Καθώς περπατούσα πρόσφατα σε έναν πολυσύχναστο δρόμο της πόλης, χαζεύοντας στο κινητό μου και μόλις που αντιλαμβανόμουν τι συνέβαινε γύρω μου, κάτι παράξενο τράβηξε την προσοχή μου.
Στη μέση του τσιμεντένιου πεζοδρομίου βρισκόταν ένα μικρό, πατημένο νερόφιδο. Ήταν άψυχο, μισολιωμένο, με το πρασινωπό του σώμα να είναι στριμμένο με τρόπο που μου έφερε αναγούλα. Οι περαστικοί το προσπερνούσαν χωρίς καν να του ρίξουν μια ματιά. Τα αυτοκίνητα περνούσαν δίπλα του, χωρίς να αντιληφθούν τι είχε μόλις συμβεί.
«Τα νερόφιδα έχουν την ικανότητα να καμουφλάρονται τόσο καλά στο φυσικό τους περιβάλλον, που τις περισσότερες φορές βρίσκονται δίπλα μας χωρίς να το καταλαβαίνουμε.»
Κι όμως, εγώ δεν μπορούσα να πάρω τα μάτια μου από πάνω του. Η εικόνα αυτή με ακολούθησε πολύ μετά, ακόμα κι όταν είχα προχωρήσει. Δεν ήταν απλώς το φίδι· ήταν αυτό που αντιπροσώπευε. Δεν επρόκειτο για ένα μεμονωμένο περιστατικό.
Τις τελευταίες εβδομάδες, κάτοικοι της περιοχής μοιράζονται φωτογραφίες και ιστορίες στο διαδίκτυο από απροσδόκητες συναντήσεις με φίδια: σε αυλές, να σέρνονται σε βεράντες, κοντά σε εισόδους πολυκατοικιών, ακόμη και μέσα σε σπίτια—μέσω ανοιγμάτων σε μπαλκόνια ή εξαερισμούς.
Οι συναντήσεις αυτές γίνονται όλο και πιο συχνές—και μάλιστα στα πιο απρόσμενα μέρη. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας μια ανησυχητική τάση: η κλιματική αλλαγή και η αστική ανάπτυξη σπρώχνουν την άγρια ζωή βαθύτερα μέσα στο αστικό περιβάλλον. Καθώς τα φυσικά τους καταφύγια εξαφανίζονται, τα ζώα έχουν δύο επιλογές—προσαρμογή ή αφανισμός.
Η αυξανόμενη παρουσία των νερόφιδων είναι μόνο ένα παράδειγμα αυτής της ανισορροπίας.
Παρόλο που αυτά τα φίδια είναι ακίνδυνα και μη επιθετικά, η παρουσία τους προκαλεί ανησυχία.
Το να τα βλέπει κανείς σε αστικές περιοχές είναι σοκαριστικό και αντανακλά ένα βαθύτερο πρόβλημα. Η φύση πλησιάζει—μερικές φορές, κυριολεκτικά μέχρι την πόρτα μας.
Νερόφιδα στην Ελλάδα: Άκακοι επισκέπτες της φύσης
Τα νερόφιδα, γνωστά και ως κρασπεδοφόρα φίδια, είναι από τα πιο συνηθισμένα και ακίνδυνα φίδια που συναντάμε στην Ελλάδα. Ζουν κοντά σε ποτάμια, λίμνες, ρυάκια και υγροβιότοπους, καθώς η παρουσία νερού είναι απαραίτητη για την επιβίωσή τους. Τρέφονται κυρίως με βατράχια, ψάρια και μικρά αμφίβια, παίζοντας σημαντικό ρόλο στην οικολογική ισορροπία.
Παρότι η εμφάνισή τους μπορεί να τρομάξει, δεν είναι δηλητηριώδη και δεν επιτίθενται στους ανθρώπους. Αντιθέτως, είναι ντροπαλά και προτιμούν να απομακρύνονται με ταχύτητα όταν αισθανθούν κίνδυνο. Τα τελευταία χρόνια, λόγω της απώλειας φυσικών ενδιαιτημάτων και της κλιματικής αλλαγής, παρατηρείται αυξημένη παρουσία τους ακόμη και σε αστικές περιοχές.
Η κατανόηση και ο σεβασμός προς αυτά τα ήπια ερπετά είναι απαραίτητη για την προστασία τους αλλά και για τη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας του περιβάλλοντος που όλοι μοιραζόμαστε.
Τα νερόφιδα είναι εξαιρετικά καλά καμουφλαρισμένα και συχνά πολύ δύσκολο να εντοπιστούν, ειδικά στο φυσικό τους περιβάλλον.
Ο λόγος είναι το χρωματικό τους μοτίβο, που συνήθως αποτελείται από πρασινωπό, γκριζωπό ή καφετί χρώμα με σκούρες κηλίδες ή γραμμές. Αυτά τα χρώματα τα βοηθούν να αναμειγνύονται άψογα με το έδαφος, τα χόρτα, τις πέτρες ή τα υγρά περιβάλλοντα στα οποία ζουν.
Επιπλέον, έχουν ήρεμη και διακριτική συμπεριφορά. Όταν αντιλαμβάνονται ανθρώπινη παρουσία, παγώνουν στη θέση τους ή γλιστρούν αθόρυβα για να κρυφτούν, κάτι που τα κάνει ακόμα πιο δύσκολο να εντοπιστούν.