Οι ΗΠΑ μετακινούν βομβαρδιστικά αεροσκάφοι B-2 στο νησί Γκουάμ του Ειρηνικού – Έχουν τη δυνατότητα να πλήξουν την υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση του Ιράν με την ονομασία Φόρντο με την ισχυρότερη μη πυρηνική βόμβα GBU-57
Το B-2 μπορεί να μεταφέρει την βόμβα GBU-57 βάρους 13 τόνων, η οποία έχει σχεδιαστεί για να καταστρέφει στόχους βαθιά κάτω από το έδαφος
Οι ΗΠΑ μετακινούν βομβαρδιστικά B-2 στο νησί Γκουάμ του Ειρηνικού, δηλώνουν δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι στο Reuters, καθώς ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σταθμίζει αν θα πρέπει να συμμετάσχουν στα πλήγματα του Ισραήλ κατά του Ιράν.
Δεν είναι σαφές αν η ανάπτυξη των βομβαρδιστικών των ΗΠΑ συνδέεται με την ένταση στη Μέση Ανατολή και τις εκατέρωθεν επιθέσεις Ιράν και Ισραήλ ή αν αποτελεί προσωπική απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ.
Το B-2 μπορεί να εξοπλιστεί για να μεταφέρει την αμερικανική βόμβα GBU-57 (το ισχυρότερο μη πυρηνικό όπλο στο αμερικανικό οπλοστάσιο) βάρους 13 τόνων, η οποία έχει σχεδιαστεί για να καταστρέφει στόχους βαθιά κάτω από το έδαφος.
Η βόμβα GBU-57
Αυτό είναι το όπλο που οι ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να πλήξει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του Φόρντο.
Οι αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, αρνούνται να αποκαλύψουν περαιτέρω λεπτομέρειες. Ένας αξιωματούχος λέει ότι δεν έχουν δοθεί ακόμη εντολές προώθησης των βομβαρδιστικών πέρα από το Γκουάμ. Δεν λένε πόσα βομβαρδιστικά B-2 μετακινούνται.
Το Πεντάγωνο δεν ανταποκρίνεται άμεσα σε αίτημα για σχολιασμό.
Τι είναι το Φόρντο, η υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση που μόνο αμερικανική βόμβα μπορεί να καταστρέψει
Το Ισραήλ επιτίθεται στο Φόρντοο: Με περίπου 2.000 λειτουργικούς φυγοκεντρωτές, η μονάδα εμπλουτισμού παράγει ουράνιο εμπλουτισμένο σε ποσοστό 60% — ένα μικρό βήμα μακριά από τον εμπλουτισμό 90% που απαιτείται για την κατασκευή όπλων — γεγονός που αποτελεί αιτία ανησυχίας για το Ισραήλ.
Η κατασκευή του εργοστασίου εμπλουτισμού καυσίμων Fordow ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του 2007, σύμφωνα με την Τεχεράνη, και τέθηκε σε λειτουργία το 2009 — την ίδια χρονιά που οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες αποκάλυψαν την ύπαρξη της εγκατάστασης στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), με αποτέλεσμα το Ιράν να την αναγνωρίσει δημοσίως.
Το 2009, σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, οι υπηρεσίες πληροφοριών αποκάλυψαν ότι το Ιράν προσπαθούσε να εγκαταστήσει 3.000 φυγοκεντρικούς διαχωριστές στην εγκατάσταση.
Δύο χρόνια αργότερα, ο τότε γενικός διευθυντής της Διεθνούς Ατομικής Ενέργειας, Γιούκια Αμάνο, ανέφερε ότι το Ιράν είχε «εγκαταστήσει φυγοκεντρικούς διαχωριστές στο Φόρντοο με τον δηλωμένο στόχο» της παραγωγής ουρανίου εμπλουτισμένου έως και 20%. Τον επόμενο χρόνο, η πυρηνική εποπτική αρχή ανέφερε ότι το Ιράν είχε τριπλασιάσει τη μηνιαία παραγωγή ουρανίου εμπλουτισμένου κατά 20% στο Φόρντοο.
Οι επιθεωρήσεις του ΟΗΕ το 2012 αποκάλυψαν την ύπαρξη τούνελ με παχιά τοιχώματα και ανθεκτικές σε εκρήξεις πόρτες, με ορισμένα καταφύγια προστατευμένα από 300 πόδια βράχου, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post.
