Νέο σύστημα εξετάσεων για την απόκτηση ή ανανέωση διπλώματος οδήγησης, με συγκεκριμένες διαδικασίες που θα καταγράφονται με χρήση οπτικοακουστικών μέσων και θα διεξάγονται εντός συγκεκριμένων χώρων που πρέπει να καθορίσουν οι περιφέρειες (σε δύο διαφορετικές ημέρες για τη «δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς») προβλέπει το σχέδιο νόμου που δημοσιοποίησε την Δευτέρα το υπουργείο Υποδομών.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει και αλλαγές στις κατηγορίες διπλωμάτων οδήγησης καθώς και μεταβατικό στάδιο εφαρμογής με στόχο να αντιμετωπιστούν και τα φαινόμενα διαφθοράς.
Σε ανακοίνωση του υπουργείου αναφέρεται πως «στόχος μας η δημιουργία ενός αξιόπιστου, διαφανούς και λειτουργικού συστήματος, με αξιοποίηση της τεχνολογίας και την καθιέρωση αδιάβλητων διαδικασιών. Εντός του επόμενου 10ημέρου θα κληθούν όλοι οι αρμόδιοι φορείς να διατυπώσουν τις απόψεις τους προκειμένου εντός του Μαΐου να προχωρήσει η ψήφιση του Νομοσχεδίου με την εφαρμογή ταυτόχρονα και των απαραίτητων μεταβατικών διατάξεων που απαιτούνται για την ομαλή μετάβαση στο Νέο Σύστημα εξετάσεων οδηγών και υποψήφιων οδηγών».
Η διαδικασία
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου:
Κάθε υποψήφιος οδηγός ή οδηγός «υποβάλλεται πρώτα σε θεωρητική εξέταση, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Παράρτημα II του άρθρου 21 του π.δ.51/2012 (Α΄101) καθώς και στο άρθρο 24 της υ.α.50984/7947/2013 (Β’3056). Μετά την επιτυχή θεωρητική εξέταση ακολουθεί η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς για την κατηγορία οδήγησης που έχει αιτηθεί ο υποψήφιος οδηγός».
Η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς «διενεργείται σε δύο στάδια τα οποία διεξάγονται σε διαφορετικές ημέρες. Στο πρώτο στάδιο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς εξετάζονται οι γνώσεις και οι δεξιότητες οδήγησης (ΠΟΡΕΙΑ) του υποψηφίου οδηγού ή οδηγού και εφόσον ολοκληρώσει με επιτυχία το στάδιο αυτό εξετάζεται στο δεύτερο στάδιο, εφόσον απαιτείται, προκειμένου να διενεργηθούν οι απαιτούμενες ειδικές δοκιμασίες.
Σε περίπτωση αποτυχίας του υποψηφίου οδηγού ή οδηγού στο δεύτερο στάδιο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς, στην επανεξέταση, ο υποψήφιος οδηγός ή οδηγός επανεξετάζεται και στο πρώτο στάδιο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς.
Μετά και την επιτυχή δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς και των δύο σταδίων όπου απαιτείται, άλλως, μόνο μετά την επιτυχή δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς του πρώτου σταδίου, χορηγείται η άδεια οδήγησης για την κατηγορία της οποίας έχει αιτηθεί ο ενδιαφερόμενος, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 5 και με την προϋπόθεση της οριστικής απόρριψης της τυχόν κατ’ άρθρο 7 υποβληθείσας καταγγελίας η οποία υποβάλλεται από τον εξεταζόμενο εντός προθεσμίας δυο (2) εργάσιμων ημερών μετά τη λήξη της εξέτασης.
Η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς των υποψηφίων οδηγών και οδηγών μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων πραγματοποιείται από τον υποψήφιο μόνο του επί της εκπαιδευτικής μοτοσικλέτας ή του εκπαιδευτικού μοτοποδηλάτου και στα δύο στάδια.
Η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς όλων των κατηγοριών αδειών οδήγησης,διενεργείται από έναν εξεταστή.
Κατά τη διενέργεια δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς όλων των κατηγοριών αδειών οδήγησης υποψηφίων οδηγών και οδηγών δεν επιτρέπεται να παρίσταται εντός του οχήματος ο εκπαιδευτής υποψηφίων οδηγών.
Τα οχήματα
Για τη διενέργεια δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς όλων των κατηγοριών αδειών οδήγησης υποψηφίων οδηγών και οδηγών, οι εκπαιδευτές παραχωρούν προσωρινά τη χρήση των οχημάτων και των μοτοσικλετών στην Περιφερειακή Ενότητα. Σε περίπτωση που δεν τα παραχωρήσουν, οι υποψήφιοι των σχολών δεν μπορούν να συμμετάσχουν στις εξετάσεις. Οι προδιαγραφές των εκπαιδευτικών οχημάτων, που χρησιμοποιούνται στις εξετάσεις των υποψηφίων οδηγών και οδηγών, και καθορίζονται στην Υ.Α. 58930/480/1999 (Β΄ 526), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την 71541/8364/2001(Β’ 1533), συμπληρώνονται ως εξής:
α) Κάθε εκπαιδευτικό όχημα που συμμετέχει στις εξετάσεις πρέπει απαραίτητα να διαθέτει διαδικτυακή σύνδεση με οιονδήποτε αποδεκτό και αποτελεσματικό τρόπο, ώστε να επιτυγχάνεται αδιάλειπτη σύνδεση αυτού με το Κέντρο Ελέγχου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ως αυτό προσδιορίζεται από τον παρόντα νόμο.
