Η ανάγκη για επικοινωνία με τη γιαγιά του και άλλα στενά συγγενικά του πρόσωπα, τον οδήγησαν στην εμπειρική εκμάθηση της μητρικής γλώσσας της μητέρας του.
Ήταν αυτή η ανάγκη, που μαζί με τη θέληση και την επιθυμία της συμμετοχής, τον ανέδειξαν ως τον Έλληνα νικητή του ετήσιου πανευρωπαϊκού διαγωνισμού μετάφρασης «Juvenes Translatores» (νεαροί μεταφραστές).
Ο 17χρονος μαθητής της Γ’ τάξης του Γενικού Λυκείου Νέας Περάμου του Δήμου Παγγαίου Καβάλας, Θανάσης Κυριακίδης διακρίθηκε μεταξύ 3.000 μαθητών από συνολικά 740 σχολεία από ολόκληρη την Ευρώπη, μεταφράζοντας ένα κείμενο από τα ελληνικά στα πολωνικά, χωρίς τη χρήση λεξικού.
Η συμμετοχή του στον διαγωνισμό ήταν, όπως λέει και ο ίδιος ο μαθητής, ένα «τεστάρισμα» του εαυτού του, αν μπορεί να γράψει άριστα σε μια γλώσσα που τυπικά δεν είναι η μητρική του, αλλά που ουσιαστικά τη μιλάει από μικρή ηλικία μέσα στο σπίτι.
Ταξίδεψε τρεις φορές στην Πολωνία για να γνωρίσει τους συγγενείς της μητέρας του και δεν μπορούσε να κρύψει την ικανοποίησή του, όταν κατάφερε να συνομιλήσει μαζί τους. Δεν θεωρεί τα πολωνικά ξένη γλώσσα, πιστεύει πως έχει δυσκολότερη προφορά από την ελληνική αλλά εκτιμάει πως η ελληνική έχει περισσότερες δυσκολίες.
Μέχρι την ημέρα που συμμετείχε το διαγωνισμό δεν είχε σκεφτεί σοβαρά την επαγγελματική του αποκατάσταση και το ενδεχόμενο συγκεκριμένων σπουδών. Η αρχιτεκτονική ήταν μια πρώτη επιθυμία για το αντικείμενο με το οποίο θα ήθελα να ασχοληθεί στο μέλλον. Σήμερα, μετά τη διάκριση που πέτυχε και την ευκαιρία που του δόθηκε να γευτεί μια ξεχωριστή εμπειρία, παραδέχεται πως θα ήθελε να ασχοληθεί πιο σοβαρά με την εκμάθηση των ξένων γλωσσών.
Μεταφράζοντας για την «ευρωπαϊκή ταυτότητα»
Από την Ελλάδα συμμετείχαν στον διαγωνισμό συνολικά 22 σχολεία, όσες και οι έδρες της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ουσιαστικά αναδείχθηκε ένας νικητής από κάθε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Φέτος, οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό «Juvenes Translatores» μετέφρασαν κείμενα με θέμα την ευρωπαϊκή ταυτότητα. Τα κείμενα αυτά συντάχθηκαν ειδικά για τον διαγωνισμό από επαγγελματίες μεταφραστές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίοι επίσης διόρθωσαν και βαθμολόγησαν τις μεταφράσεις. Ειδική ομάδα γλωσσομαθών μερίμνησε ώστε όλα τα κείμενα να έχουν ανάλογο επίπεδο δυσκολίας.
Οι συμμετέχοντες μαθητές είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν έναν από τους 552 πιθανούς συνδυασμούς, ανάμεσα στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Χρησιμοποίησαν δε, 148 γλωσσικούς συνδυασμούς, όπως από τσέχικα προς ισπανικά, από πολωνικά προς ελληνικά, από πολωνικά προς σουηδικά και από ισπανικά προς βουλγαρικά. Όλοι οι νικητές επέλεξαν να μεταφράσουν προς τη γλώσσα που κατείχαν καλύτερα, κάτι που συνήθως κάνουν και οι επαγγελματίες μεταφραστές όλων των οργάνων της ΕΕ.
Μαθητές και καθηγητές είδαν τη συμμετοχή του σχολείου στον διαγωνισμό σαν μια γιορτή και θεώρησαν τύχη το γεγονός ότι το λύκειο τους κληρώθηκε για να συμμετέχει, δεδομένου ότι υπέβαλαν συμμετοχή στο διαγωνισμό πολλά σχολεία -δημόσια και ιδιωτικά- από ολόκληρη την Ελλάδα.