Το Ιράν συμφώνησε να αναστείλει τον εμπλουτισμό στο Φόρντοου και να μετατρέψει την εγκατάσταση σε ερευνητικό κέντρο μετά την υπογραφή του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA) το 2015, κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Ομπάμα.
Ωστόσο, μετά τη ρήξη μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον το 2018, λόγω της απόσυρσης των ΗΠΑ από τη συμφωνία από την κυβέρνηση Τραμπ και της επιβολής κυρώσεων στην Τεχεράνη για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της, οι δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου ξανάρχισαν στην εγκατάσταση. Η Τεχεράνη υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα προορίζεται για ειρηνικούς σκοπούς.
Κατά τη διάρκεια μιας αιφνιδιαστικής επιθεώρησης του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας το 2023, οι επιθεωρητές βρήκαν σωματίδια ουρανίου καθαρισμένου σε ποσοστό 83,7%, το οποίο είναι κοντά στο επίπεδο που απαιτείται για την κατασκευή όπλων. Η πυρηνική εποπτική αρχή ανέφερε επίσης ότι το Ιράν είχε συνδέσει δύο σειρές φυγοκεντρικών μηχανών που του επέτρεπαν να καθαρίσει ουράνιο σε ποσοστό 60%.
Ένα δημοσίευμα του Reuters ανέφερε ότι κατά το τελευταίο τρίμηνο παρήχθησαν 166,6 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου έως και 60%, το οποίο, εάν εμπλουτιστεί περαιτέρω, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή περίπου τεσσάρων πυρηνικών όπλων, σύμφωνα με τα κριτήρια της ΔΟΑΕ. Ωστόσο, ο γενικός διευθυντής της πυρηνικής εποπτικής αρχής του ΟΗΕ, Ραφαέλ Γκρόσι, δήλωσε την Πέμπτη στο Sky News ότι δεν μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι το Ιράν κατασκευάζει πυρηνικό όπλο. Την ίδια ημέρα, το Ισραήλ χτύπησε τον υπό κατασκευή ερευνητικό αντιδραστήρα βαρέος νερού Khondab.
GBU-57: Η βόμβα-«γίγαντας» που απειλεί το πυρηνικό οπλοστάσιο του Ιράν – Θα την ρίξει στον πόλεμο ο Τραμπ ως έσχατη λύση;
Η GBU‑57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) είναι αμερικανική διατρητική βόμβα μαζικής ισχύος – Έχει σχεδιαστεί για να εξουδετερώνει εξαιρετικά βαθιά και ενισχυμένα υπόγεια καταφύγια, όπως το Φορντό, η υπόγεια μονάδα εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν
Μετά από πέντε ημέρες πληγμάτων ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν η Τεχεράνη διατείνεται πως οι βαλλιστικοί της πύραυλοι σπέρνουν τον τρόμο στην καρδιά του προαιώνιου εχθρού της και το Τελ Αβίβ βομβαρδίζει συστηματικά από τον αέρα στόχους σε ολόκληρη την ιρανική επικράτεια, πιέζοντας για την σύνθλιψη του θεοκρατικού καθεστώτος.
Η ένταση στη Μέση Ανατολή από τα ξημερώματα απέκτησε και έντονο αμερικανικό «χρώμα», καθώς η ανάρτηση του Ντόναλντ Τραμπ που κάλεσε σε εκκένωση της ιρανικής πρωτεύουσας έφερε στο προσκήνιο σενάρια για έναν πόλεμο, που θα ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια της περιοχής.
Οι ΗΠΑ του Τραμπ, ο οποίος επί μακρόν διατείνεται πως οι πόλεμοι είναι καταστροφικοί και ενάντια στους δικούς του πολιτικούς τρόπους -άσχετα εάν ούτε ο πόλεμος στην Ουκρανία τελείωσε σε μία ή 100 ημέρες- έχουν σήμερα μία στρατηγική επιλογή ανάλογη της ισχύος και της στρατιωτικής δυναμικής τους.