β) Εντός του οχήματος πρέπει να τοποθετείται κάμερα με μικρόφωνο, που να εικονίζει ευδιάκριτα ολόκληρη την καμπίνα του οχήματος ή τις θέσεις ανάβασης των μοτοσικλετών και να είναι διασυνδεδεμένη αδιάλειπτα με το Κέντρο Ελέγχου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
γ) Είναι υποχρεωτική η γραπτή ανακοίνωση σε ευδιάκριτο σημείο ότι ο χώρος του οχήματος βιντεοσκοπείται και η διαδικασία εξέτασης μεταδίδεται στο Κέντρο Ελέγχου.
Ασφαλιστική κάλυψη υποψηφίων οδηγών
Οι υποψήφιοι οδηγοί για την απόκτηση άδειας οδήγησης, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της πρακτικής τους εκπαίδευσης και εξέτασης τους υποχρεούνται σε ασφαλιστική κάλυψη έναντι του κυρίου ή κατόχου των οχημάτων. Η ασφαλιστική δαπάνη του προηγούμενου εδαφίου πρέπει να περιλαμβάνει την ασφαλιστική ευθύνη έναντι τρίτων λόγω σωματικής βλάβης, ή ζημιών σε πράγματα, περιλαμβανόμενης και της χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης. Το ασφαλιστήριο συμβόλαιο από τον υποψήφιο οδηγό με τις ανωτέρω καλύψεις προσκομίζεται πριν την έναρξη της πρακτικής του εκπαίδευσης.
Όλα καταγράφονται ηλεκτρονικά
Η θεωρητική εξέταση και η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών και οδηγών μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών και αυτοκινήτων, μεταδίδεται σε πραγματικό χρόνο και καταγράφεται με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων. Το καταγεγραμμένο υλικό της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς προστατεύεται αυστηρά από οποιαδήποτε παρέμβαση και με ευθύνη του εκπαιδευτή υποψηφίου οδηγών και της Διεύθυνσης Μεταφορών και Επικοινωνιών της οικείας Περιφέρειας μεταφορτώνεται αμελλητί, σε διαδικτυακή εφαρμογή την ίδια ημέρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7. Το καταγεγραμμένο υλικό αποτελεί συνοδευτικό υλικό της συγκεκριμένης δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς που καταγράφηκε για ενδεχόμενη αξιολόγηση σύμφωνα με την παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου.
Το καταγεγραμμένο υλικό περιέχει οπτικοακουστικό υλικό:
α) από το χώρο διενέργειας των θεωρητικών εξετάσεων, όπου απεικονίζονται όλοι οι συμμετέχοντες στη διαδικασία.
β) από το εσωτερικό του εκπαιδευτικού οχήματος, όπου απεικονίζονται όλοι οι συμμετέχοντες στη διαδικασία.
γ) από το εξωτερικό του εκπαιδευτικού οχήματος, όπου απεικονίζεται το οδικό δίκτυο που κινείται το εκπαιδευτικό όχημα.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί από τον εξεταστή μη ενεργοποίηση της καταγραφής υλικού με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων σε οποιαδήποτε στάδιο της θεωρητικής εξέτασης ή της εξέτασης δοκιμασιών προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών και οδηγών, η εξέταση των υποψηφίων οδηγών και οδηγών δεν άρχεται μέχρι την ενεργοποίησή τους.
Η περίπτωση διενέργειας εξέτασης χωρίς τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων συνιστά δημιουργία εμποδίων στην άσκηση της εποπτείας και του ελέγχου και κατατάσσεται στις πολύ σοβαρές παραβάσεις, επισύρει στους εμπλεκόμενους, πλην του αξιολογητή, τις διοικητικές κυρώσεις της παρ. 6 του άρθρου 8 του παρόντος.
Ειδικοί χώροι
Οι ειδικές δοκιμασίες της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς διενεργούνται μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους ή Πίστες Εκπαίδευσης και Εξέτασης Υποψηφίων Οδηγών όπου υπάρχουν, οι οποίοι βρίσκονται σε οικεία ή όμορη Περιφερειακή Ενότητα.. Οι ειδικές δοκιμασίες προσόντων και συμπεριφοράς σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους ή πίστες, πραγματοποιούνται από τον υποψήφιο χωρίς την παρουσία του εκπαιδευτή και του εξεταστή εντός ή επί του εκπαιδευτικού οχήματος. Οι παραπάνω ειδικές δοκιμασίες δύνανται να διενεργούνται με τη χρήση ηλεκτρονικού συστήματος αυτόματης καταγραφής των δεδομένων της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς και αυτόματης εξαγωγής του αποτελέσματος.
