζοντας σθεναρά ότι δεν υπάρχει κανένα αδίκημα, καταβάλλουν και τα 133 εκατ. ευρώ προκειμένου να μπορούν να λειτουργούν απρόσκοπτα. Παράλληλα, καταθέτουν προσφυγή κατά της απόφασης και αναθέτουν σε μεγάλα δικηγορικά γραφεία την υπόθεση. Μάλιστα, προτού καλά-καλά καταλογιστούν τα πρόστιμα, οδηγούνται στο γραφείο του ανακριτή τα μέλη των Δ.Σ. των δύο εταιρειών μετά από ποινική δίωξη που ασκείται σε βάρος τους για λαθρεμπορία.
Οι πληροφορίες λένε ότι μετά τον καταλογισμό των προστίμων-μαμούθ οι δύο εταιρείες έχουν τις εξής επιλογές: να βάλουν λουκέτο ή να προσφύγουν κατά των αποφάσεων. Στη δεύτερη περίπτωση της προσφυγής θα πρέπει είτε να αναστείλουν τη λειτουργία τους είτε να καταβάλουν το ποσό. Στη δε καταβολή, υπάρχει η επιλογή να δώσουν το 50% του ποσού από το επιβληθέν πρόστιμο ή να το καταβάλουν ολόκληρο. Κάτι που επιλέγουν να κάνουν…
Η απαλλαγή
Η δικαστική διαμάχη ανάμεσα στις δύο εταιρείες και το ελληνικό Δημόσιο κράτησε πολλούς μήνες. Βασικό υπερασπιστικό στοιχείο είναι ότι δεν υπάρχει λαθρεμπόριο αλλά μια επιχειρηματική συμπεριφορά σε μια οικονομία και χώρα που βρίσκονται σε βαθιά οικονομική κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πρώτα χρόνια του μνημονίου η αγορά του αυτοκινήτου γύρισε στη δεκαετία του ’80 και η πτώση στις πωλήσεις ξεπερνούσε το 40%.
Τελικά, οι αποφάσεις 4352/2018 για τη Mercedes και 4359/2018 για τη BMW είναι απαλλακτικές.
Το δικαστήριο αποφαίνεται ότι δεν στοιχειοθετείται λαθρεμπορία, τα όσα υποστηρίζει το Ελληνικό Δημόσιο απορρίπτονται ως αβάσιμα και το υποχρεώνει να ανοίξει τα ταμεία του και να δώσει συνολικά στις δύο θυγατρικές των γερμανικών κολοσσών το ποσό των 133 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, θα πρέπει να αποδοθεί και το παράβολο που καταβλήθηκε και συνολικά φέρεται να αγγίζει τα 5 εκατ. ευρώ. Βέβαια, στις αποφάσεις που εκδόθηκαν στα τέλη Νοεμβρίου έχει δικαίωμα να ασκήσει αναίρεση το Ελληνικό Δημόσιο μέσα σε 60 ημέρες. Το σίγουρο είναι ότι στην παρούσα φάση μιλάμε για ένα ακόμη φιάσκο των ελληνικών αρχών σε υποθέσεις που παρουσιάστηκαν ως σούπερ λαθρεμπορία, με μεγάλη ζημιά για το Ελληνικό Δημόσιο.
Η νομική άποψη
Το «ΘΕΜΑ» απευθύνθηκε και στις δύο εταιρείες προκειμένου να καταγράψει την επίσημη άποψη, χωρίς όμως να θέλουν να σχολιάσουν το παραμικρό. Απευθυνόμενο στους νομικούς εκπροσώπους, ο κ. Μιχάλης Μαρκουλάκος, ο οποίος συνέταξε τη δικαστική προσφυγή για τη Mercedes Hellas και την εκπροσώπησε στο δικαστήριο, δήλωσε στο «ΘΕΜΑ»: «Αναμφισβήτητα η νομική επιτυχία είναι τεράστια, γιατί όχι μόνο θα επιστραφούν τα χρήματα που καταλογίστηκαν στις εταιρείες, αλλά κυρίως διέγνωσε το Διοικητικό Εφετείο, καθοριστικά και αδιαμφισβήτητα, ότι ουδεμία τελωνειακή παράβαση διαπράχθηκε και ότι οι όποιες ενέργειες των εταιρειών αποτελούσαν μέρος της νόμιμης επιχειρηματικής τους στρατηγικής εν μέσω κρίσης».