Σε κάθε εποχή και ιστορική στιγμή αναδεικνύονται, μέσα από χαοτικές και εν πολλοίς ανεξέλεγκτες διαδικασίες, προσωπικότητες που συσσωρεύουν πάνω τους το συλλογικό εθνικό φαντασιακό και λειτουργούν, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή του παγκόσμιου χωριού, στο εξωτερικό ως εθνικοί πρεσβευτές και στο εσωτερικό ως εν δυνάμει προωθητές της ατομικής και συλλογικής ψυχολογίας.
Ο Αντετοκούμπο και ο Τσιτσιπάς αποτελούν στις μέρες μας δυο τέτοιες προσωπικότητες. Πάρα πολλά κείμενα έχουν γραφεί και για τους δύο προβάλλοντας τις αθλητικές τους επιτυχίες, αλλά και τις εξωαθλητικές πτυχές της προσωπικότητας τους. Τελευταία αναδείχθηκε, ερήμην τους, και μια άλλη διάσταση που κατηγοριοποιεί τον μεν πρώτο στην Αριστερή πλευρά της ιστορίας, τον δε δεύτερο στη Δεξιά. Τα δεδομένα για αυτή την κατάταξη αντλούνται από στερεότυπα της προσωπικής διαδρομής του καθένα, αλλά και πτυχές της καθημερινότητας τους. Βεβαίως ισχυρό αντίλογο αυτής της άποψης αποτελεί ο προβληματισμός περί της απουσίας πολιτικού προσήμου που εξ ορισμού πρέπει να έχει ο αθλητισμός.
Σε γενικές γραμμές συμφωνώ με την τελευταία άποψη. Βεβαίως τα πολιτικά χαρακτηριστική που έχει η γενικευμένη εμπορευματοποίηση του είναι μιας άλλης τάξεως κουβέντα. Μπορούμε όμως να ισχυριστούμε ότι το αποτύπωμα που αφήνει ο καθένας από τους δύο αθλητές στο δημόσιο γίγνεσθαι είναι πανομοιότυπο; Ισχυρίζομαι πως όχι και εξηγούμαι:
Ένα κοινό χαρακτηριστικό και των δύο είναι ότι είναι εκατομμυριούχοι με παγκόσμια αναγνωρισιμότητα. Από κει και πέρα. Το ενεργό ίχνος των δύο Ελλήνων αθλητών που προκύπτει από την εξωαθλητική δραστηριότητα τους είναι τελείως διαφορετικής αισθητικής.
Ο Αντετοκούμπο από τα πρώτα χρόνια της παρουσίας του στο NBA επιστρέφοντας τα καλοκαίρια στην Ελλάδα, μοίραζε το χρόνο του στις αλάνες των Σεπολίων και του Ζωγράφου. Όταν ξεκίνησε το κίνημα «black lives matter” με αφορμή την δολοφονία του George Floyd από αστυνομικό ήταν από τους πρωτεργάτες των διαμαρτυριών των παικτών του ΝΒΑ, κάτι πρωτοφανές για την ιστορία του αθλήματος. Κατά καιρούς προσφέρει οικονομική βοήθεια σε αναξιοπαθούντες με τελευταία εκδήλωση την προσφορά σε άστεγους από τις πρόσφατες πυρκαγιές. Οι τελευταίες δεν του επέτρεψαν να φέρει το τρόπαιο του ΝΒΑ, όπως είχε προγραμματίσει, στα Σεπόλια! Ναι στα Σεπόλια. Ποτέ δεν απασχόλησε την κοινή γνώμη με εκδηλώσεις life style και σε κάθε πανηγυρισμό μετά από αθλητική του επιτυχία κραδαίνει την ελληνική σημαία.
O Τσιτσιπάς απασχόλησε την κοινή γνώμη με τις Χριστουγεννιάτικες διακοπές του, εν μέσω πανδημίας, στο Ντουμπάι και με τις δηλώσεις απογοήτευσης του για την έλλειψη επώνυμων καταστημάτων ένδυσης στην Αθήνα. Ξεκίνησε τη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες χωρίς να φορά το εθνόσημο στο στήθος για να εισπράξει μεγαλύτερο ποσό από τους χορηγούς του. Χρειάστηκε να παρέμβει, μετά το σάλο που ξεσηκώθηκε, η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή για να το προσθέσει δίπλα στο σήμα του χορηγού. Δάνεισε επανειλημμένα την ακτινοβολία του στον Κυριάκο Μητσοτάκη και συμμετείχε στην καμπάνια κατά της πανδημίας, ενώ όπως δήλωσε πρόσφατα ο ίδιος είναι ανεμβολίαστος (!) και δεν θα εμβολιασθεί εκτός αν του επιβληθεί ως προϋπόθεση για να συμμετέχει σε αγώνες. Δηλαδή για να μην χάσει χρήματα.
Είναι προφανές ότι υφίσταται χαώδης διαφορά στην αισθητική της καθημερινότητας των δύο αθλητών. Αποτελούν και οι δύο είδωλα της νεολαίας και γενικά του κοινωνικού συνόλου. Βεβαίως ναι, αν και πιστεύω ότι με αποκλίνουσες κατευθύνσεις ο καθένας έχει το κοινό του. Το ζήτημα είναι ποιο πρότυπο, ιδιαίτερα για τη νεολαία, ανταποκρίνεται στις αξίες που χαρακτηρίζουν τις νέες ηλικίες από τη φύση τους όπως ο αλτρουισμός, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη, η αυτοθυσία, η ευαισθησία και τόσες άλλες. Προφανώς του Αντετοκούμπο. Ο Τσιτσιπάς προσφέρει το πρότυπο του life style, της κοσμικής ζωής, του επώνυμου ντυσίματος και του «ξεβλαχέματος».
Τελειώνοντας, είναι προφανές ότι η αισθητικοποίηση των ιδεολογιών και της πολιτικής είναι ένα εκτεταμένο γεγονός που εξελίχθηκε μέσα στην Ιστορία. Σε κάθε εποχή με διαφορετικό τρόπο, παρά τις απόψεις που κατατίθενται πως η αισθητική και η πολιτική έχουν απόλυτη αυτονομία. Με αυτή την έννοια, όντως ο Αντετοκούμπο και ο Τσιτσιπάς κινούνται, ερήμην τους ίσως, σε διαφορετικές πολιτικές κατευθύνσεις.
Κώστας Μάρκου – tvxs.gr