Στην κορυφή ενός βουνού στη Λήμνο βρίσκεται ένα γραφικό ξωκλήσι, που είναι μοναδικό στον κόσμο για την αρχιτεκτονική του. Βρίσκεται κάτω από μια σπηλιά και δεν έχει στέγη.
Η “Παναγιά η Κακαβιώτισσα”, όπως ονομάστηκε η εκκλησία από το βουνό Κάκαβο στο οποίο βρίσκεται, είναι κοντά στο χωριό του Ζεματά, μόλις 4 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το λιμάνι της Μύρινας.
Το εκκλησάκι εκτιμάται ότι χτίστηκε το 1300 και εκεί επέλεξαν ερημίτες μοναχοί να ασκητέψουν, ενώ μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα σημείο απόλυτης ησυχίας και μοναδικής αισθητικής. Το 1305 το εκκλησάκι περιήλθε στην ιδιοκτησία της μονής Μεγίστης Λαύρας, όταν μοναχοί από τον Άγ. Ευστράτιο που ανήκαν στη μονή, εγκαταστάθηκαν στο εξωκλήσι για να προστατευθούν από τις επιδρομές Τούρκων.
Κάτω από το βραχώδες μπαλκόνι οι ασκητές έχτισαν τον μικρό ναό για να τελούν τη θεία λειτουργία οι μοναχοί.
Με το πέρασμα των χρόνων οι μοναχοί έφυγαν από τη ζωή και ο τελευταίος αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Λήμνο και να πάει στο Άγιο Όρος. Σύμφωνα με την παράδοση, πριν φύγει για το Άγιο όρος, βρήκε ένα Λημνιό από την οικογένεια Μουμτζή, που είχε τη μάντρα του εκεί κοντά και του εμπιστεύτηκε την εικόνα της Παναγίας, το «Ρόδον το αμάραντον».
Ο μοναχός ζήτησε από το βοσκό να τοποθετεί την εικόνα στο ναό κάθε»Λαμπροτρίτη» για να λειτουργείται. Έπειτα, σύμφωνα με το λαϊκό θρύλο, ο ασκητής μπήκε στη θάλασσα, άνοιξε το ράσο του, το οποίο έγινε βάρκα και έφυγε για το Άγιο Όρος.
Νέοι μοναχοί δεν ήρθαν στο ξωκλήσι, το οποίο έμεινε ως αξιοθέατο του νησιού. Στο εξωκλήσι γίνεται μόνο μια λειτουργία το χρόνο, κάθε Τρίτη μετά τη Λαμπρή και φυσικά μεταφέρεται και η εικόνα της Παναγίας Κακαβιώτισσας, την οποία διατηρεί ακόμη φυλάσσει η οικογένεια Μουμτζή.
Τις υπόλοιπες μέρες το ξωκλήσι της «Παναγιάς της Κακαβιώτισσας» αποτελεί ησυχαστήριο για εκείνους που θέλουν να απομονωθούν και να προσευχηθούν.
Η πρόσβαση στο ναό γίνεται μέσω ενός μονοπατιού που οδηγεί στην κορυφή του βουνού Κάκαβου.
Σε 15 λεπτά οι επισκέπτες διανύουν τα 1300 μέτρα, απολαμβάνοντας το υπέροχο τοπίο και την εντυπωσιακή θέα προς τον κόλπο του Μούδρου.
Δείτε το βίντεο