Έχεις βρεθεί ποτέ μπροστά σε μια μαύρη γάτα στον δρόμο και αναρωτήθηκες αν μπορεί να φέρει καλή τύχη — ή κακοτυχία;
Αυτό το μείγμα περιέργειας και ανησυχίας δεν είναι κάτι νέο. Εδώ και αιώνες, οι μαύρες γάτες κουβαλούν μια αύρα μυστηρίου. Αλλά από πού προέρχονται αυτές οι πεποιθήσεις; Και πρέπει άραγε να τις κρατάμε ακόμη σήμερα;
Μια φήμη που γεννήθηκε στον Μεσαίωνα
Η ιστορία ξεκινά στη μεσαιωνική Ευρώπη, μια εποχή όπου η δεισιδαιμονία και ο φόβος του αγνώστου διαμόρφωναν την καθημερινή ζωή. Με το σκούρο τρίχωμα και τις αθόρυβες κινήσεις τους, οι μαύρες γάτες έγιναν εύκολοι στόχοι υποψίας. Συχνά συνδέονταν με μάγισσες, που πίστευαν πως μεταμορφώνονταν σε ζώα για να εκτελούν τα ξόρκια τους. Η ιδέα εξαπλώθηκε γρήγορα: αν διασταυρωνόσουν με μια μαύρη γάτα, σήμαινε κακοτυχία — ή ακόμη και κίνδυνο.
Όταν η μαύρη γάτα γίνεται γούρι
Δεν έβλεπαν όμως όλοι οι πολιτισμοί έτσι τις μαύρες γάτες. Στην αρχαία Αίγυπτο, οι γάτες κάθε χρώματος λατρεύονταν ως προστάτες του σπιτιού — σχεδόν σαν θεότητες με μουστάκια. Μια μαύρη γάτα, ειδικά, θεωρούνταν αληθινή πηγή καλής τύχης.
Στη Σκωτία, το να έχεις μαύρη γάτα στο σπίτι εξακολουθεί να θεωρείται σημάδι ευημερίας. Στην Ιαπωνία, το να χαρίσεις σε κάποιον ένα αγαλματάκι μαύρης γάτας είναι μια κίνηση που προορίζεται να φέρει επιτυχία και χαρά. Και οι Βρετανοί ναυτικοί κάποτε καλωσόριζαν τις μαύρες γάτες στα καράβια τους — όχι από δεισιδαιμονία, αλλά γιατί πίστευαν ότι εξασφάλιζαν ασφαλές ταξίδι μέσα από τις καταιγίδες.
Σταρ στη σελίδα και στην οθόνη
Παρά τη διφορούμενη φήμη τους, οι μαύρες γάτες ενέπνευσαν συγγραφείς και κινηματογραφιστές. Από τον Πλούτωνα στις γοτθικές ιστορίες του Έντγκαρ Άλαν Πόε έως τον πνευματώδη Σάλεμ στη «Sabrina the Teenage Witch». Στη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο και την κινούμενη εικόνα, η μαύρη γάτα συνεχίζει να ενσαρκώνει κομψότητα, ανεξαρτησία και μια ακαταμάχητη δόση μυστηρίου.
Μια αλλαγή προοπτικής σήμερα
Ευτυχώς, οι στάσεις αλλάζουν. Αν και ορισμένοι παλιοί φόβοι αναζωπυρώνονται γύρω από το Halloween, οι φιλοζωικές οργανώσεις δουλεύουν για να σπάσουν τα στερεότυπα και να ενθαρρύνουν την υιοθεσία μαύρων γατών. Το μήνυμά τους είναι απλό: μια μαύρη γάτα είναι απλώς μια γάτα — παιχνιδιάρα, στοργική και γεμάτη προσωπικότητα.
Πρέπει ακόμη να τις φοβόμαστε;
Ίσως είναι καιρός να δούμε διαφορετικά τις μαύρες γάτες. Οι δεισιδαιμονίες μας λένε περισσότερα για την ιστορία παρά για τα ίδια τα ζώα. Ίσως λοιπόν το να συναντήσεις μια μαύρη γάτα στον δρόμο να μην είναι καθόλου προειδοποίηση — αλλά μια υπενθύμιση να σταματήσεις για λίγο, να χαμογελάσεις και, αν θες, να κάνεις μια ευχή.