Τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού, τιμά σήμερα, 6 Αυγούστου, η Εκκλησία μας. Κατά τη διήγηση των Ευαγγελιστών, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός πήρε τρεις από τους μαθητές του, τον Πέτρο, τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο και ανέβηκε στο όρος Θαβώρ για να προσευχηθεί.
Όπως σημειώνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Eπήρε δε τρεις μόνους Aποστόλους, ως προκρίτους και υπερέχοντας. O μεν γαρ Πέτρος επροκρίθη, επειδή ηγάπα πολλά τον Xριστόν. O δε Iωάννης, επειδή ηγαπάτο από τον Xριστόν. O δε Iάκωβος, επειδή εδύνετο να πίη το ποτήριον του θανάτου, το οποίον και ο Kύριος έπιεν».
Οι τρεις μαθητές Του, όπως ήταν κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο Θαβώρ και ενώ κάθισαν να ξεκουραστούν, έπεσαν σε βαθύ ύπνο. Όταν, ξύπνησαν, αντίκρισαν απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο, και τα φορέματα Του ήταν λευκά σαν το φως. Τον περιστοίχιζαν δε και συνομιλούσαν μαζί Του δυο άνδρες, ο Μωϋσής (βλέπε 4 Σεπτεμβρίου) και ο Ηλίας (βλέπε 20 Ιουλίου). Γράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Έφερε δε εις το μέσον τους τον Mωυσήν και τον Ηλίαν, διά να διορθώση τας σφαλεράς υποψίας, οπού είχον οι πολλοί περί αυτού. Kαθότι, άλλοι μεν έλεγον τον Kύριον, πως είναι ο Ηλίας. Άλλοι δε, πως είναι ο Iερεμίας. Διά τούτο λοιπόν επαράστησεν εις το Θαβώρ τους πρώτους και κορυφαίους Προφήτας, διά να γνωρίσουν οι μαθηταί, και διά των μαθητών όλοι οι άνθρωποι, πόση διαφορά είναι αναμεταξύ του Xριστού, και των Προφητών. O μεν γαρ Xριστός, είναι Δεσπότης. Oι δε Προφήται, είναι δούλοι. Kαι ίνα μάθουν, ότι ο Kύριος έχει την εξουσίαν του θανάτου και της ζωής. Διά τούτο, από μεν τους αποθαμένους, έφερε τον Mωυσήν. Aπό δε τους ζωντανούς, έφερε τον Ηλίαν».
Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο πάντα ενθουσιώδης, Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μια για τον Κύριο, μια για το Μωϋσή και μια για τον Ηλία. Πριν προλάβει, όμως, να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ’ αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: «Οὗτος ἐστὶν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε» (Λουκά, θ’ 28-36). Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε.
Οφείλουμε, λοιπόν, και εμείς όχι μόνο να Τον ακούμε, αλλά και να Τον υπακούμε. Σε οποιοδήποτε δρόμο μας φέρει, είμαστε υποχρεωμένοι να πειθαρχούμε.
Γιατί ευλογούνται τα σταφύλια κατά την ημέρα αυτή;
Η Ευλογία των σταφυλιών κατά τη Μεταμόρφωση κατανοείται μέσα από τις θεολογικές, ανθρωπολογικές και κοσμολογικὲς διαστάσεις της εορτής αυτής. Ο Κύριος «ημέρας εξ» η «ωσεί ημέρας οκτώ», μετά την πρόρρηση του Πάθους Του,«εις όρος υψηλόν… μετεμορφώθη έμπροσθεν αυτών (Πέτρου, ᾿Ιακώβου και ᾿Ιωάννου), και έλαμψε το πρόσωπον αυτού ως ο ήλιος,τα δε ιμάτια αυτού εγένετο λευκά ως το φως».
Αυτός είναι ο Δημιουργός του κόσμου, αλλά και ο κυρίαρχος των εσχάτων. Αυτός είναι η άμπελος «εν ουρανοίς μεν έχουσα την ρίζαν, επί γης δε τα κλήματα·άμπελος κλαδευομένη το σώμα, αλλ᾿ ου την ρίζαν· άμπελος μετά τρίτην ημέραν του κλαδευθήναι βλαστάνουσα τον βότρυντής αναστάσεως».
Είναι φυσικό, λοιπόν, με τη Μεταμόρφωση του Κυρίου να φωτίζεται και να δοξάζεται ολόκληρος ο κόσμος.
Η κτίση φαιδρύνεται και αποκτά τη λαμπρότητα που είχε κατά το χρόνο της δημιουργίας. Γι᾿ αυτόν ακριβώς το λόγο και η κτίση, ανταποκρινόμενη δοξολογικά σ᾿ αυτή τη δωρεά και την ελπίδα, αναφέρεται προς το Δημιουργό της και τον ευχαριστεί, αλλά και η Εκκλησία στην πιο κατάλληλη εορτή, της Δημιουργίας και των Εσχάτων της ανανέωσης και της ελπίδας, συνηθίζει να ευλογεί τον κόσμο και τις απαρχές του, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι η ανανέωση αρχίζει από το Θεό, περνά μέσα από τη φύση και καταλήγει στη σωτηρία του ανθρώπου.
Η ευλογία των σταφυλιών, των αντιπροσωπευτικών αυτών απαρχών του κόσμου, είναι μία λειτουργική πράξη που τονίζει -ιδιαίτερα τη δοξολογική και ευχαριστιακή προσφορά της ύλης και των καρπών της γης στο Δημιουργό Θεό και κτίστη των απάντων. Πολύ περισσότερο μάλιστα, όταν ο καρπός αυτός της αμπέλου μας δίδει το κρασί, που ο Χριστός ευλόγησε στην Κανά, για να τονίσει την εν Χριστώ μεταμόρφωση του κόσμου, αλλά και μας το παρέδωσε στο Μυστικό Δείπνο, ως το στοιχείο εκείνο, που μαζί με το ψωμί, την ώρα της θείας Λειτουργίας αφθαρτοποιούνται χαρισματικά, μεταποιούμενα σε Κυριακό «σῶμα καὶ αἷμα», θεία Ευχαριστία.
Εκτός τούτων, η ευλογία των σταφυλιών τονίζει και την ανάγκη συνεχούς πνευματικής καρποφορίας και μεταμορφωτικής πορείας του ανθρώπου, καθόσον «οι τω ύψει των αρετών διαπρέψαντες, και της ενθέου δόξης αξιωθήσονται».
Γ.Σκαλτσή, Καθηγητου Α.Π.Θ-Απόσπασμα
Περιοδ. «Εφημέριος», Σεπτέμβριος 2000
Ἀπολυτίκιον:
Ἦχος βαρύς.
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδυναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
Πηγή: vimaorthodoxias.gr