Η Ουάσιγκτον έχει την επιλογή να τελειώσει με στοχευμένα χτυπήματα το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και μαζί του πιθανότατα να φέρει κοινωνική εξέγερση στη χώρα ή να «σύρει» με ένα πολύ αυστηρότερο τρόπο σε διαπραγματεύσεις το υπάρχον καθεστώς το οποίο θα έχει απόλυτη πλέον γνώση πως τα πυρηνικά δεν είναι επιλογή και πως το ίδιο έχει ημερομηνία λήξης…
Μέχρι στιγμής ο Τραμπ δεν δείχνει να έχει κάνει κάποια συγκεκριμένη επιλογή καθώς από την μία έχει δώσει σαφείς εντολές μεταφορές μαχητικών, βομβαρδιστικών αλλά και εναέριων «τάνκερ» σε Μεσόγειο και Μέση Ανατολή και από την άλλη δημόσια υπογραμμίζει πως οι Ιρανοί καλούν και ζητούν διαπραγμάτευση.
Το Ισραήλ, από τη δική του πλευρά, έχει και πάλι καταφέρει μέσα σε 60 ημέρες να φέρει το Τελ Αβίβ στην θέση του μόνου εταίρου του Λευκού Οίκου στην περιοχή και παράλληλα να χτυπήσει αυτό που για τον πρωθυπουργό της χώρας είναι ο πυλώνας της πολιτικής του σταδιοδρομίας από την εποχή που σε ηλικία 44 ετών έγινε επικεφαλής του κόμματός του, τον «άξονα του κακού».
Η βόμβα GBU‑57, το ισχυρότερο μη πυρηνικό όπλο στο αμερικανικό οπλοστάσιο
Οι ΗΠΑ σήμερα πρακτικά είναι η μοναδική στρατιωτική δύναμη -εάν δεχθούμε ως δεδομένα τα στοιχεία που δημοσιεύονται για οπλοστάσια των μεγάλων δυνάμεων- που διαθέτει όπλο ικανό να βάλει οριστικό τέλος στο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και συγκεκριμένα στην τοποθετημένη στα έγκατα βουνού εγκατάστασης του Φορντό.
Η βόμβα GBU‑57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) είναι μία αμερικανική διατρητική βόμβα μαζικής ισχύος. Με βάρος που αγγίζει τα 13.600 κιλά, αυτός ο γιγαντιαίος «καταστροφέας οχυρών» έχει σχεδιαστεί για να εξουδετερώνει εξαιρετικά βαθιά και ενισχυμένα υπόγεια καταφύγια -στόχους που δεν επηρεάζονται από τα συμβατικά όπλα.
Η GBU‑57 κατασκευάστηκε από την Boeing για την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ στις αρχές του 2000 και θεωρείται το ισχυρότερο μη πυρηνικό όπλο στο αμερικανικό οπλοστάσιο. Φέρει πολεμική κεφαλή με περισσότερα από 2.400 κιλά εκρηκτικών υλών και έχει ικανότητα διείσδυσης που υπερβαίνει τα 60 μέτρα σε ενισχυμένο σκυρόδεμα. Ο κύριος στόχος της; Εγκαταστάσεις όπως το Φορντό, η υπόγεια μονάδα εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν, χωμένη βαθιά σε βραχώδες έδαφος κοντά στην πόλη Κομ.
Ωστόσο, η χρήση της MOP δεν είναι απλή υπόθεση. Το μόνο αεροσκάφος που μπορεί να τη μεταφέρει είναι το βομβαρδιστικό stealth B‑2 Spirit. Παρότι οι ΗΠΑ διαθέτουν μικρό αριθμό αυτών των βομβών (περίπου 20), αυτές παραμένουν υπό αυστηρό στρατηγικό έλεγχο. Το Ισραήλ, αν και διαθέτει εξελιγμένα μαχητικά και προηγμένα οπλικά συστήματα, δεν έχει στην κατοχή του ούτε τη βόμβα ούτε το βομβαρδιστικό που απαιτείται για την ενεργοποίησή της -πράγμα που σημαίνει ότι για οποιαδήποτε επιχείρηση εναντίον υπόγειας ιρανικής εγκατάστασης θα χρειαστεί άμεση υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μέχρι σήμερα, η GBU‑57 δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ σε πολεμική επιχείρηση, παραμένοντας ως «τελευταία λύση» στο στρατηγικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ. Ωστόσο, η ύπαρξή της αποτελεί ξεκάθαρο μήνυμα ισχύος -και ένα εργαλείο πίεσης σε ένα εξαιρετικά εύθραυστο γεωπολιτικό τοπίο.