Η πρώτη σκέψη που σου περνάει από το μυαλό όταν βλέπεις από κοντά ένα ελάφι ή ένα ζαρκάδι, είναι το πόσο όμορφα και ευγενή είναι τα ζώα αυτά. Η αμέσως επόμενη, όταν τα αντικρίζεις σε μια φάρμα- εκτροφείο, είναι το πώς μπορεί κανείς να βάλει στο πιάτο του ένα τέτοιο πλασματάκι, γεμάτο αθωότητα. Ήταν η πρώτη φορά που συναντούσαμε ελάφια, σταματήσαμε σε έναν επαρχιακό δρόμο για να τα θαυμάσουμε. Κάποιο κρεοπωλείο διαφήμιζε η ταμπέλα στο κτήμα…
Είδος υπό εξαφάνιση σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και ειδικά τα κόκκινα ελάφια. Η νομοθεσία απαγορεύει το κυνήγι τους αλλά δεν είναι λίγοι εκείνοι που παρανομούν… Εκτός των άλλων, ακολουθεί κατά κύριο λόγο τα ευρωπαϊκά πρότυπα, ξεχνά όμως πως σε πολλές χώρες της Ευρώπης τα ζώα αυτά δε βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο εξαφάνισης τόσο, όσο στην Ελλάδα.
Ίσως βιαστήκαμε να κατακρίνουμε τον εκτροφέα της περιοχής που βρεθήκαμε μιας και μαθαίνουμε πως αρκετές οικολογικές οργανώσεις θεωρούν πως η ελεγχόμενη και οργανωμένη εκτροφή μπορεί να δράσει θετικά στη διάσωση του είδους και να αποτρέψει το παράνομο κυνήγι στα δάση. Ακόμα και η κατανάλωση θα είναι πιο οριοθετημένη με αυτό τον τρόπο.
Τα ελάφια στην αρχαία Ελλάδα ήταν ζώα ιερά επρόκειτο για το αγαπημένο ζώο της θεάς Αρτέμιδος, τα θαύμαζαν και τα προστάτευαν. Σύμφωνα με τη μυθολογία, στον Τρωικό Πόλεμο, όταν ο βασιλιάς Αγαμέμνονας σκότωσε το ιερό ελάφι της θεάς εκείνη απαίτησε τη θυσία της κόρης του για να καθαρίσει η αμαρτία…
Σήμερα, δεν είναι μονάχα οι χορτοφάγοι εκείνοι που δε θα ήθελαν να τα πειράξει κανείς και θα απέφευγαν να καταναλώσουν το κρέας του. Ευτυχώς, δεν είναι μια αρκετά διαδεδομένη τροφή στη χώρα μας. Θα μου πεις δεν είναι εξίσου κρίμα να θανατώνονται και τα άλλα τα οικόσιτα ζώα; Φυσικά, αλλά αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε την κρεατοφαγία, ίσως θα ήταν καλό να μην εμπλουτίζουμε το πιάτο μας με «νέα είδη» απλά και μόνο για να γίνουν πιο γκουρμέ. Αρκετές γεύσεις έχουμε ήδη στην επιλογή μας.
Το δέρμα των ελαφιών χρησιμοποιείται στην παραγωγή ρούχων και παπουτσιών, λες και δεν υπάρχουν άλλες πρώτες ύλες. Εξίσου εξωφρενικό είναι ότι τα ζώα αυτά θανατώνονται προκειμένου από τα κέρατά τους να παραχθούν κοκάλινα αντικείμενα, μπαστούνια ακόμα και ζελατίνες (!).
Τα ελάφια και τα ζαρκάδια είναι ήσυχα ζωάκια που δεν ενοχλούνται με την ανθρώπινη παρουσία, τι και αν ο άνθρωπος μαζί με άλλα αρπαχτικά είναι οι βασικοί τους κίνδυνοι. Στη φάρμα που επισκεφτήκαμε, τα περισσότερα άφησαν κατευθείαν το φαγητό τους και μας πλησίασαν με «διάθεση» φιλική.
Τα αρσενικά ελάφια έχουν κέρατα τα θηλυκά είναι λίγο πιο μικρόσωμα. Μια ολόκληρη οικογένεια με πολύ μικρά μωρά βρέθηκε κοντά μας. Τα θηλυκά γεννούν μια φορά το χρόνο ένα με δυο ελαφάκια που τα θηλάζουν και τα προσέχουν πολύ μέχρι να μεγαλώσουν. Τα ελάφια γνωρίζουν από αγάπη και όσοι ασχολούνται με το είδος πιστεύουν πως έχουν αληθινά συναισθήματα. Λέγεται πως ένα ζευγάρι ελαφιών είναι συνήθως τόσο αγαπημένο που αν τύχει και χάσει τη ζωή του το ένα, το άλλο μπορεί και να πεθάνει από στεναχώρια και μαρασμό, έχοντας περιπλανηθεί πολλές μέρες στη φύση, μόνο του.
Τα ελάφια τα συναντάμε σε πολλές θρησκείες και παραδόσεις σε όλο τον κόσμο. Από τις προϊστορικές ζωγραφιές μέχρι τα νεότερα χρόνια, από την Ανατολή μέχρι την Αμερική. Συνήθως ο συμβολισμός τους έχει να κάνει με τη θηλυκότητα, ακόμα και σήμερα λέμε για μια ωραία γυναίκα «είναι σαν ελαφίνα». Το ελάφι σε πολλές περιπτώσεις είναι σύμβολο αγνότητας αθωότητας και συνδέεται με τις αρετές της καθαρής, όμορφης ψυχής.
Στη λαογραφία της Γαλλίας συναντάμε μια άμεση σύνδεση του ζώωου αυτού με τη γυναικεία φύση: Αν κάποιος σκοτώσει ελάφι, λέει ο λαογραφία, είναι καταραμένος να μην αγαπηθεί από καμία γυναίκα, γιατί το ελάφι είναι νεράιδα! Οι Ινδιάνοι εστιάζουν περισσότερο στον κίνδυνο, μάλλον φοβόντουσαν πιο πολύ τη γυναικεία δύναμη. Υπάρχουν φυλές που πιστεύουν πως είναι ένα πνεύμα γυναίκας που έρχεται για να προειδοποιήσει τους άνδρες για κακά μελούμενα ή ακόμα και για να τους οδηγήσει στο θάνατο.
Έρευνα – Φωτογραφίες: Γιώργος Κολέτσος – gokitok.wordpress.com