Για οποιονδήποτε έχει ποτέ αναρωτηθεί για το ποιο είδος ψυχοπαθή διατηρεί φιλική σχέση με τους/τις πρώην του/της, μια νέα μελέτη έχει βαλθεί να αποκαλύψει γιατί οι άνθρωποι με «χαρακτηριστικά σκοτεινής προσωπικότητας» (όπως ο ναρκισσισμός, η υποκρισία, ακόμα και η ψυχοπάθεια) διατηρούν σχέσεις μετά τον χωρισμό τους.
Για πολλούς ανθρώπους, το να παραμείνουν φίλοι με έναν πρώην είναι αδιανόητο. Ακόμα και το Psychology Today προτρέπει το αναγνωστικό κοινό να μη συναναστρέφονται με τους πρώην διότι «είναι λιγότερο υποστηρικτικοί συναισθηματικά, λιγότερο βοηθητικοί, λιγότερο έμπιστοι και ενδιαφέρονται λιγότερο για την ευτυχία του άλλου ατόμου».
Στην έρευνα Staying friends with an ex: Sex and dark personality traits predict motivations for post-relationship friendship, (Μένοντας φίλοι με έναν πρώην: σεξ και χαρακτηριστικά σκοτεινής προσωπικότητας προβλέπουν κίνητρα για τη φιλία μετά από τη σχέση), οι ερευνητές Justin Mogilski και Lisa Welling του Πανεπιστημίου Όκλαντ, ζήτησαν από 860 συμμετέχοντες να απαριθμήσουν τα κίνητρά τους για να παραμείνουν σε φιλική σχέση με τους πρώην τους.
Σύμφωνα με την Daily Mail, οι ερευνητές μελέτησαν και τους συμμετέχοντες στην έρευνα προκειμένου να καθορίσουν ποιος είχε χαρακτηριστικά σκοτεινής προσωπικότητας.
«Παλιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που έχουν υψηλή βαθμολογία, ό,τι αφορά σ’ αυτά τα χαρακτηριστικά, είναι πολύ πιο πιθανό να επιλέγουν φίλους για στρατηγικούς λόγους και προτιμούν τις βραχυπρόθεσμες σχέσεις», ανέφερε η Daily Mail. Οι ερευνητές ήθελαν να ξέρουν εάν αυτό ίσχυε και για πρώην εραστές επίσης.
Beatrix Boros, Stocksy
Για να αποσαφηνιστεί αυτό, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν κατά σπουδαιότητα τους λόγους για να διατηρήσουν σχέσεις με τους πρώην τους. Τις υψηλότερες βαθμολογίες έδωσαν εκείνοι που ένιωθαν πως οι πρώην σχέσεις τους ήταν «αξιόπιστες, έμπιστες και συναισθηματικής αξίας». Οι ερευνητές, όμως, διαπίστωσαν επίσης ότι οι συμμετέχοντες οι οποίοι είχαν «κριτήρια μιας σκοτεινής προσωπικότητας» ήταν πιο πιθανό να διατηρήσουν τις σχέσεις με τους πρώην για «πρακτικούς και σεξουαλικούς λόγους».
Ο ειδικός στον ναρκισσισμό δρ Tony Ferretti εξηγεί γιατί οι άνθρωποι με σκοτεινές προσωπικότητες –ειδικά οι ναρκισσιστές– θα ήθελαν να χαϊδεύονται με τα παγωμένα πτώματα των νεκρών σχέσεών τους.
«Οι ναρκισσιστές μισούν να αποτυγχάνουν ή να χάνουν, οπότε θα κάνουν ότι μπορούν για να διατηρήσουν κάποια σχέση –εάν δεν ήταν δική τους η επιλογή για να την τελειώσουν», λέει. Μπορεί να βιώσουν ναρκισσιστικό τραύμα όταν απορριφθούν από έναν σύντροφο και έχουν δυσκολίες να τον αφήσουν να φύγει ή να αυτοθεραπευτούν από τη διάλυση της σχέσης».
Οι ερωτικές σχέσεις είναι σημαντικές για την ψυχολογική υγεία, εξηγεί ο δρ Ferretti, προσθέτοντας ότι οι στενοί δεσμοί προσφέρουν πολλά οφέλη. «Οι άνθρωποι που έχουν στενές και υγιείς σχέσεις είναι συνήθως πιο δραστήριοι σωματικά, πιο κοινωνικά διασυνδεδεμένοι, ζουν περισσότερο και είναι σωματικά πιο υγιείς» λέει, προσθέτοντας ότι εκείνοι που έχουν σχέση είναι λιγότερο πιθανό να καπνίσουν και έχουν την τάση να προσέχουν περισσότερο τη γενική υγεία τους.
«Τα άτομα που είναι σε βαθιές, στενές, υγιείς και ερωτικές σχέσεις έχουν την τάση να είναι πιο ευτυχισμένοι», λέει ο δρ Ferretti. Με τέτοιο ευρύ κατάλογο οφελών, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι κάποιοι μπορεί να θέλουν να διατηρήσουν κοντά τους έναν πρώην σύντροφο ή να προσπαθήσουν να διεκδικήσουν ξανά αυτό που κάποτε μοιράζονταν μαζί.
Για τους ναρκισσιστές, όμως, υπάρχουν άλλα οφέλη στις σχέσεις, όπως εξηγεί ο δρ Ferretti και άλλα κίνητρα για να προσκολληθούν σε κάτι που έχει λήξει. Για παράδειγμα, ένας ναρκισσιστής μπορεί να αισθάνεται ότι η κοινωνική θέση του ή το status του ενισχύεται λόγω του συντρόφου του. Για αυτό, κάποιοι εγωμανιακοί αποκτούν «συζύγους τρόπαια», αναφέρει ο δρ Ferretti, συμπληρώνοντας ότι στο μυαλό του ναρκισσιστή, μια σύζυγος τρόπαιο αποτελεί βελτίωση στην αυτοεκτίμηση και την εμπιστοσύνη προς τον εαυτό του. «Οι ναρκισσιστές έχουν τεράστιο όγκο υπερηφάνειας και δεν μπορούν να δεχθούν ότι άλλοι είναι με τους πρώην τους.”
Ο δρ Ferretti συμφωνεί με τα ευρήματα στην έρευνα των Mogilski και Welling, υπενθυμίζοντας ότι οι τύποι σκοτεινής προσωπικότητας ενδιαφέρονται περισσότερο για το πώς οι σχέσεις μπορεί να τους είναι χρήσιμες και πως τέτοιοι άνθρωποι «μπορεί να μείνουν σε επαφή με τους πρώην για να έχουν πρόσβαση σε πολύτιμους πόρους.
πίσης, έχουν από μέσα πληροφορίες για τα τρωτά σημεία και τις αδυναμίες των πρώην τους και, άρα, μπορούν να τα εκμεταλλευτούν και να τους χειραγωγήσουν – κάτι που τους δίνει την αίσθηση της δύναμης και του ελέγχου», λέει.
[sciencedirect] [dailymail] [vice]