Και μπορεί η συμμετοχή του Γενικού Λυκείου της Νέας Περάμου να ήταν καθαρά θέμα τύχης, τα όσα επακολούθησαν, όμως, ήταν η αναζήτηση μιας ευκαιρίας που επιδιώκουν τα παιδιά, όταν θέλουν να δείξουν τις δυνατότητές τους και τι μπορούν να πετύχουν.
Τα παιδιά της επαρχίας αναζητούν την «ευκαιρία»
Συζητώντας ο δημοσιογράφος του Αθηναϊκού Πρακτορείου με τον Θανάση Κυριακίδη και την καθηγήτριά του στην αγγλική γλώσσα Κατερίνα Αράπογλου -και στη συνέχεια με τα παιδιά της υπόλοιπης διαγωνιστικής ομάδας, την Αγγελική Χαραλαμπίδου, τον Κυριάκο Οφλίδη, τον Χαράλαμπο Γραντζίδη και τον Λεωνίδα Κλειτσιώτη- διαπίστωσε ότι κοινή συνισταμένη είναι η «ευκαιρία» που αναζητούν τα παιδιά της επαρχίας.
Ο Θανάσης Κυριακίδης με την καθηγήτρια αγγλικής φιλολογίας Κατερίνα Αράπογλου
Γι’ αυτή την «ευκαιρία» μίλησε και ο διευθυντής του σχολείου Χαράλαμπος Αυγερινάκης και δεν έκρυψε τη χαρά του για την επιτυχία του 17χρονου Θανάση, αλλά και τη διάκριση του ίδιου του σχολείου, που αποτελεί μια από τις καλύτερα οργανωμένες σχολικές μονάδες της χώρας.
Το Γενικό Λύκειο της Νέας Περάμου βρίσκεται στην άκρη του παραθαλάσσιου οικισμού, με πληθυσμό 2000 μόνιμους κατοίκους που τους καλοκαιρινούς μήνες σχεδόν δεκαπλασιάζονται. Καθώς ανεβαίνεις τα σκαλιά του σχολείου νιώθεις μια θετική αύρα να σε καταλαμβάνει, μια ζεστασιά. Φωτεινοί διάδρομοι, γλάστρες με λουλούδια, κάδρα και φωτογραφίες από τις δράσεις των μαθητών του σχολείου.
Το σχολείο διαθέτει δανειστική βιβλιοθήκη, αίθουσα προβολής, εργαστήρια χημείας, τεχνολογίας και γυμναστήριο. Όσο για τις αίθουσες διδασκαλίας σε… ταξιδεύουν στη φύση και τον κόσμο. Κάθε αίθουσα αποτελεί και μια διαφορετική ενότητα: ζούγκλα, βυθός, διάστημα, κυβισμός. Όλες ζωγραφισμένες από τους μαθητές και τους καθηγητές τους!
Τόσο ο Θανάσης όσο και τα άλλα παιδιά της διαγωνιστικής ομάδας μιλούν για ένα άριστο σχολικό περιβάλλον, όπου η επικοινωνία μαθητών και καθηγητών είναι ζεστή και ουσιαστική και όλοι μαζί λειτουργούν σαν μια ομάδα.
«Η συμμετοχή των παιδιών στον διαγωνισμό ήταν πραγματικά μια γιορτή γιατί από την πρώτη στιγμή συμφωνήσαμε πως συμμετέχουμε όχι για να βγούμε πρώτοι αλλά για να βιώσουμε την εμπειρία της συμμετοχής» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η καθηγήτρια Κατερίνα Αράπογλου,
Ποιος πίστευε στη νίκη;
Στο ερώτημα αν πραγματικά πίστευαν ότι θα κερδίσουν, η απάντηση ήρθε πρώτα από το διευθυντή του σχολείου Χαράλαμπο Αυγερινάκη: «Δυσκολεύεσαι να το πιστέψεις, όταν αντιλαμβάνεσαι ότι από την Ελλάδα συμμετέχουν μεγάλες σχολικές μονάδες, ορισμένες από τις οποίες έχουν και παράδοση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών από τους μαθητές τους. Αλλά στη ζωή ποτέ δεν λες ποτέ!».