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, ρυθμίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές του πρότυπου ειδικά διαμορφωμένου χώρου για τη διενέργεια των ειδικών δοκιμασιών της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς. 3. Μέχρι τη δημιουργία ενιαίων ειδικά διαμορφωμένων χώρων διενέργειας των ειδικών δοκιμασιών όλων των κατηγοριών αδειών οδήγησης, οι ειδικές δοκιμασίες των δίκυκλων συνεχίζουν να διεξάγονται στους υφιστάμενους χώρους.
Το μεταβατικό στάδιο
Για το έργο δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς:
α. Από την ισχύ του παρόντος έως και ένα (1) μήνα μετά την έκδοση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών της παραγράφου 2 του άρθρου 3, το έργο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών και οδηγών, διενεργείται, ως εξής: αα) Από έναν εξεταστή , υποχρεωτικά μέσω κλήρωσης από τους υφιστάμενους εξεταστές την 30 Σεπτεμβρίου 2018, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υ.α.50984/7947/2013 (Β΄3056).
αβ). Η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς πραγματοποιείται με την παρουσία εκπαιδευτή και εξεταστή εντός του εκπαιδευτικού οχήματος κατά τη διενέργεια του πρώτου σταδίου και με τον υποψήφιο οδηγό μόνο του εντός του εκπαιδευτικού οχήματος κατά τη διενέργεια του δευτέρου σταδίου χωρίς την παρουσία εκπαιδευτή ή εξεταστή. Ο εκπαιδευτής υποψηφίων οδηγών , ο οποίος παρίσταται στο εκπαιδευτικό όχημα κατά τη διενέργεια του πρώτου σταδίου εξέτασης υποψηφίου οδηγού και οδηγού, δεν επιτρέπεται να ανήκει στη σχολή οδήγησης που παρείχε στον υποψήφιο οδηγό μαθήματα θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης.
αγ) Τα δύο στάδια της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς πραγματοποιούνται την ίδια μέρα και από τους ίδιους εξεταστές. Κατά τα λοιπά η δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς διενεργείται όπως και μέχρι την 30 Σεπτεμβρίου 2018 σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υ.α.50984/7947/2013 (Β΄3056).
β. Ένα (1) μήνα μετά την έκδοση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών της παραγράφου 2 του άρθρου 3 έως και πέντε (5) μήνες μετά την ισχύ του παρόντος, το έργο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών και οδηγών, διενεργείται, ως εξής: βα) Από έναν (1) εξεταστή, της οικείας Διεύθυνσης Μεταφορών & Επικοινωνιών με κύριο και αποκλειστικό έργο, , μέσω κλήρωσης από εξεταστές που ορίζονται σύμφωνα με την απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη της παραγράφου 3 του άρθρου 3. ββ) Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις (αβ) και (αγ) της παραγράφου 1α.
γ. Πέντε (5) μήνες μετά την ισχύ του παρόντος έως και την εφαρμογή της εποπτείας στο μεταβατικό στάδιο, το έργο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών και οδηγών, διενεργείται, ως εξής: γα) Εφαρμόζεται η διενέργεια της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς σε δύο διακριτά στάδια κατά τα οριζόμενα στις παραγράφου 2 και 3 του Άρθρου 4.
Οι ειδικές δοκιμασίες της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς διενεργούνται μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους ή Πίστες Εκπαίδευσης και Εξέτασης Υποψηφίων Οδηγών όπου υπάρχουν ή σε οδούς που επιλέγονται κατάλληλα από τις οικείες Διευθύνσεις Μεταφορών και Επικοινωνιών ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις διενέργειας των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 του άρθρου 6 ειδικών δοκιμασιών.
Στις ανωτέρω οδούς επιβάλλονται περιορισμοί ή απαγόρευση κυκλοφορίας των υπολοίπων οχημάτων κατά τη διάρκεια διενέργειας των ειδικών δοκιμασιών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 52 του ν.2696/1999 (Α΄57) όπως ισχύει (Κ.Ο.Κ.). γβ) Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις (αβ) της παραγράφου 1α και (βα) της παραγράφου 1β. δ. Μετά την εφαρμογή του μεταβατικού σταδίου της άσκησης της εποπτείας το έργο της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς υποψηφίων οδηγών και οδηγών, διενεργείται, ως εξής: δα) Εφαρμόζεται η διενέργεια της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς από ένα εξεταστή με κύριο και αποκλειστικό έργο της οικείας Διεύθυνσης Μεταφορών και Επικοινωνιών κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 3, μέσω κλήρωσης από εξεταστές που ορίζονται σύμφωνα με την απόφαση της παραγράφου 3 του άρθρου 3. δβ) Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις (αβ) της παραγράφου 1α και (γα) της παραγράφου 1γ. ε. Είκοσι (20) μήνες μετά την ισχύ του παρόντος οι ειδικές δοκιμασίες της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς διενεργούνται υποχρεωτικά μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους ή Πίστες Εκπαίδευσης και Εξέτασης Υποψηφίων Οδηγών όπου υπάρχουν.