Η Κατερίνα Αράπογλου προσεγγίζει το θέμα με αρκετή δόση ρεαλισμού: «Νομίζω ότι βασική αρχή των σχολείων της επαρχίας πρέπει να είναι η καλλιέργεια πίστης και αυτοπεποίθησης προς τους μαθητές για τον λόγο ότι τα παιδιά των μικρών κοινωνιών δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους μαθητές των μεγάλων πόλεων ή αστικών κέντρων. Έτσι, λοιπόν, ορισμένες φόρες αυτοί οι μαθητές διακατέχονται από μια ηττοπάθεια.
Το σχολείο επιβάλλεται να διασκεδάσει αυτή την ηττοπάθεια, να ανεβάσει την αυτοπεποίθηση των παιδιών και μέσα από τις εκπαιδευτικές και κοινωνικές δράσεις που εφαρμόζει να ανατρέψει την κακή εννοούμενη επαρχιώτικη αντίληψη που υπάρχει».
Όσο για τον Θανάση πιστεύει ότι η προτροπή και η ενθάρρυνση της καθηγήτριάς του αλλά και των γονιών του ήταν αρκετά για να πιστέψει αρχικά ότι μπορεί να συμμετάσχει ισάξια μαζί με όλους τους άλλους μαθητές από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Εφόσον συμμετέχεις ισάξια, άρα σου δόθηκε η ευκαιρία που ζητούσες, οπότε τότε μπορείς να έχεις πίστη στον εαυτό σου ότι θα τα καταφέρεις, όσο δύσκολο και αν φάνταζε αυτό στο δικό μου μυαλό» τονίζει.
Η διαγωνιστική ομάδα του Γενικού Λυκείου Νέας Περάμου αποτελούμενη από τους: Θανάση Κυριακίδη, Αγγελική Χαραλαμπίδου, Κυριάκο Οφλίδη, Χαράλαμπο Γραντζίδη και Λεωνίδα Κλειτσιώτη
Η ζωή στη Φωλιά
Παιδί αγροτικής οικογένειας, ο Θανάσης Κυριακίδης από το κατάφυτο ορεινό χωριό Φωλιά του Δήμου Παγγαίου είναι το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά. Ο πατέρας του αγρότης από την Ελλάδα γνωρίστηκε με την μητέρα του, όταν αυτή ήρθε από την Πολωνία πριν από 20 χρόνια, μαζί με τη μητέρα της.
Ο Θανάσης χρειάζεται να διανύσει καθημερινά 30 χιλιόμετρα με το υπεραστικό λεωφορείο για να πάει στο σχολείο του και μάλιστα σε ένα οδικό δίκτυο που παρά τις βελτιωτικές παρεμβάσεις που έγιναν παρουσιάζει μορφολογικές δυσκολίες.
Κάθε πρωί ξυπνάει στις 06.30 για να είναι έγκαιρα στο σχολείο και δεν κρύβει ότι έξι χρόνια μετά, το πρωινό ξύπνημα αλλά και η επιστροφή στο σχολείο ύστερα από επτά ώρες μάθημα τον έχουν κάπως κουράσει.
Παρ’ όλα αυτά δεν νιώθει ότι στερείται κάτι, αντιθέτως δηλώνει ευχαριστημένος από τη ζωή στο χωριό, συντροφιά με τους φίλους και τις άριστες σχέσεις που έχει με τους συμμαθητές του. Προτιμάει το διάβασμα και την ενασχόληση με την πληροφορική.
Εξομολογείται ότι πριν από ενάμιση χρόνο, η καθηγήτρια της φιλολογίας στο σχολείο τους έδωσε την ευκαιρία να προσεγγίσουν με διαφορετική ματιά τη λογοτεχνία και την ποίηση. Έκτοτε, ξεκίνησε τη δική του αναζήτηση και μέχρι σήμερα έχει διαβάσει πολλά λογοτεχνικά βιβλία. Από τους πιο αγαπημένους συγγραφείς ο Νίκος Καζαντζάκης.
Χαίρεται τις συναντήσεις με τους φίλους του στο καφενείο του χωριού και περιμένει τα Σαββατοκύριακα για να συναντηθεί μαζί τους στη Νέα Πέραμο, που αποτελεί το πιο κοντινό αστικό κέντρο.
Το Καλοκαίρι, η περιοχή είναι ένας μικρός παράδεισος, χάρη στις απέραντες ακρογιαλιές και τις πεντακάθαρες θάλασσες. Εξάλλου, τα γυαλοχώρια του Δήμου Παγγαίου φημίζονται για τη θάλασσα και τα αμπέλια τους.
Ο 17χρονος μαθητής της Γ΄ τάξης λυκείου Θανάσης Κυριακίδης